Một cụ bà đã hơn 80 tuổi, chị kể là ở Việt Nam, sống nghèo khổ lắm, không được ăn học, nhưng Chúa thương cho được gia đình sống gần nhà thờ, vào chiều mỗi ngày, khi chị nai lưng trên đồng ruộng, được nghe các cha, các dì cầu nguyện mà như hát ấy. Thấy hay quá, chị cứ hát theo và thuộc thật nhiều đoạn Thánh Vịnh. „Cô biết không, cứ thế mà tôi thích đi làm hơn ở nhà, và làm việc không mệt nhọc chút nào“. Chị hay đọc cho tôi nghe những vần thơ hay và đẹp dâng lên Thiên Chúa, có nhiều câu thật mượt mà, có nhiều câu năn nỉ nằn nì dễ thương lắm, gợi trí tò mò của kẻ tân tòng này. (nói ra thì thật xấu hổ, tân tòng bao lâu rồi mà chả biết gì về đạo nghĩa, ngoài việc đi lễ Chúa Nhật ở nhà thờ rồi thôi, xong bổn phận).
Thánh Vịnh là lời cầu nguyện diễn tả kinh nghiệm sống của con người trong tương quan với Thiên Chúa, trong tương quan ca tụng, kêu cầu, năn nỉ ỉ ôi, biết ơn và tạ ơn, đôi khi dám trách móc Chúa nữa. Khi cầu nguyện với Thánh Vịnh, và với Lời Chúa trong Sách Thánh, con tim chúng ta bừng cháy lên ngọn lửa yêu thương, khi chúng ta nhận ra nơi con người và cuộc đời của mình trong hành trình Vượt Qua của Đức Kitô. Giống như hai môn đệ trên đường Emmau, khi nghe Chúa Giêsu giải nghĩa Thánh Kinh, lòng họ bừng chay lên (x. Lc 24, 25-32). Và để đáp trả tình yêu Chúa, chúng ta hãy sống đẹp ý Chúa, hăỹ ăn năn sám hối và trở về với Ngài.
Các Thánh Vịnh diễn tả Chúa là Đấng Sáng Tạo “Ngắm tầng trời tay Chúa sáng tạo, muôn trăng sao Chúa đã an bài” (Tv 8,4). Ngài là Đấng ban sự sống cho con người, chăm sóc từ lúc còn trong bụng mẹ, “Đưa con ra khỏi thai bào, vòng tay mẹ ẵm Chúa trao an toàn. Chào đời con được dâng cho Chúa, được Ngài là Chúa tự sơ sinh” (Tv 22, 10-11) và duy trì sự sống cho từng con người, “Hết mọi loài ngửa trông lên Chúa, đợi chờ Ngài đến bữa cho ăn” v.v…
Trong cuộc đời một con người, ai là không phạm tội, và người nào biết lỗi mà ăn năn: “Xin lấy lòng nhân hậu xót thương con, mở lượng hải hà xóa tội con đã phạm. Xin rửa con sạch hết lỗi lầm, tội lỗi con xin Ngài thanh tẩy”(Tv 51, 3-4). Chúng ta kêu cầu Chúa bằng những lời Thánh Vịnh là một cách cầu nguyện tha thiết “Tôi cất lời kêu lên cùng Chúa! Lời tôi kêu lên Chúa, xin Người lắng nghe” (Tv 77,2)
Để ca tụng tôn vinh Thiên Chúa, Thánh Vịnh cho chúng ta những lời cầu nguyện thật ân tình: “Lạy Chúa, cao cả thay tấm lòng nhân hậu, Chúa dành cho kẻ kính sợ Ngài, và thi thố trước mặt phàm nhân cho ai tìm đến Ngài nương náu” (Tv 31,20) và “Chúc tụng Chúa đã tỏ tình thương kỳ diệu đối với con trong thành trì vững chắc” (Tv 31,22). “Được Ngài thương, con vui mừng hớn hở, vì Ngài đã đoái nhìn phận con cùng khốn. Con lâm cảnh ngặt nghèo, Ngài lo lắng chăm nom” (Tv 31,8)
Chúa Giêsu đã nói: “Khi còn ở với anh em, Thầy đã từng nói với anh em rằng tất cả những gì sách luật Mose, các sách Ngôn Sứ và Thánh Vịnh đã chép về Thầy đều phải được ứng nghiệm” (Lc 24,44). Lời này Chúa Kitô bày tỏ chính mình và chứng tỏ sứ mạng cùng căn tính độc nhất của Ngài đối với Thiên Chúa và với loài người đã được ghi trong Thánh Vịnh.
Các Thánh Vịnh đã từng nuôi dưỡng lòng đạo đức của dân Do Thái, là lời cầu nguyện thường xuyên bằng tiếng hát của Chúa Giêsu: “Hát Thánh Vịnh xong, Đức Giêsu và các môn đệ ra đi lên núi Oliu” (Mt 26,30). Trên thập giá Ngài cũng kêu lên; “Lạy Chúa con thờ, muôn lạy Chúa, Ngài nỡ lòng ruồng bỏ con sao?” (Tv22,2). Mẹ Maria cũng thường xuyên hát Thánh Vịnh khi cầu nguyện. Chúng ta, mỗi người là thành viên của Giáo Hội nên Giáo Hội mời gọi chúng ta hát Thánh Vịnh bằng chính cuộc đời mình cùng với Đức Kitô và với thân thể Ngài là Giáo Hội.
Lời nguyện Thánh Vịnh là lời con người ngỏ với Thiên Chúa, “Lạy Chúa, con tưởng nhớ bao việc Ngài làm, tưởng nhớ những kỳ công thuở trước (Tv 77,12), cũng là Lời Chúa ban cho con người: „Chính Người là vị Thần thực hiện những kỳ công, biểu dương sức mạnh giữa muôn vàn dân nước.” (Tv 77,15).
Trên thực tế, tất cả lời cầu trong Thánh Vịnh là do cha ông chuyển cho những thế hệ tiếp theo, “Điều chúng tôi đã từng nghe biết do cha ông kể lại cho mình, chúng tôi chẳng dấu gì con cháu cả, sẽ tường thuật cho thế hệ mai sau: sự nghiệp lẫy lừng với những kỳ công Chúa đã làm” (Tv 78,3-4).Con đường của Chúa là những kỳ công diệu vợi, đã được ghi lại cho hậu thế tỏ tường: “Đường của Chúa băng qua biển rộng, lối của Ngài rẽ nước mênh mông, mà chẳng ai nhận thấy vết chân Ngài” (Tv 77,20)
Thánh Vịnh bao gồm tất cả những thực trạng của cuộc sống, con người đang sầu khổ “Lạy Chúa Trời, xin cứu vớt con, vì nước đã dâng lên tới cổ” (Tv 69,2)… “Lạy Chúa Trời, Ngài biết con điên dại, lỗi lầm con làm sao dấu được Ngài” (Tv 69,7). Khi con người lâm cơn cùng khốn: “Chính vì Chúa giận, mà da thịt con không chỗ nào lành; vì tội lỗi con, mà xương con chẳng nơi đâu nguyên vẹn” (Tv 38,4) “Tội đã phạm con xin xưng thú, lỗi lầm vướng phải, con áy náy băn khoăn” (Tv 38,19). Khi con người đang bệnh: “Người chăm nom khi liệt giường liệt chiếu, lúc bệnh hoạn Người chữa cho lành” (Tv 41,4), và có khi nghe người khác nói về mình: “mọi kẻ ghét con lại bàn tán xì xào, tưởng tượng con mắc bệnh gì ghê gớm; chứng nan y xâm nhập nó rồi, đã liệt giường là không dậy nổi đâu” (Tv 41,8-9). Với kẻ biết ơn và tạ ơn: “Lòng nhân hậu và tình thương Chúa ấp ủ tôi suốt cả cuộc đời, và tôi được ở đền Người những ngày tháng, những năm dài triền mien” (Tv 23,6).
Những lời nguyện như thế là lương thực hằng ngày của chúng ta, những nỗi bất hạnh, những sự bất công, bị đói khát, nghèo khổ, lo âu sợ hãi, bệnh tật, và cả những niềm vui, sự tri ân, lòng biết ơn, tạ ơn và ngợi khen Thiên Chúa. Đó là lịch sử và cuộc sống của tất cả nhân loại. Vì thế cầu nguyện với Thánh Vịnh không chỉ là cầu nguyện những vấn nạn của riêng một cá nhân mà là cầu nguyện đến nỗi khốn cùng của toàn thể nhân loại. Nhờ công trình của Chúa Thánh Thần làm cho việc cầu nguyện với 150 Thánh Vịnh như làn hương thơm lan tỏa trong không gian, trong thời gian trên khắp mặt địa cầu.
Ước mong những Kitô hữu hãy siêng năng cầu nguyện với Thánh Vịnh để tâm hồn được thăng hoa trong tình yêu Thiên Chúa Ba Ngôi, Đấng Cứu Độ chúng ta. Amen.
Elisabeth Nguyễn
