“Khốn cho các ngươi, khốn cho các ngươi”.
Kính thưa Anh Chị em,
Sẽ thật hụt hẫng khi hôm nay và ngày mai, chúng ta đọc thấy trong Tin Mừng Luca, Tin Mừng của lòng thương xót, đến sáu lần những lời khiển trách, “Khốn cho các ngươi, khốn cho các ngươi” từ môi miệng của một Đấng từng nói, “Hãy học cùng Tôi vì Tôi hiền lành và khiêm nhượng trong lòng”.
Thật là thú vị, đang khi ‘Kinh cầu đọc tội’ của Luca chỉ có sáu lần “Khốn cho các ngươi, khốn cho các ngươi”, thì điệp khúc khó hát ấy được lặp lại đến bảy lần trong ‘Kinh cầu đọc tội’ của Matthêu, và xem ra cũng khó nghe hơn. Thế nhưng, sẽ rất ngạc nhiên khi những ‘Kinh cầu’ này còn có một tên khác vốn sẽ nói lên lòng xót thương thẳm sâu vô bờ, tiềm ẩn đàng sau những lời chua xót ấy; tên gọi khác của kinh cầu này là ‘Những Khiển Trách Thánh’. ‘Những khiển trách thánh’ phát xuất từ một ‘Đấng thánh’, đang ao ước mọi người ‘nên thánh’, kể cả giới biệt phái kinh sư, những kẻ mà ‘máu thánh’ Ngài sẽ đổ ra cứu chuộc, cho dù, họ sẽ là những kẻ giết ‘Đấng Thánh’ của Thiên Chúa.
Chúa Giêsu, nhà mô phạm tài tình bậc nhất; thầy dạy tuyệt thế vĩ đại, Ngài biết cách đưa các linh hồn tiến tới sự thánh thiện tuỳ theo tình trạng của mỗi người; người thì tiệm tiến từng chút một như đối với giới kinh sư biệt phái; người thì chóng vánh như Lêvi thu thuế. Khi thì chỉ với một lời an ủi, “Đừng khóc nữa!”; khi thì Ngài chỉ cần đăm đăm nhìn và nói một lời nhỏ nhẹ vừa đủ cho một người nghe, “Hãy theo Tôi!”; và ở chỗ này, chỗ kia, với những người khác thì Ngài phải dùng đến những lời mạnh mẽ như ‘những khiển trách thánh’ hôm nay, “Khốn cho các ngươi, khốn cho các ngươi”.
Với sự khôn ngoan và nhẫn nại của Ngài, Chúa Giêsu cùng lúc, biết cả khả năng và mức độ đón nhận của những kẻ lắng nghe Ngài. Ở đây, Ngài phải trực tiếp khiển trách những người biệt phái kinh sư và đó là chọn lựa duy nhất của Ngài dành cho họ; vì thế, khi đưa ra những lời kết án khắt khe đến thế, Chúa Giêsu thương xót họ một cách đặc biệt, thương xót gấp sáu, gấp bảy lần; con số bảy lần của Thánh Kinh có nghĩa là thương xót đời đời, thương xót cho đến chết. Khi mạnh mẽ bóc trần tô hô những sai lầm cố chấp họ mắc phải, Chúa Giêsu chỉ nhắm một mục đích là làm cho tâm hồn họ biết hoán cải mà đổi thay. Và như thế, ai trong họ ăn năn trở lại khi nghe ‘những khiển trách thánh’ ấy, người ấy hẳn sẽ được ơn tha thứ và được ôm bởi vòng tay thương xót của Ngài.
Các thánh là ai? Các thánh là những người ít nữa một lần trong đời đã hối cải, một khi nhận ra lòng thương xót của Thiên Chúa qua sự cứu chuộc của Đức Kitô. Thế giới mọi thời cần đến những con người biết hối cải và mở lòng ra cho Thánh Thần. Trong thư Galata hôm nay, Thánh Phaolô nói đến những con người thống hối, mở lòng ra trước Thánh Thần, họ sẽ đầy ắp hoa trái Thánh Thần, đó là “Yêu thương, vui mừng, bình an, nhẫn nại, nhân từ, hiền lành, khoan dung, dịu hiền, trung trực, đức hạnh, tiết độ, trinh khiết”; đó là những người nhận được ánh sáng cứu độ của Thiên Chúa như lời Thánh Vịnh đáp ca tuyên xưng, “Lạy Chúa, ai theo Ngài, sẽ nhận được ánh sáng ban sự sống”.
Một thanh niên hư hỏng bỏ học theo bạn, ước mơ làm anh hùng. Ngày kia, cậu muốn gia nhập một đảng cướp. Để chứng tỏ lòng trung thành với lý tưởng vô gia đình, vô tổ quốc, vô tôn giáo… đảng trưởng buộc cậu về nhà giết mẹ, đem trái tim đến nộp. Thoạt đầu, cậu tần ngần; nhưng vì chí lớn, cậu khuất phục. Về nhà giữa đêm khuya, cậu lẻn vào phòng mẹ; mẹ cậu chưa kịp mừng khi nhận ra con; thì kìa, mũi dao đã xuyên thấu tim bà. Máu chảy xối xả, cậu rạch vội, lấy trái tim và ù chạy; nhưng quá khiếp sợ, cậu vấp phải cửa và té xuống, trái tim lăn lóc giữa nền nhà lạnh lẽo kéo theo một vệt máu dài đỏ thắm ngoằn ngoèo. Bỗng, cậu nghe một tiếng nói yếu ớt, “Con có đau không?”.
Anh Chị em,
Nặng lời không hẳn là trách mắng, nhưng đôi khi là trách yêu; và cả những lời yêu thương chân thành cũng có thể khiến con người thay đổi. Mẹ sắp chết, vẫn nghĩ đến con; Chúa Giêsu chết thật, cũng chỉ nghĩ đến chúng ta. Không đợi đến cuộc khổ nạn, máu Ngài mới đổ ra; nhưng ngay khi quở trách “khốn cho các ngươi”, trái tim Ngài cũng đã tan nát vì đau, vì yêu, vì muốn cứu cho đến chết. Máu thánh Ngài đã đổ ra, cứu chuộc người biệt phái, cứu chuộc chúng ta, cứu chuộc cả nhân loại.
Chúng ta có thể cầu nguyện,
“Lạy Chúa, một đôi khi, Chúa dành cho con ‘những khiển trách thánh’, xin cho lòng con biết lắng xuống, hầu con có thể nghe được tiếng Thánh Thần vang vọng và nhờ Ngài, mà tiến bước”, Amen.
(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)
