Trong các Thủ Bản cũ “ Hệ thống cố định” mang một tên khác đó là “ Hệ thống bất di bất dịch”. Cố định hay bất di bất dịch thì ý nghĩa cũng chẳng có gì khác nhau. Tuy nhiên trong cái thời mà giáo hội luôn đòi hỏi phải được canh tân này mà Legio lại cứ khư khư ôm giữ một đường lối “ Không thay đổi” thì liệu chừng có thể chấp nhận được không ?
Luật tắc rất chi cần thiết cho con người và có thể nói không có luật thì không thể có cuộc sống xã hội. Trên quy mô thế giới ta thấy Liên Hiệp Quốc có Hiến Chương, quốc gia có Hiến Pháp, công ty, xí nghiệp, trường học có nội quy v.v…Luật lệ có vẻ như bó buộc khiến cho ta không được làm theo ý muốn. Thế nhưng nếu không có luật thì thử hỏi con người có thể sống yên lành được không ? Đi trên đường xe cộ nườm nượp, nếu ai muốn đi, muốn dừng, muốn quẹo trái quẹo phải cũng được thì tình trạng sẽ thế nào ? Đối với đường đời đã vậy, còn đời tâm linh cũng không khác, cũng cần phải có luật. Chính bởi vậy Đạo Chúa mới cần Mười Điều Răn ĐCT và sáu luật điều Hội Thánh. Phải tuân hành luật mới là người có Đạo bởi đạo cũng là đường. Thế nhưng đường cũng có nhiều loại như đường bộ, đường sông, đường hàng không. Còn đường tâm linh cũng có rất nhiều đường lối khác nhau chẳng hạn như của Thánh Augustino, Benado, Anphongso Grigon de Monfort, Teresa Hài Đồng Giesu v.v..Tùy từng mỗi thời, mỗi người mà có các con đường nên Thánh khác nhau nhưng dù theo bất cứ đường nào thì cũng không thể ra ngoài hai giới răn “ Mến Chúa yêu người”( Mt 22, 37 – 40 ) Legio là một trong các đường lối nên Thánh đó và dĩ nhiên cũng có luật của riêng mình, luật đó gọi là “ Hệ Thống cố định” “ Hội viên không có quyền thay đổi các quy luật hay cách thức thực hành. Hệ thống mô tả đây là hệ thống của Legio. Mỗi thay đổi dù nhỏ bé đến đâu cũng không tránh khỏi biến đổi khác. Và không bao lâu tổ chức Legio chỉ còn là hữu danh vô thực. Một khi biết đơn vị nào thay đổi như vậy, Legio sẽ không ngần ngại khai trừ đơn vị ấy, dù họ đã thể hiện những công tác có giá trị.” TB câu 241 chương 20 )
Tính chất “ cố định” của Legio được đề cập nhiều lần trong Thủ Bản và ngay trong phần “ Ghi chú mở đầu” cũng đã nhắc lại chương này “ Ai chăm chú đọc chương “ Hệ thống cố định “ của Legio sẽ dễ dàng công nhận nếu không áp dụng triệt để hệ thống này thì nên bỏ ngay việc dự định thiết lập Legio. Đối với những người có ý định thành lập Legio thì không thể không lưu ý đến tính chất này. Còn những ai đang là hội viên mà nếu vi phạm thì sẽ bị khai trừ. Thủ Bản rất triệt để, rất cương quyết trong vấn đề này bởi vì nó chính là sự an nguy của chính mình “ Legio là một hệ thống , nếu tước bỏ hay sửa đổi một phần nào thì sẽ đổ vỡ” ( Ghi chú mở đầu ). Sự đổ vỡ ở đây có ý nói đến phần nội dung hơn là hình thức. Rất có thể bề ngoài còn tồn tại nhưng thực chất bề trong thì …đã đổ tức như Thủ Bản nói chỉ còn là… Hữu danh vô thực. Nếu hiểu theo nghĩa này thì hiện nay đã có không ít đơn vị chỉ còn có cái tên nhưng vô thực. Có nhiều hình thức vi phạm “ Hệ thống cố định” nhưng trầm trọng và rõ nhất là hai khoản sau đây, một là “ Cấm viện trợ vật chất” ( TB câu 486 chg 39 ) và hai là Kinh nguyện không thay đổi” ( TB câu 258 chg 23 ).
Về việc “ Cấm viện trợ vật chất” Thủ bản đã nói “ Legio không cho tặng phẩm dù là nhỏ mọn. Theo kinh nghiệm chúng ta thấy cần nhắc rằng áo quần cũ cũng thuộc về loại này” ( Câu 486 ). Sự vi phạm luật này chẳng những diễn ra tại các pre’sidia dưới nhiều hình thức nhưng nó còn có cả trong những bản phúc trình tại các phiên họp HĐ Curia dù đã được góp ý nhiều lần. Thậm chí có bản phúc trình còn …thòng vào câu này = Biết TB cấm nhưng nếu mình không làm thì chẳng có ai làm, người ta đói khổ mà không giúp thì còn đâu là đức bác ái ? !!!.
Về “ Kinh nguyện không thay đổi” thì sự vi phạm còn nặng nề hơn. Có đơn vị, có khi cả trong phiên họp Curia, trước khi họp người trưởng đọc ý chỉ cầu nguyện trong tháng ( Theo lịch CG ) Hoặc sau khi đọc kinh bế mạc lại đọc đủ thứ kinh để làm ….giờ khấn theo ý người xin để…gây quỹ đen, viện lẽ rằng đã làm dấu bế mạc rồi.!!! Đúng là lấy vải thưa che mắt Thánh. Mặc dầu vậy đó chưa phải đáng kể, nếu được chấn chỉnh kịp thời sẽ chấm dứt. Vấn đề ở đây là việc đọc Kinh Thánh trong phiên họp. Có đơn vị thay Thủ Bản bằng một đoạn Kinh Thánh, nơi khác thì vừa đọc cả Thủ Bản lẫn Kinh Thánh. Lại có nơi thì đọc Kinh Thánh sau phần kinh bế mạc…Chương trình họp hàng tuần, mục thứ ba là đọc sách thiêng trong ngoặc đơn ghi rõ ràng là Thủ Bản nhưng có người giải thích Kinh Thánh là Lời Chúa, mà Lời Chúa là lương thực là ánh sáng soi đường, nhất định phải đọc, mặt khác chính cha linh giám yêu cầu phải đọc v.v…
Cấm mà vẫn cứ làm, đó là thực tế đã và đang diễn ra hàng ngày ở đây nhưng dường như chẳng được ai nhắc nhở. Tuy nhiên dù có nhắc thì đã chắc gì có ai chịu nghe ? Sở dĩ không nghe là bởi người ta vẫn chưa thực sự nhận ra được con đường cứu rỗi của Legio cần phải thông qua sự kết hợp chặt chẽ với Đức Maria Đấng Trung Gian Các Ơn đồng thời cũng là Người Nữ đạp giập đầu rắn Satan ( St 3, 15 ). Sự kết hợp ấy cần phải được thực hiện cả trong cầu nguyện cũng như công tác. Về Kinh Nguyện thì “ Không được phép thêm hay bớt một kinh nào kể cả những lời cầu lời khấn “ Thực sự thêm vào các lời cầu đặc biệt không phải là sai lạc trầm trọng dù vậy nó cũng chứa đựng một mầm chia rẽ trong hệ thống và làm suy yếu Legio” ( TB chương 23 Câu 258 ). Lý do sâu xa không được thêm bất cứ một kinh nguyện nào, một lời cầu khấn nào bởi chưng tất cả đều phải kết hợp với ý chỉ của Đức Maria “ Không cho phép thêm vào Kinh Legio các ý chỉ đặc biệt, vì các kinh này phải dâng kính Đức Mẹ Nữ Vương Legio, không theo một ý nào khác” ( TB chương 19 Câu số 231).
Legio buộc phải dâng tất cả tất cả Kinh Nguyện, kể cả Kinh Mân Côi cũng vậy cũng phải dâng nghĩa là không xin bất cứ một nhân đức nào. Tại sao cần phải dâng hết như thế ? Xin thưa mục đích là để cho chúng ta bỏ đi ý riêng mình hầu kết hợp với Đức Maria trong kế hoặch cứu độ của Ngài. Một điều khác khiến hội viên chúng ta vi phạm “ Hệ Thống Cố Định của Legio = Cấm không được viện trợ vật chất , kể cả quần áo cũ. Lý do cấm là bởi mục đích Legio là đem đến cho con người của cải thiêng liêng chứ không phải vất chất “ Không cần nói ai cũng biết Chúa rất khen ngợi khi chúng ta thương giúp người nghèo lúc túng khổ. Nhưng tất cả đều phải nhận rằng khi chúng ta tích cực dạy dỗ, an ủi là việc cao cả hơn nhiều. Vì khi đó chúng ta trao tặng các tâm hồn kia không phải của cải chóng qua ở trần gian mà chúng ta cho họ của cải vĩnh viễn đời đời” ( Thánh Giáo Hoàng Pio X – Thông điệp ngày 15/4/1905 v/v Dạy Giáo Lý).
Việc thiết lập Legio có mục đích rõ ràng là để kết hợp chặt chẽ với Đức Maria và đó cũng là con đường nên Thánh của hội viên chúng ta. Để …nên được Thánh Chúa không đòi hỏi con người điều gì khác ngoài việc yêu mến, vâng giữ các giới răn của Người “ Nếu ai thương yêu Ta thì vâng giữ các giới răn Ta” ( Ga 14, 23). Đối với Legio thì vâng giữ giới răn chính là tuân thủ đường lối cho đến từng chi tiết “ Trong việc tông đồ, Legio ít lưu tâm đến chương trình mà lại hết sức chú trọng đến lòng nhiệt thành. Để thực hiện chương trình Legio không cần hội viên phải có tiền tài hay thế lực, không đòi hỏi những việc làm vẻ vang nhưng xin cố gắng không ngừng. Không đòi hỏi tài ba lỗi lạc nhưng cần một Tình yêu không phai lạt. Không đòi buộc một sức mạnh khổng lồ nhưng xin hãy bền đỗ tuân theo kỷ luật”( TB chương 4 câu 15 )
Có thể nói kỷ luật làm nên Legio, thiếu hoặc không có kỷ luật không phải là Legio, đó hoàn toàn không phải là đạo binh của Nữ Tướng Maria, Đấng đã đạp giập đầu rắn. Thiên Chúa đã trách phạt rắn Satan “ Ta sẽ làm cho mày cùng Người Nữ , dòng dõi mày cùng dòng dõi Người Nữ nghịch thù nhau. Người sẽ giày đạp đầu mày, còn mày thìsẽ rình cắn gót chân Người” Stk 3, 15 ). Chúng ta là những quân binh của Mẹ, được chiến đấu dưới quyền lãnh đạo tối cao của Đức Maria. Sự chiến đấu này không ai ép buộc nhưng là do ta hoàn toàn tự nguyện bằng lời tuyên xưng = con hoàn toàn lệ thuộcMẹ. Người là Mẹ của linh hồn con. Tim Mẹ và tim con là một” Tim Mẹ và tim con là một, điều ấy cũng cho phép chúng ta nói tim con và tim của các anh chị em Legio là một. Để giữ cho Tim Mẹ và tim con cùng toàn thể trái tim của anh chị em là một thì chúng ta phải tuân theo kỷ luật của Legio bởi vì “ Kỷ luật liên kết con với đồng bạn” ( Kinh Tuyên Hứa ). Ai có kỷ luật, đó đích thực là chiến sĩ của mẹ, ngược lại thì không.
Phùng Văn Hóa