“Thưa Thầy, trong lề luật, giới răn nào trọng nhất?”.
Kính thưa Anh Chị em,
Bất ngờ và không bất ngờ là những gì chúng ta sẽ chứng kiến trong phụng vụ Lời Chúa của Chúa Nhật hôm nay; các bài đọc, Thánh Vịnh đáp ca và bài Tin Mừng sẽ cho chúng ta những bất ngờ và không bất ngờ đầy thú vị.
Bất ngờ đầu tiên là nhân vật đến đặt vấn đề với Chúa Giêsu. Đó không phải là một tân tòng xin học đạo, cũng không phải là một người trẻ vốn thường có nhiều vấn nạn; nhưng đến với Chúa Giêsu là một học giả luật. Ông đặt một câu hỏi khá bất ngờ, “Thưa Thầy, trong lề luật, giới răn nào trọng nhất?”; dẫu biết mình bị gài bẫy, Chúa Giêsu vẫn điềm tĩnh trả lời một cách bất ngờ bằng một câu trích chẳng bất ngờ chút nào, “Ngươi hãy yêu mến Thiên Chúa, Chúa Trời ngươi, hết lòng, hết linh hồn và hết trí khôn ngươi”; nhưng quá bất ngờ, Ngài chua thêm, “Ngươi hãy yêu thương kẻ khác như chính mình ngươi”.
Sẽ không bất ngờ khi chúng ta nghe, “Ngươi hãy yêu mến Thiên Chúa, hết lòng, hết linh hồn và hết trí khôn” vì Thiên Chúa đáng được như thế; nhưng sẽ rất bất ngờ khi hiểu rằng, câu nói đó muốn nói, phải yêu mến Thiên Chúa với hết trí, hết tri, hết tâm, hết lực; nghĩa là yêu mến với toàn bộ xác hồn; Thiên Chúa phải là trước hết, trên hết, không ai hơn Chúa, không chi bằng Chúa.
Thiên Chúa đó là ai mà chúng ta phải yêu tuyệt đối đến thế? Câu hỏi này khá bất ngờ và câu trả lời lại càng bất ngờ hơn. Đó là một Thiên Chúa toàn năng vô cùng, quyền phép vô song, cao cả vô lường… tuy điều này chẳng có gì bất ngờ; nhưng sẽ rất bất ngờ khi Thiên Chúa đó còn là một Thiên Chúa xót thương, hạ mình sâu thẳm đến nỗi Người chăm chút đến từng bà goá, từng khách ngoại kiều, từng người nghèo như bài đọc Xuất Hành diễn tả. Chúng ta sẽ ngạc nhiên đến sững sờ khi nghe những lời từ miệng Người phán ra, “Ngươi chớ làm phiền lòng và ức hiếp khách ngoại kiều”; “Đừng làm hại cô nhi quả phụ”; “Nếu các ngươi hà hiếp những kẻ ấy, Ta sẽ nổi cơn thịnh nộ, sẽ dùng gươm giết các ngươi, vợ các ngươi sẽ phải goá bụa và con cái các ngươi sẽ phải mồ côi”; ‘Ngươi hãy trả lại chiếc áo cho người nghèo trước khi mặt trời lặn, vì nó chỉ có một áo ấy để che thân, không còn chiếc nào khác để mặc mà ngủ; nếu kẻ ấy kêu van đến Ta, ngươi sẽ chết với Ta’; ‘Ngươi hãy liệu hồn!’, “Vì Ta là Đấng xót thương”.
Một câu hỏi bất ngờ khác có thể đặt ra, vậy thì làm thế nào để chúng ta có thể yêu mến Thiên Chúa tới mức tuyệt đối đến thế? Câu trả lời sẽ không quá bất ngờ là, chúng ta phải biết Đấng chúng ta yêu mến, cũng là Đấng chúng ta dám phó thác toàn bộ đời mình cho Người là Đấng nào, Người là ai? Một khi xác tín Đấng ấy là một Thiên Chúa toàn hảo, toàn năng và toàn thiện thì không còn gì để nghi ngờ, cũng không có gì quá bất ngờ khi chúng ta chọn lựa Người, yêu mến Người và hoàn toàn tin cậy mà phó dâng đời mình cho Người. Một cách trìu mến, Thánh Vịnh đáp ca hôm nay đã bộc lộ tâm tình yêu thương đầy xác tín đó, “Lạy Chúa là dũng lực con, con yêu mến Ngài”.
Vậy thì điều gì sẽ xảy ra khi chúng ta yêu mến Thiên Chúa đến mức ‘vô cực’ như thế? Câu hỏi này quá bất ngờ và câu trả lời lại càng bất ngờ hơn. Chính ngọn lửa yêu mến Thiên Chúa sẽ đốt cháy trái tim của chúng ta, trái tim chúng ta sẽ nồng nàn, sẽ xót thương như trái tim Người; tắt một lời, chúng ta sẽ yêu như Thiên Chúa yêu, xót thương như Thiên Chúa xót thương, hành động như Thiên Chúa hành động. Điều này có nghĩa là, chúng ta sẽ cảm nhận được rằng, chính Chúa Thánh Thần làm những điều kỳ diệu trong tâm hồn mình; chính Thánh Thần sẽ hành động và biến đổi chúng ta ngày càng nên giống Thiên Chúa, nên giống Chúa Giêsu hơn. Và kìa, chính Thiên Chúa sẽ gánh vác và làm những điều lớn lao trong chúng ta như một ngọn lửa đang tình yêu rừng rực cháy. Sẽ không bất ngờ khi Thánh Phaolô vui mừng nói với các tín hữu Êphêsô hôm nay, “Với lòng hân hoan trong Thánh Thần, đến nỗi anh em đã nên mẫu mực cho mọi kẻ tin đạo. Vì từ nơi anh em, lời Chúa vang dội không những trong xứ Macêđônia và Akaia, mà còn trong mọi nơi; lòng tin của anh em vào Thiên Chúa đã quá rõ rồi, đến nỗi chúng tôi không còn nói thêm làm gì nữa”.
Bất ngờ lớn lao nhất là tác động của ngọn lửa Thánh Thần đang rực cháy trong tâm hồn để chúng ta làm những điều lớn lao trong cuộc sống cho những anh chị em chung quanh và đó cũng là giới răn thứ hai Chúa Giêsu nói đến. Thật quá bất ngờ! Thế nhưng, bấy giờ, sẽ không còn là bất ngờ khi chúng ta chứng kiến chính Thiên Chúa cùng Thánh Thần của Người đang hoạt động và ngày mỗi ngày, chúng ta sẽ tận mắt chứng kiến dũng lực siêu phàm và tình yêu Thiên Chúa sẽ biến đổi mọi sự thông qua chúng ta, những tôi tớ hèn mọn được yêu thương. Và đó chính là quà tặng cho những ai yêu mến Người, một quà tặng quá bất ngờ.
Một cô gái mù rất hận chính bản thân, bởi vì cô bị mù. Cô hận mọi người, ngoại trừ người bạn trai khả ái; anh luôn ở đó vì cô. Cô nói với anh, “Nếu tôi có thể nhìn thấy thế giới, tôi sẽ lấy anh”. Một hôm, thật bất ngờ, có ai đó đã hiến tặng cô đôi mắt; khi các miếng băng được tháo ra, cô đã có thể thấy mọi sự, kể cả người bạn trai. Anh hỏi cô, “Bây giờ em đã nhìn thấy thế giới, em có chịu kết hôn với anh không?”. Người thiếu nữ nhìn người bạn trai, thấy anh bị mù; nhìn thấy các mí mắt khép kín của anh, cô bị sốc. Cô không chờ đợi điều này, quá bất ngờ. Ý nghĩ là cô sẽ phải nhìn khuôn mặt ấy, với đôi mắt ấy suốt đời đã đưa cô đến chỗ từ chối kết hôn với anh. Người bạn trai rơi lệ và ít ngày sau, bất ngờ, anh đã viết cho cô một bức thư ngắn, nói rằng, “Em thân yêu, em hãy chăm sóc kỹ càng đôi mắt của em, vì trước khi chúng là của em, thì chúng là của anh”.
Anh Chị em,
Thiên Chúa đã trao tặng chúng ta đôi mắt, trái tim và toàn bộ sự sống; tất cả những gì chúng ta có đó chỉ tồn tại, chỉ có giá trị và ý nghĩa cũng như thể hiện hết chức năng của chúng khi chúng được gắn kết với Đấng trao tặng chúng; cùng lúc làm theo ý của Đấng đã trao ban. Với Thiên Chúa không có gì là bất ngờ, Người yêu thương, Người trao tặng; có bất ngờ chăng là từ phía con người, bất ngờ khi nó không gắn kết với Thiên Chúa, không yêu mến Người cũng như đôi mắt của cô gái được trao tặng chẳng có ý nghĩa gì đối với cô khi cô không yêu người đã trao tặng nó.
Chúng ta có thể cầu nguyện,
“Lạy Chúa, chẳng bất ngờ khi Chúa trao tặng cho con toàn bộ sự sống và những gì con có; nhưng quá bất ngờ khi Chúa còn cho con cả mạng sống và mỗi ngày còn hiến mình cho con trên các bàn thờ. Xin đừng để con bất ngờ mang tiếng phụ tình khi không yêu mến Chúa đủ và cũng không yêu thương anh em đến mức Chúa mong”, Amen.
(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)
