Bưng chén rượu trên tay trong dịp họp mặt của một gia đình thượng lưu, rất lịch sự, rất kiểu cách trong ngôi nhà khang trang, thiết kế giản dị mà rất sang trọng, cách trang hoàng phòng ăn và bàn ăn cho tôi nhận rõ văn hóa của những bậc thượng lưu tại Âu Châu. Khi mọi người được mời nâng „chén rượu“ cầm và giữ nó trong tay, cậu của tác giả, một linh mục vui vẻ, rất lịch lãm trong nghệ thuật ăn uống. „Sau khi đổ rượu vào ly, cậu tôi cầm ly lên, hai bàn tay ôm lấy ly, lắc nhè nhẹ để hương thơm của rượu bốc lên mũi, rồi, nhìn mọi người quanh bàn ăn, cậu nâng ly lên, nhấp một ngụm và kêu lên: „Ô… thật ngon như rượu ngàn năm… cho tôi xem chai rượu… chắc chắn là rượu năm 1945“
Uống rượu không phải như uống nước hay uống bia, mà là một nghệ thuật thưởng thức phẩm chất của rượu, phải biết loại rượu nào đi với loại ly nào, hình thể ra sao v.v…nhẹ nhàng và dịu dàng từ cách cầm chai rượu trong tay, giới thiệu đôi lời về nguồn gốc, rồi mở chai, rót rượu v.v…tất cả là một nghệ thuật của bậc thượng lưu trong xã hội loài người. Người quan trọng nhất trong bàn ăn, thường là chủ nhà, hôm nay là vị linh mục, anh của tác giả, làm mục vụ ở xa, trở về thăm gia đình, nét mặt rạng rỡ vui vẻ, miệng nở nụ cười thân thiện từ tốn và trân trọng bưng ly lên mời mọi người cùng nâng ly.
Mọi người cũng biểu lộ một cách trân quý mến nâng cao ly rượu lên, đưa ly vào bờ môi nhấp nhẹ nhàng những giọt rượu cay cay hay chua chua hoặc ngọt ngọt… Khi chất rượu chạm vào đầu lưỡi cho ta một cảm giác vừa nồng nàn vừa đắng đót vừa ngọt ngào tùy thuộc từng phẩm chất loại rượu nào! thưởng thức phẩm chất và diễn tả phẩm chất đó, làm tăng thêm phấn khởi trong hồn mình… (chứ không phải bưng ly lên là dốc vào miệng hoặc hớp từng hớp lớn vào miệng như mấy bợm nhậu tôi thấy ở Việt Nam).
Uống rượu là một nghệ thuật rất chải chuốt tỉ mỉ, người thưởng thức trân quý các nhà sản xuất, rất thú vị khi nhìn những nhãn hiệu và những loại chai thủy tinh đựng chất nước trân quý ấy có thứ vài tháng tuổi, có thứ cả mấy chục năm tuổi đến cả trăm hay ngàn tuổi, và tuổi của nó định giá trị của nó càng cao, càng quý giá. Một văn hóa văn minh riêng về ăn uống của từng dân tộc, từng quốc gia, từng tầng lớp… trong xã hội.
Khi nâng chén rượu trong tay, tôi nhớ đến chén của Chúa Giêsu, sau khi ngỏ lời chúc mừng trong bàn tiệc, tôi thầm thì tạ ơn Chúa, nhớ đến lúc Chúa hỏi các môn đệ của Ngài: „Các con có thể uống chén ta sắp uống?“. Họ trả lời có nhưng họ không biết là họ nói gì. Chén của Chúa Giêsu là chén đắng, không phải chén riêng của Người, mà chén của toàn thể nhân loại, chén đau đớn thể xác, giằng xéo tinh thần và đau khổ thiêng liêng, chén của bức hại, của thiếu thốn, của nghèo khó, của cô đơn, của lo lăng, của sự bị bỏ rơi, bị xúc phạm.
Tiên tri Isaya đã tiên báo từ khoảng 700 năm trước „Từ tay Đức Chúa, ngươi đã nhận, đã uống chén lôi đình, ngươi đã cạn chén nồng choáng váng“ (Is 51,17),
Ai ai sống trên đời cũng có một chén riêng của mình: „chén cuộc đời“, khi cầm giữ chén cuộc đời của chính mình trong bàn tay mình, đòi hỏi chúng ta phải can đảm, phải thực tế, phải vận dụng trí óc và con tim để sáng suốt nhận định về cuộc đời mình: có thể chúng ta sẽ gặp những sự hãi hùng trong đời sống mà chúng ta không lường được, sẽ làm chúng ta lạc mất hướng đi. Hoặc chúng ta có thể sẽ phấn khởi khi nhìn thấy cuộc đời tràn đầy niềm vui, sự phấn chấn, sự hy vọng v.v… dù rằng sẽ có những bất toàn đến với mình, nhưng chính mình có một nơi tin tưởng nâng đỡ bao bọc là Đấng mình tin tưởng tôn thờ; hoặc có những người nghĩ rằng mình đã có mặt trên trái đất thì cuộc đời ra sao cũng chấp nhận được … Có khi nào chúng ta tự hỏi: Ai cho tôi chén này? Trong chén có những thứ gì? Có tốt cho cuộc đời tôi? Có giúp cho cuộc đời tôi nên hữu ích cho nhân loại không? V.v… và v.v…
Theo cá nhân, chúng ta đã hiện hữu, chúng ta phải sống cuộc đời mình. Khi cầm chén trên tay, ta phải khẳng định rằng: “Đây là cuộc đời tôi, Đấng Tạo Hóa ban tặng cho tôi, tôi phải sống tốt nhất có thể…” Chúa Giêsu đã là mẫu gương sáng ngời khi Ngài nhận chén của Chúa Cha ban tặng. Chúa Giêsu biết chén của mình là chén đau khổ, chén vất vả, chén đắng đót và suốt cuộc đời của Ngài, Ngài đã biến cái vị đắng đót choáng váng trở thành vị ngọt ngào nồng nàn, cho những ai mở lòng ra đón nhận tình yêu của Ngài mới có thể thưởng thức được. Hương thơm siêu vị ngọt này đã trải qua hơn hai ngàn năm vẫn còn mãi mãi lan tỏa trong không gian và thời gian để ca ngợi tôn vinh danh Thiên Chúa.
Chúng ta luôn cần có bạn để yêu thương và được yêu thương, một mình ta với họ, chúng ta có thể mở lòng ra với nhau. Với những bạn như vậy, có thể cho chúng ta một tình bạn bền vững và thiêng liêng, để chúng ta bày tỏ các nỗi buồn sâu xa và các niềm vui to lớn… Ngược lại, sẽ thiếu tinh tế và ngay cả cẩn thận khi phô bày nội tâm của mình cho những người không tạo cho mình được bình an và yên ủi.
Chúng ta có thể sẽ gặp được những người cùng đi chung một con đường, chúng ta dám mở trái tim cho nhau thì dần dần chúng ta sẽ tìm được một sự tự do nội tâm sâu xa và lòng can đảm đích thực, chúng ta nhận biết, bên mình, họ là những người đại diện cho Chúa để an ủi yêu thương ta.
Ai cũng có một đời để sống cuộc đời của mình, hãy tự do và can đảm nâng chén riêng của mình, nâng niu, trân trọng, chăm sóc, an ủi, sẻ chia những lo âu, thành công, thất bại, vui buồn sướng khổ trong cuộc đời. Người khác có thể giúp đỡ mình nhưng quyết định sống (uống cạn chén) thế nào cho đẹp lòng Chúa, cho đẹp lòng nhân loại, cho chọn lựa của mình xứng đáng làm người con yêu của Chúa mà tôn vinh danh Ngài!.
Chúng ta có can đảm uống cạn chén của mình không? Hãy vui vẻ xử dụng quyền tự do của mình, phấn chấn lên và tin tưởng vào Đấng Tạo Hóa đã ban cho mình cuộc sống, Ngài luôn yêu thương săn sóc mình. Chén của mình cũng có đủ mùi thơm, có tràn trề hương vị ngọt ngào, cùng những mùi vị đắng đót, chua cay, mặn chát, vui sướng, sầu khổ, thành công , thất bại… tất cả đã hòa quyện trong cuộc đời mình, cho mình hưởng nếm đủ mùi vị của cuộc sống trên trần gian, cõi đời vô thường này, Mình có tự do để can đảm uống trọn vẹn chén có đủ mùi thơm ngon và không thiếu mùi vị đắng cay này không?
Đó chính là chén cứu rỗi mình đã chọn đi theo con Đường Giêsu mà Chúa Giêsu đã uống cạn để cho chúng ta được sống và sống hạnh phúc dồi dào theo ý Ngài thì xá gì chén của mình, mình lại không hân hoan uống cạn, đúng không các bạn yêu quý của mình. Chúng ta đã được chuẩn bị chén của mình từ lúc Chúa Cha gọi chúng ta là „con yêu dấu“ lúc chúng ta được tượng hình trong bụng mẹ, “Ngài đã nhào nặn ra tôi từ khi tôi còn trong lòng mẹ” (Is 5,5a). Ngài đang rót cho chúng ta „chén đời sống vĩnh cửu“. Tạ ơn Cha yêu dấu của chúng con, những đứa “con yêu dấu“ của Cha. Amen
(Cảm nghiệm tác phẩm „Con có thể uống chén này“ của Henry Nouwen)
Elisabeth Nguyễn (07.1.2022)
