Hỏi: các mục sư Tin Lành chỉ nhấn mạnh cần đọc Kinh Thánh và tin Chúa Kitô là đủ cho con người được cứu độ. Xin cha cho biết ý kiến về vấn đề này .
Trả lời:
Tôi đã nhiều lần nó rõ là các nhánh Tin Lành đều chỉ tin có Kinh Thánh ( Sola Scriptura) và chủ trương rằng con người được cứu độ vì tin Chúa Kitô chứ không phải nhờ việc lành nào có thể làm được. Sở dĩ thế, vì họ cho rằng con người – do hậu quả của tội Nguyên Tổ ( Original Sin) – đã mất hết khả năng hành thiện , tức làm việc lành rồi, nên chỉ còn tin vào Chúa Kitô và đọc lời Chúa trong Kinh Thánh là đủ để được cứu độ.
Quan niệm thần học trên chỉ đúng một phần, đó là tin Chúa Kitô là Đấng Cứu độ nhân loại (human Savior) và tin lời Chúa trong Kinh Thánh, nhưng sai và thiếu ở những phạm trù sau đây:
Trước hết, con người – tuy vẫn còn rất yếu đuối trong bản tính vì hậu quả của tội nguyên Tổ, nhưng vẫn không hoàn toàn bất lực trong cố gắng vươn lên nhờ ơn Chúa nâng đỡ để đạt đích trọn lành hay được cứu rỗi. Nghĩa là con người vẫn còn ý muốn tự do ( free will) mà Thiên Chúa đã ban tặng và tôn trọng cho con người sử dụng, để hoặc cộng tác với ơn cứu độ của Chúa và công nghiệp cứu chuộc vô giá của Chúa Kitô để được cứu độ như lòng Chúa mong muốn, vì : “Thiên Chúa Đấng cứu độ chúng ta, Đấng muốn cho mọi người được cứu độ và nhận biết chân lý.” ( 1 Tm 2 : 4)
Nhưng con người vẫn còn có tự do để khước từ Chúa và ơn cứu độ của Người để sống theo ý riêng mình và làm những sự dữ như, vì ham mê của cải, vật chất, danh vọng trần thế, nên đã cướp đoạt tài sản của người khác, gian manh, lừa dối, oán thù, chia rẽ, bóc lột, giết người, giết thai nhi và dâm ô thác loạn như thực trạng sống của con người ở khắp nơi trên thế giới vô luân vô đạo ngày nay.
Vì thế, tin Chúa Kitô và đọc Kinh Thánh chỉ có giá trị trong phạm trù cộng tác với ơn cứu độ của Chúa, và trong ánh sáng của Lời Chúa, để xa tránh mọi sự dữ và tội lỗi để được cứu độ . Ngược lại, nếu chỉ tin và nghe lới Chúa mà không hành động gì để áp dụng cụ thể niềm tin và lời Chúa vào đời sống của mình thì cũng không ích gì, như Thánh Gia-cô-bê Tông đồ đã dạy sau đây:
“ Thưa anh em, ai bảo rằng mình có đức tin mà không hành động theo đức tin, thì nào có ích lợi gì ? …đức tin không có hành động là đức tin chết.” ( Gc 2: 14,17)
Có hành động như Thánh Gia-cô-bê nói trên đây có nghĩa là phải có thiện chí cộng tác với ơn Chúa để thực tâm yêu mến Chúa và làm những việc thiện hảo như bác ái đối với người nghèo khó, công bình trong việc đối sử với mọi người để không bóc lột ai, không làm giầu trên mồ hôi nước mắt của người khác, không trộm cắp, gian dâm và giết hại ai về thể lý cũng như tính thần, không gia nhập các băng đảng của xã hội đen để tống tiền và sát hại người khác theo lệnh của kẻ bao che dung dưỡng, không lui tới những nơi tội lỗi như sòng bạc, nhà điếm,…vì nếu đi vào những con đường tội lỗi trên đây, thì dù miệng có ca ngượi danh thánh Chúa , và hát Alleluia, Alleluia cả trằm ngàn lần, thì cũng vô ích mà thôi.
Đó là lý do tại sao Chúa Giê su đã nói với các môn đệ những lời sau đây:
“ Không phải bất cứ ai thưa với Thầy : Lậy Chúa ! Lậy Chúa là được vào Nước Trời cả đâu, nhưng chỉ ai thì hành ý muốn của Cha Thầy, là Đấng ngự trên Trời, mới được vào mà thôi.” ( Mt 7: 21)
Thi hành ý muốn của Cha trên Trời có nghĩa là phải thực thi hai Điều răn quan trọng nhất là mến Chúa và yêu người thể hiện qua quyết tâm khước từ mọi cám dỗ của ma quỉ, chống lại mọi khuynh hướng xấu của bản năng và quyến rũ tội lỗi của thế gian để bước đi theo Chúa Kitô là “ Con Đường , là sự Thật và là sự Sống.” (Ga 14:6)
Nói khác đi, nếu chỉ tin và đọc lời Chúa không thôi, thì sẽ thiếu hẳn việc rất quan trọng là sống lời Chuá, sống đức tin vào Chúa qua nỗ lực cải thiện đời sống theo Tin Mừng Cứu Độ mà Chúa Kitô đã rao giảng và trả giá bằng chính mạng sống của mình trên thập giá năm xưa.
Bằng thuyết phục cụ thể là lời Chúa Giêsu nói trên đây, và còn ở nhiều hoàn cảnh khác như ta đọc thấy sau đây:
Một ngày kia, Chúa Giê su đã chữa lành cho một người bị đau ốm đã hơn ba mươi năm , đang nằm bên hồ nước tại Bét-da-tha để chờ được xuống tắm mình cho khỏi bệnh.Chúa đã chữa cho anh. Nhưng sau đó Chúa lại gặp anh này trong Đền Thờ Giê-ru-sa-lem, và Người đã nói với anh như sau:
“ Này, anh đã được khỏi bệnh. Đừng phạm tội nữa, kẻo lại phải khốn hơn trước.” ( Ga 5: 14)
Như vậy, rõ ràng cho thấy nếu chỉ tin Chúa, nghe lời Chúa mà không có hành động đi kèm là xa tránh tội lỗi thì công nghiệp cứu chuộc của Chúa vẫn vô ích cho ai chỉ nói mà không cộng tác với ơn cứu độ của Người để được cứu rỗi. Phải cộng tác vì con người vẫn có tự do để sống theo đường lối của Chúa hay theo ý riêng của mình, theo thế gian và đầu hàng ma quỉ để làm những sự dữ như giết người , buôn bán phụ nữ và trẻ em để cung cấp cho bọn người không tin có Chúa- hay tin mà không sống đức tin ấy- nên đã và đang đi tìm những thú vui rất khốn nạn và tội lỗi là thú dâm ô và ấu dâm, khiến gây thương tật thể xác và tinh thần cho biết bao trẻ thơ bị bán vào đường dây nô lệ tình dục đang ngày một bành trướng ở trong và ngoài Viêt Nam hiện nay..
Lại nữa, nhân nghe chuyện có mấy người Ga-li-lê bị Tổng trấn Phi-la tô giết lấy máu hòa với máu tế vật , Chúa Giê su đã nói với những người biệt phái như sau:
“ Các ông tưởng mấy người Ga-li –lê đó tội lỗi hơn hết mọi người Ga-li-lê khác bởi lẽ họ đã chịu đau khổ như vậy sao ? Tôi nói cho các ông biết: không phải thế đâu; nhưng nếu các ông không sám hối, thì các ông cũng sẽ chết hết như vậy…” ( Lc 13: 1-3)
Sở dĩ Chúa nói như trên là vì bọn Biệt phái và luật sĩ Do Thái thường tự cho mình là những người hoàn hảo trong việc giữ luật Chúa và đọc lời Chúa trong Kinh Thánh Cựu Ước , nhưng họ không sống lời Chúa. Họ chỉ nói mà không làm. Vì thế Thánh Gioan Tẩy Giả cũng đã nghiêm khắc cảnh cáo họ như sau :
“ Các anh hãy sinh hoa quả xứng đáng với lòng sám hối, Và đừng tưởng có thể nghĩ bụng rằng : chúng ta đã có Tổ phụ Áp-ra-ham ….Cái rìu đã đặt sát gốc cây: bất cứ cây nào không sinh hoa sinh quả tốt đều bị chăt đi và quăng vào lửa.” ( Mt 3: 8-10)
Như thế đủ cho thấy là đức tin phải đi đôi với việc làm phù hợp . Lời Chúa phải đổi mới phong cách sống của mình giữa bao người chưa biết Chúa “ để giữa một thế hệ gian tà , sa đọa, …anh em phải chiếu sáng như những vì sao trên vòm trời.” ( PL 2: 15) như Thánh Phaolô đã dạy.
Mặt khác,Chúa Giê su cũng nhấn mạnh đến sự cần thiết phải lãnh nhận các bí tích, cách riêng Bí Tích Thánh Thể, để được cứu rỗi và sống hạnh phúc đời đời với Chúa trên Thiên Đàng mai sau:
“ Ai ăn thịt và uống máu Ta
Thì được sống muôn đời
Và Ta sẽ cho người ấy sống lại vào ngày sau hết.” ( Ga 6 : 54)
Như vậy, tin và nghe lời Chúa không thôi thì chưa đủ, mà cần thiết không kém là phải “ ăn thịt và uống máu Chúa” ban qua bí tích Thánh Thể, được cử hành trong khuôn khổ của Thánh Lễ Tạ Ơn mà Giáo Hội dâng trên bàn thờ hàng ngày ở khắp mọi nơi để diễn lại cách bí tích Bữa ăn sau hết của Chúa Giêsu với Nhóm Mười Hai Tông Đồ, và Hy Tế thập giá Chúa dâng mọi khốn khó đau khổ của Người một lần lên Chúa Cha để xin ơn tha tội cho toàn thể nhân loại đáng phải phạt vì tội.
Đọc lời Chúa không thôi thì mới chỉ đáp ứng được một phần quan trọng cho đời sống thiêng liêng, vì “ người ta sống không chỉ nhờ cơm bánh, nhưng còn sống nhờ mọi lời miếng ĐỨC CHÚA phán ra.” ( Đnl 8: 3; Lc 4: 4)
Nhưng muốn đầy đủ hơn thì, ngoài việc nghe lời Chúa qua Kinh Thánh, còn phải tham dự Thánh Lễ Tạ Ơn để được ăn và uống Mình, Máu Chúa Kitô thực sụ hiện diện trong hình bánh và rượu nho, một điều mà anh em Tin Lành không tin và cũng không thể có được, vì mục sư của họ không có chức linh mục hữu hiệu nên không thể cử hành hữu hiệu Bí Tích Thánh Thể được như các linh mục Công Giáo và Chính Thống Giáo Đông phương.
Một số nhánh Tin Lành cũng có nghi thức bẻ bánh và uống rượu nho, nhưng đó chỉ là bánh và rượu chứ không thể là Mình Máu Chúa Kitô được, vì mục sư của họ không có chức linh mục hữu hiệu ( valid priesthood).
Tóm lại, tin Chúa Kitô là Đấng Cứu Chuộc duy nhất cho nhân loại là điều cần thiết, nhưng quan trọng hơn là phải chứng minh niềm tin ấy qua đời sống của mình trước mặt người đời để họ “ thấy những công việc tốt đẹp anh em làm, mà tôn vinh Cha của anh em, Đấng ngự trên trời.” ( Mt 5 : 16)
Đó là tất cả ý nghĩa đức tin phải có việc lành đi đôi. Nếu không thì đức tin sẽ không có giá trị cứu rỗi.Nghe lời Chúa cũng vậy. Nếu chỉ đọc hay nghe mà không sống lời Chúa , nghĩa là để cho lời Chúa biến đồi đời sống của mình thì cũng như đọc sách báo rồi lại quên mau chóng sau đó điều mình đã đọc .
Anh em Tin Lành thiếu phần rất quan trọng là bỏ quên đời sống bí tích – đặc biệt là không biết đến hai bí tích Thánh Thể và Hòa giải là suối nguồn thông ban ơn cứu độ của Chúa cho con người. Họ bỏ quên vì không hiệp thông với Giáo Hội Công Giáo, nên không có chức linh mục hữu hiệu để cử hành hai bí tích rất quan trọng trên đây.
Người tín hữu Công Giáo chúng ta thật có diễm phúc vì được hiệp thông với Giáo Hội là Thân Thể Nhiệm Mầu của Chúa Kitô trong trần gian, nên đời sống thiêng liêng không những được nuôi dưỡng bằng lời Chúa mà – quan trọng hơn nữa- là được bổ sức bằng chính Mình và Máu Chúa Kitô ban qua Bí Tích Thánh Thể, là đỉnh cao và là suối nguồn của đời sống Giáo Hội và của mọi tín hữu. Vì thế, những ai không hiệp thông trọn vẹn với Giáo Hội thì không được thông ban suối nguồn ơn cứu độ này.
Ước mong những giải đáp trên đây thỏa mãn câu hỏi đặt ra.
Lm Phanxicô Xaviê Ngô Tôn Huấn
