Xuân Diệu đã diễn tả một cách tương đối đầy đủ những đặc tính lãng mạn qua cái nhìn của tình yêu dưới lăng kính của một thi sỹ:
Làm sao cắt nghĩa được tình yêu!
Có nghĩa gì đâu, một buổi chiều
Nó chiếm hồn ta bằng nắng nhạt,
Bằng mây nhè nhẹ, gió hiu hiu…
(Vì sao – Xuân Diệu)
Không ai định nghĩa được tình yêu dù người đó là thi sỹ, văn sỹ, nhạc sỹ, họa sỹ, triết gia, ngay cả đến các nhà tâm lý học. Vì tình yêu là một cảm xúc thiêng liêng và riêng tư rất linh động, đầy sức hấp dẫn mà ta dành cho một ai đó, trong một hoàn cảnh hoàn toàn cá biệt. Nhưng tình yêu có một mẫu số chung mà bất cứ ai bước vào tình trường đều cảm thấy, đó là tính chất lãng mạn của nó. Theo tâm lý học, yêu lãng mạn (Romantic love) là một hình thức yêu đương được biểu thị đặc tính bằng luyến ái đam mê và thân mật nhưng không điều kiện (A type of love characterized by erotic passion and intimacy but lacking commitment). (Dictionary of Psychology. Andrew M. Colman. Oxford)
Thiếu lãng mạn tình yêu sẽ trở thành khô khan, lạnh lùng, máy móc, gò bó, hoặc vô duyên. Chỉ có lãng mạn mới mặc cho những tia nắng nhạt, những làn gió hiu hiu, và những cụm mây lãng đãng của Xuân Diệu một ý nghĩa nên thơ, thu hút. Nó làm tan chảy lòng người yêu nhau khi họ cùng ngồi bên nhau trên một chiếc ghế đá công viên, hay dìu nhau đi giữa những hàng liễu rủ bóng bên hồ.
Theo tiến sỹ Barton Goldsmith một nhà tâm lý nổi tiếng, thì lãng mạn rất thú vị, hào hứng. Nó làm cho đôi tình nhân cảm thấy sung sướng, hạnh phúc bên nhau. Những kẻ yêu nhau ở cái thuở ban đầu lưu luyến ấy không mấy ai mà không bị thu hút, gọi mời bởi sức quyến rũ của nó.
Vẫn theo tiến sỹ Goldsmith thì trong cuộc sống tất bật và vội vàng hiện nay, nhiều người đã bỏ qua không có thời giờ cho nhau, và với nhau. Họ đã đánh mất đi những giây phút hấp dẫn đầy thích thú của tình yêu và biến nó thành những cử chỉ máy móc, nhàm chán. Ông khuyên các cặp vợ chồng nên có thời giờ cho nhau.
Cũng theo ông, khi lãng mạn trở nên gần gũi hơn, hòa nhập hơn trong lối sống sẽ tạo nên sự khác biệt lớn lao giữa tình dục và hành động mang tính chất yêu đương này. Trong hầu hết tất cả mọi sự liên kết, nếu bạn muốn có những giây phút hạnh phúc, quyến luyến, và thu hút nhau trong ái ân, bạn phải làm cho những hành động lãng mạn trở thành hấp dẫn hơn. Sinh lý, ái ân là kết quả của những giây phút lãng mạn của vợ chồng.
Đòi hỏi của lãng mạn, do đó, là một cái gì rất quan trọng trong thế giới tình yêu. Trong đời sống hôn nhân, bạn cần phải hiểu cho đúng nghĩa từ lãng mạn. Bởi vì lãng mạn không phải là cái gì mang tính cách cải lương, những đòi hỏi to lớn, những công việc nặng nhọc, vất vả, những tặng vật đắt tiền. Ngược lại, nó chỉ là những cái nhìn trìu mến, những vuốt ve, đụng chạm nhẹ nhàng, những nụ hôn đôi khi vội vàng, những lời nói âu yếm, và nhất là những cử chỉ tỏ ý quan tâm đến nhau. Chính những cái đó là chất keo gắn chặt tình yêu của vợ chồng, làm cho nó càng ngày càng trở nên mạnh mẽ, keo sơn.
Phần đông các cặp vợ chồng, nhất là những người chồng, sau khi đã kết hôn, đã lập gia đình rồi họ coi như mình đã làm xong công việc chinh phục. Họ có được người mình muốn, và vì thế không cần phải nuôi dưỡng những việc làm lãng mạn nữa. Có lẽ họ muốn để những hành động, những cử chỉ hoặc lời nói ấy cho những bóng hình bên ngoài. Và điều này đã tạo nên những đổ vỡ của nhiều cặp hôn nhân. Người vợ trở nên chán ngán với chồng, còn người chồng bắt đầu có những tình ý với những đối tượng khác.
Một lời phàn nàn thường được nghe nói tới từ phía những người vợ, là sau khi lấy nhau chồng họ không còn có những lời nói, cử chỉ yêu thương như trước nữa. Ngược lại, luôn luôn ham muốn, đòi hỏi, và tìm thỏa mãn dục vọng. Đáp lại, như một hình phạt cho những vô tâm và thiếu tế nhị ấy là những lạnh nhạt, giam hãm ái ân đến từ người vợ. Người vợ trong những trường hợp này có trăm ngàn lý do để từ chối chồng như bận bịu lo cho con cái, cơm nước, giặt giũ áo quần, bận bịu công ăn việc làm, mệt mỏi thân xác… Nhưng căn bản vẫn là sự khó chịu và buồn giận chồng vì đã không để ý, không quan tâm đến mình. Tình trạng căng thẳng sẽ trở nên trầm trọng hơn khi người phụ nữ bước vào tuổi hồi xuân, thời gian mà tình yêu, tình cảm, và sinh lý trở nên lẫn lộn, bất thường do những yếu tố tâm sinh lý.
Tóm lại, lãng mạn chính là một yếu tố quan trọng trong đời sống tình cảm của bạn, dù bạn già hay trẻ, dù bạn mới lập gia đình hay đã sống lâu năm trong đời sống hôn nhân. Coi thường những lời nói, cử chỉ hay hành động lãng mạn chính là lý do dẫn đến sự lạnh nhạt tình cảm, ảnh hưởng đến tình yêu của hai người. Sau đây là một vài gợi ý thực hành:
Những lời yêu đương:
Ca dao Việt Nam có câu: “Lời nói không mất tiền mua. Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”. Thử hỏi có người phụ nữ nào mà lại không rung động khi nghe những lời này:
– Có một lời trọn đời anh vẫn chỉ muốn nói với em, đó là “Anh yêu em”.
– Anh có thể thấy cả bầu trời sao sáng trong đôi mắt em. Đôi mắt đã lấy đi trái tim anh, và đã sưởi ấm trái tim lạnh giá cô đơn của anh. Cám ơn em yêu.
– Em đến với anh dịu dàng như cơn mưa mùa hạ. Tình yêu bình dị và thủy chung của em làm mát lạnh tâm hồn anh. Cám ơn em – thiên thần của anh.
– Tình yêu của em là ngày mai của anh. Anh sẽ không bao giờ có ngày mai nếu em rời xa anh. Nhưng anh không lo sợ điều đó, vì anh tin rằng em là báu vật duy nhất mà thượng đế đã ban tặng cho riêng anh.
Và thử hỏi có trái tim nào của người đàn ông lại không tan chảy khi nghe những lời ngọt ngào của người yêu:
– Cái gì rồi cũng trôi qua, cũng phôi pha, và cũng nhàm chán. Duy chỉ có tình yêu là tồn tại. Và đó là mối tình yêu em dành cho anh.
– Chân lý cuối cùng trên cõi đời vẫn chỉ là tình yêu. Yêu là sống và còn sống là còn yêu. Chúng ta yêu nhau mãi nhé anh.
– Hãy ôm em thật chặt trong vòng tay anh để hai trái tim chúng mình cùng chung nhịp đập. Hãy để cho hai trái tim nói chuyện với nhau, và chúng mình hãy ôm nhau thật chặt để mãi mãi không lìa xa nhau.
Nụ hôn:
Những nụ hôn đầu đời đã để lại trong nhau những kỷ niệm gì? Xin đừng để mất những nụ hôn. Đừng để bờ môi của người yêu thiếu vắng những nụ hôn.
Người thương ơi nhiều đêm trăn trở
Mơ vòng tay ấm áp vỗ về
Nụ hôn nồng khao khát đam mê
Đêm cháy bỏng cận kề môi mắt
(Viết Cho Người Tình Xa)
Cử chỉ âu yếm:
Trong những hành động lãng mạn, nụ hôn được coi như dấu hiệu không thể thiếu. Nó là những cử chỉ âu yếm không phải mất tiền mua, hoặc không phải là những việc làm khó khăn. Ngoài ra cử chỉ âu yếm cũng chính là những cái nhìn trìu mến, một sự giúp đỡ nhau chia sẻ công việc nhà, việc săn sóc, dạy dỗ con cái… Hoặc một lần nhường nhịn nhau trong những va chạm tự ái. Tất cả nói lên rằng bạn quan tâm đến người mình yêu, và luôn luôn có đó cho nhau.
Giây phút ái ân:
Ái ân là kết quả của những gì mà vợ chồng đã làm, đã trao tặng cho nhau. Sự quyến luyến, thu hút tâm lý, tình cảm sẽ dẫn đến sức cuốn hút và sự hòa trộn hai thân xác. Thiếu vắng những giây phút ái ân cũng là một dấu hiệu cho thấy tình yêu không trọn vẹn, có vấn đề.
Khi hai trái tim lãng mạn gần kề nhau, nó sẽ thu hút và ghì chặt hai thân xác. Đó là kết quả của tình yêu, của sự trao tặng.
Tóm lại, lãng mạn chính là một phần trong những yếu tố quan trọng của đời sống hôn nhân. Khi bạn thấy có những dấu hiệu rạn nứt, và tẻ nhạt trong liên hệ vợ chồng, việc đầu tiên bạn cần phải làm là xét lại xem mình đã nói năng, hành động, và đối xử thế nào với người mình yêu. Nhất là tính chất lãng mạn có còn trong tình yêu của bạn lúc này hay không?!!!
Bạn đừng bao giờ nghĩ rằng đã là vợ chồng rồi cần gì những lời nói, cử chỉ vớ vẩn, trẻ con ấy. Thật ra, đó không phải là những gì vô nghĩa, nhưng là những chất xúc tác làm thăng hoa và duy trì tình yêu. Tình yêu hôn nhân rất cao quí, nhưng rất mỏng dòn và luôn bị thử thách. Điều cần là bạn phải tìm mọi cách để giữ lại những gì bạn đã có và đang có.
TS. Trần Mỹ Duyệt