“Bấy giờ, ông Phê-rô đến gần Đức Giê-su mà hỏi rằng: “Thưa Thầy, nếu anh em con cứ xúc phạm đến con, thì con phải tha đến mấy lần? Có phải bảy lần không?”
Khi đặt vấn đề như thế, Phê-rô tưởng rằng tha bảy lần là tốt lắm rồi, đáng được Chúa hài lòng rồi, nào ngờ Chúa Giê-su lại nói: “Thầy không bảo là đến bảy lần, nhưng là đến bảy mươi lần bảy.” Nói như thế có nghĩa là Chúa dạy hãy tha thứ liên tục không ngừng.
Tuy nhiên, sức chịu đựng của con người có hạn, làm sao có thể tha thứ mãi cho những người xúc phạm đến ta?
Làm thế nào để có đủ bản lãnh và lòng bao dung để thực hiện lời truyền dạy thứ tha không ngừng của Chúa?
Để có thể tha thứ cho người khác, trước hết ta nên biết rằng: Sở dĩ con người mắc phải lầm lỗi là do sự mù quáng của họ, vì thế họ đáng thương hơn là đáng trách.
Người lầm lỗi thì đáng thương hơn đáng trách
Khi thấy một người mù quờ quạng dò đường đi mà không có ai dẫn dắt, nên có khi thì sa xuống hố bị trặc chân; khi thì xông vào bụi rậm bị gai nhọn châm chích khắp người; khi thì vướng vào hàng rào nên bị kẽm gai móc rách cả thịt da… thì những người chứng kiến có thái độ nào?
Khi thấy như vậy, chỉ có những người không hiểu biết, thiếu đạo đức mới la mắng nhiếc móc con người bất hạnh đó; còn bất cứ ai có lương tri đều tỏ lòng thương xót và sẽ ân cần dìu dắt người ấy bước đi an toàn.
Tương tự như thế, khi có người vì bị mù, không phải là mù mắt, nhưng là mù tâm trí, còn gọi là mù quáng, nên không nhận định được điều phải điều trái; vì thế phải sa xuống hố sâu lầm lạc hoặc lạc vào con đường tội lỗi, thì ta nên có thái độ nào?
Trong hoàn cảnh đó, chỉ có những người thiếu hiểu biết mới lên án hay oán ghét người ấy; còn những ai hiểu biết và khôn ngoan đều tỏ lòng thương xót và sẵn sàng tha thứ cho những ai vì mù quáng mà phạm lỗi, vì người mù quáng còn đáng thương hơn kẻ mù lòa.
Con người mắc phải lầm lỗi là vì mù quáng.
Triết gia Socrate nhận định rằng: “Không ai cố tình làm điều ác. Sở dĩ con người mắc phải lầm lỗi là vì không hiểu biết”, nghĩa là vì mù quáng.
Nếu chúng ta có đôi mắt tinh tường, chúng ta sẽ thấy rõ đường đi nước bước và sẽ cứ đường ngay nẻo chính mà đi. Nhất định chúng ta không dại gì để cho mình bị sa xuống hầm, sập xuống hố, đâm vào bụi gai hay lội xuống sình lầy tanh hôi.
Tương tự như thế, nếu chúng ta không bị mù quáng, tức đôi mắt tâm trí ta còn sáng suốt, thì chúng ta sẽ thấy điều hay lẽ phải và chắc chắn sẽ không để cho mình sa vào hố sâu tội lỗi hoặc đâm vào bờ bụi sai lầm.
Chỉ khi nào đôi mắt tâm trí chúng ta bị mù quáng bởi lòng tham, bởi ích kỷ, bởi dục vọng đê hèn, bởi kiêu căng tham vọng… thì ta mới phải rơi vào những hố sâu tội lỗi mà thôi.
Vì thế, người lầm lỗi cần được thương xót và thứ tha
Diễn viên kiêm đạo diễn bậc thầy người Anh là Charlie Charplin nhận định: “Sở dĩ con người mắc phải lầm lỗi là do sự mù quáng của họ. Vì thế, người khôn thì thương xót họ, còn người ngu thì lên án họ.”
Trong khi chịu khổ nạn, Chúa Giê-su thừa biết những kẻ hành hạ, lăng nhục, đóng đinh Ngài đều hành động vì mù quáng, không ai trong họ biết Ngài là Con Thiên Chúa mà lầm tưởng Ngài chỉ là người phàm tự xưng mình là Con Thiên Chúa… nên mới kết án Ngài. Vì thế, Chúa Giê-su không hề oán trách họ; trái lại còn đem lòng yêu thương và khẩn khoản nài xin Chúa Cha tha thứ cho họ: “Lạy Cha, xin tha cho chúng vì chúng không biết việc chúng làm” (Lc 23, 34).
Thật là độc ác khi ta lên án người mù vì mang đôi mắt mù lòa mà phải sa hầm sập hố hay sa xuống chỗ sình lầy.
Và cũng thật là thiếu khôn ngoan và bác ái nếu ta kết án những người khác vì họ mù quáng, tức mù lòa trong tâm trí, mà gây ra những vấp phạm đối với ta cũng như đối với những người chung quanh.
Và cũng thật là khôn ngoan khi biết rằng: “Sở dĩ con người mắc phải lầm lỗi là do sự mù quáng của mình, thế nên người khôn thì thương xót họ, còn người ngu thì lên án họ” (Charlie Charplin).
Lạy Chúa Giê-su,
Ước gì chúng ta biết cư xử như một người khôn ngoan, biết thương xót những ai lầm lỗi và học với Chúa để biết yêu thương và tha thứ cho những kẻ thù nghịch với mình như Chúa đã tha thứ cho những kẻ đóng đinh Ngài vào thập giá.
Linh mục Inhaxiô Trần Ngà
