Bạn thân mến,
Người viết nhìn thấy bạn có chút ngần ngừ trước rất nhiều những nẻo đường đời…và – dựa vào trải nghiệm của một con người cận kề bên Thiên Chúa cũng như ưu tư cho nẻo đường đời của từng con người – người viết muốn ghi lại những trao đổi của Ngài trong loạt bài về PHÂN ĐịNH ở chương mục “Chuyện mỗi tuần” sắp tới – với mong ước cùng bạn có những suy nghĩ, những chọn lựa đẹp lòng Chúa và bình an lòng mình…
Hôm nay là những chia sẻ đầu tiên của Đức Thánh Cha về đề tài này sáng thứ tư ngày 31/8 tại Hội Trường Phaolô VI…
Trước khi đi vào nội dung của đề tài, Đức Thánh Cha công bố Lời Chúa trong trích đoạn Tin Mừng thánh sử Matthêu:
Đức Giêsu nói : “Nước Trời giống như chuyện kho báu chôn giấu trong ruộng. Có người kia gặp được thì liền chôn giấu lại, rồi vui mừng đi bán tất cả những gì mình có để mà mua thửa ruộng ấy. Nước Trời lại giống như chuyện chiếc lưới thả xuống biển, gom được đủ thứ cá. Khi lưới đầy, người ta kéo lên bãi, rồi ngồi nhặt cá tốt cho vào giỏ, còn cá xấu thì vứt ra ngoài.” ( Mt 13, 44.47-48)…
Đức Thánh Cha khẳng định : “Phân định là một hành động quan trọng ảnh hưởng đến tất cả mọi người, bởi vì chọn lựa là điều thiết yếu của cuộc sống”…Và Ngài cho biết : mỗi ngày, con người sống và luôn đứng trước những chọn lựa – chọn lựa thực phẩm cho mình và cho những người thân thương quanh mình, chọn lựa cách ăn mặc tùy theo công việc hay sự kiện mình phải có mặt, chọn lựa con đường học tập và theo đuổi cho tương lai, chọn lựa công việc làm phù hợp với chuyên môn và sở thích, chọn lựa những mối tương quan có được ở từng ngày sống…Giữa những điều phải chọn lựa ấy, chúng ta suy nghĩ, đắn đo…để rồi có thể “cụ thể hóa kế hoạch sống” của chính mình, đồng thời cũng là “cụ thể hóa mối tương quan” của mỗi chúng ta với Thiên Chúa…và anh chị em minh…
Dựa vào trích đoạn Tin Mừng trên đây, Đức Thánh Cha dạy về sự phân định:
- Phân địnhnhư một bài tập của trí năng, kỹ năng và ý chí…để nắm bắt đúng thời điểm…
Với mẻ lưới đầy cá…cho thấy người ngư dân phải tính toán đến chuyện công sức, thời gian, chi phí…và ngay cả khi đã kéo cá lên bờ…thì vẫn còn phải chọn lựa để vứt bỏ những gì – tuy bắt được đó – nhưng không mang lại lợi ích bao nhiêu… để chỉ giữ lại những gì là tinh túy và có giá trị…Người tìm được kho báu trong ruộng cũng vậy, anh ta phải biết giữ mồm giữ miệng, kiên nhẫn và khôn khéo bán đi tài sản của mình…để có thể mua thửa ruộng…Nghĩa là chính mình – vâng, chính mình – mỗi chúng ta phải “làm những chọn lựa” và “đưa ra quyết định”…Không ai khác có thể có những chọn lựa thay cho chúng ta…về những gì thuộc cuộc đời của chúng ta…Và Đức Thánh Cha nhắc : “Để quyết định tốt thì nhất thiết phải biết phân định”…
- Một khía cạnh quan trọng khác của phân định, đó là “nỗi niềm cảm xúc” do phân định mang lại…
Đức Thánh Cha nói đến “niềm vui” của người thực hiện được quyết định của mình sau những trằn trọc để suy nghĩ, để cầu nguyện, để phân định…và đi đến quyết định… “Niềm vui” lớn lao và đặc biệt này, chúng ta có thể cùng cảm nghiệm với người xuôi ngược để có được kho tàng trong ruộng, với các Đạo Sĩ khi nhìn thấy lại ngôi sao dẫn đường đã mờ ẩn đi lúc họ ghé vào cung điện của của Hêrôđê, của người phụ nữ trở lại với Nhóm anh chị em mình để loan báo về ngôi mộ trống…Nghĩa là Niềm Vui của những người đã gặp được Chúa – Đấng Sống Lại – ở đây đó trong chuỗi ngày sống thường nhật của mình và ở giữa anh chị em mình…Đức Thánh Cha kết luận : “Đó là niềm vui của những người đã tìm được Chúa”…Và vì vậy cho nên …khi “đưa ra một quyết định tốt, một quyêt định đúng, thì luôn mang lại niềm vui chung cuộc…Có thể người ta đụng gặp những khó khăn trên đường đi với sự không chắc chắn…buộc người ta phải nghĩ, phải tìm, nhưng cuối cùng thì quyết định đúng sẽ mang lại niềm vui ”…
- Đức Thánh Cha dạy rằng : “Những lựa chọn tuyệt vời có thể nảy sinh từ những hoàn cảnh thứ yếu, nhưng lại có ý nghĩa quyết định”…
Giáo huấn ấy của Đức Thánh Cha là từ sự kiện Tông Đồ Anrê và Gioan đến tìm gặp Đức Giêsu với câu hỏi đơn sơ : “Rabbi. Thầy ở đâu ?”…và lời mời của Chúa : “Hãy đến mà xem !” ( x. Ga 1,38-39)…Cuộc trao đổi ngắn ngủi ban đầu ấy lại làm nên cả một quá trình đổi thay ghi dấu ấn suốt đời…đến nỗi mãi về sau, thánh sử Gioan vẫn còn nhớ đến khoảng thời gian gặp gỡ…có thể nói là “định mệnh” ấy : “Lúc đó khoảng bốn giờ chiều !” (Ga 1,39)…Đức Thánh Cha cho rằng đấy là “thời điểm mà thời gian và vĩnh cửu gặp nhau”…Cho nên “Trong một quyết định tốt và đúng đắn, ý muốn của Thiên Chúa và ý muốn của chúng ta sẽ gặp nhau, bước đường hiện tại và vĩnh cửu sẽ gặp nhau”…Vì thế “đưa ra được một quyết định đúng đắn, sau một hành trình phân định, là làm cho thời gian và vĩnh cửu gặp nhau”…
Và Đức Thánh Cha lưu ý chúng ta rằng : Sự phân định đòi hỏi một sự lao nhọc…Dựa vào Kinh Thánh, Ngài muốn chúng ta hiểu rằng chúng ta không thể tìm thấy trong cuộc sống mình “những gì phải sống được gói sẵn” thành từng gói…và – dĩ nhiên – cứ dần mở ra là sẽ có thể sống… “Không ! Chúng ta phải liên tục có những quyết định về cuộc sống của mình…tùy ở tình hình thực tế…Thiên Chúa mời gọi chúng ta đánh giá và lựa chọn…Người đã tạo nên chúng ta có tự do và muốn chúng ta biết sử dụng tự do của mình…Và vì thế phải có sự phân định”…
Đức Thánh Cha nói đến một thực tế, đấy là chúng ta có thể có những chọn lựa sai hoặc có thể biết một điều gì đấy tốt nhưng lại không chọn…Và Ngài muốn chúng ta luôn bám sát Kinh Thánh trong chọn lựa của mình, bởi – với những chọn lựa ở từng ngày sống – “chúng ta có thể làm cho trái đất trở thành một khu vườn tráng lệ hoặc biến nó thành một sa mạc chết chóc”…Và Đức Thánh Cha nhấn mạnh với chúng ta rằng cuộc gặp gỡ và đối thoại giữa Thiên Chúa và từng con người không phải là chuyện ngẫu nhiên…mà là việc Thiên Chúa trao sứ mạng cho con người chúng ta thế này, thế này…ở nhiều giai đoạn đời khác nhau…và – vì thế – “ở mỗi bước đi, con người phải phân định để đưa ra quyết định”… “Sự phân định là phản ảnh của tâm trí, của con tim mà chúng ta phải làm trước khi quyết định”…
Và để kết luận, Đức Thánh Cha dạy : “Sự phân định tuy khó nhọc nhưng không thể miễn trừ trong cuộc sống của mình. Nó đòi hỏi tôi phải biết mình, biết điều gì là tốt cho tôi tại đây và lúc này.. Trên tất cả, nó đòi hỏi một tương quan con thảo với Thiên Chúa. Thiên Chúa là Cha, Người không để chúng ta một mình,Người luôn sẵn lòng khuyên bảo chúng ta, khuyến khích chúng ta và chào đón chúng ta.Nhưng Người không bao giờ áp đặt ý muốn của Người trên chúng ta. Vì sao ? Vì Người muốn được yêu chứ không vì sợ hãi. Và nữa, Thiên Chúa muốn chúng ta trở thành người con chứ không phải nô lệ – những người con tự do…Và người ta chỉ có thể sống tình yêu trong tự do…Để học cách sống, người ta phải học cách yêu thương, vì thế cho nên cần phải phân định xem : tôi có thể làm gì lúc này…khi đối diện với bao nhiêu điều khác? Đâu là dấu hiệu của một tình yêu lớn hơn, một sự trưởng thành trong tình yêu ?
Chúng ta xin Chúa Thánh Thần hướng dẫn chúng ta ! Chúng ta cầu xin Chúa Thánh Thần mỗi ngày, đặc biệt là khi chúng ta phải chọn lựa…
Xin cám ơn…”
Lm Giuse Ngô Mạnh Điệp
