Kính thăm cha, con có một người bác, năm nay đã trên 85 tuổi. Một năm sau này, bác yếu nhiều, và thường bị ra vào nhà thương. Lần gần nhất mà bác vào nhà thương, bác sĩ nói là bị “troke”, và chỉ có 5% “survival”. Họ hỏi gia đình có muốn cứu bác bằng mọi cách hay để “nature takes its course”? Các anh chị muốn cứu bác. Kết quả là bác sống, nhưng toàn thân không thể cử động được, thậm chí đến việc trở mình, cứ 2-3 tiếng người nhà phải xúm lại, ít là 2 người mới xoay mình được cho bác. Bác nằm đó nhưng vẫn tỉnh. Khi thấy con cháu khổ cực nhiều vì mình, bác cứ ứa nước mắt. Ai nhìn thấy cảnh này cũng ước rằng phải chi Chúa cất bác đi thì đỡ khổ cho mọi người, cho chính bác là người trên giường bệnh cũng khỏi bị đau đớn, và cho cả mọi người chung quanh.
Nhìn thấy hoàn cảnh bác, con muốn viết “power of attorney” nói rằng nếu con chỉ còn 10-15% để sống, thì xin bác sĩ và nhà thương đừng dùng “technology” để cứu con, mà cứ để “nature takes its course”. Hay là trong trường hợp con bị “coma” quá 3 tháng, thì xin “take off life support and let nature takes its course”. Con muốn hỏi là nếu con viết giấy như vậy, thì theo luật giáo hội Công giáo, con có mắc tội tự tử không? Con nghĩ rằng vì bên này nhiều “technology” nên họ cứu sống nhiều người, nhưng nhiều khi cũng vì vậy mà nhiều người sống dở, chết dở, còn khổ hơn là cứ để tự nhiên. (Phạm Ngọc Trâm, CA)
Ngọc Trâm mến!
Xin thông cảm với ông bác và gia quyến trong thánh giá Bác và gia đình đang phải vác. Phản ứng của Trâm trước nỗi khổ của gia đình rất hợp lý. Nó nói lên sự quan tâm với những người thương yêu.
Giáo Hội nhắc nhở chúng ta nguyên tắc cần nắm giữ: sự sống là quà của Chúa chúng ta phải tôn kính trong mọi hoàn cảnh. Nhưng chết không phải là sự dữ tuyệt đối. Chết không phải là hết nhưng là khởi sự cuộc sống vĩnh cửu. Ngoài ra mỗi người có quyền và trách nhiệm săn sóc sức khỏe cũng như xếp đặt để người khác làm giúp chúng ta.
Vài tài liệu liên quan đến điều này để Trâm an tâm. Chẳng hạn, ngày 12 tháng 10 năm 1970, phủ Quốc Vụ Khanh viết nhân danh đức Phaolô VI cho Liên Hiệp Quốc Tế Y Sĩ Công Giáo: một bác sĩ không bao giờ được giết người nhưng cũng không buộc họ phải dùng tất cả mọi kỹ thuật mà khoa học ngày nay cung cấp. “Trong nhiều trường hợp, đó phải chăng là hành hạ vô ích một người mang bệnh không thể chữa được ở giai đoạn cuối khi cố kéo dài sự sống như cây cỏ? Nhiệm vụ của y sĩ ở đây là làm giảm thiểu đau đớn hơn là níu kéo sự sống không còn đầy đủ nhân tính bằng mọi phương tiện và điều kiện . … Làm như thế, cũng là kính trọng sự sống.” Bộ Ðức Tin cũng có chỉ dẫn tháng Năm 1980, “Khi cái chết đã gần kề, dù dùng phương thế nào đi nữa được phép từ chối các hình thức trị liệu không mấy bảo đảm và phiền hà để kéo dài sự sống’ tuy nhiên vẫn phải duy trì cách thông thường cho bệnh nhân. ”
Tương tự, Sách Giáo Lý Công Giáo 92 sau khi dạy không được làm cho chết êm ái, còn nói thêm, ” Còn như ngưng những phương thuốc y khoa quá tốn kém, nguy hiểm, dị thường hoặc không xứng với những kết quả mong muốn, thì là một việc làm hợp pháp. Ðây là sự từ chối “những sự trị liệu kịch liệt”: như vậy, đây không phải là muốn làm cho chết, nhưng chỉ là chấp nhận rằng không thể cản ngăn cái chết. Những quyết định phải do chính bệnh nhân làm lấy, nếu người đó có thẩm quyền và có khả năng, nếu không sẽ phải do những người hưởng quyền trước pháp luật, nhưng bao giờ cũng phải tôn trọng ý muốn hợp lý và những lợi ích hợp pháp của bệnh nhân.”( 2278)..
Người ta đã bàn nhiều về “power of attorney” và những lạm dụng khi thi hành “living wills” và “power of attorney”. “Power of attorney” trở nên phức tạp khi áp dụng vì tùy thuộc vào chỉ dẫn pháp luật (legal guidlines) từng bang. Các Giám Mục ở nhiều tiểu bang có giải thích riêng. Ðể biết rõ về chuyện này tại địa phương nên nói chuyện với cha tuyên úy hay văn phòng Giám mục sở tại (Pro-life Office). Một số người tránh sự lạm dụng của luật pháp, nhờ một người trưởng thành và khôn ngoan quyết định thay khi mình trong trường hợp nguy ngập như thế. Họ bàn trước với người đó và viết cho người đó giấy ủy quyền quyết định thay. Một quyết định bây giờ về điểm này khá phức tạp về những khó khăn chưa lường được ở lúc chưa biết trong tương lai. Những điều trị ngoại thường cho một ông gìa chín chục bây giờ không hẳn là ngoại thường cho người cha ba chục đang cần nuôi người vợ trẻ với bốn con nhỏ vào một thời điểm tương lai với nhiều kỹ thuật khác biệt. Dịp lễ Giáng Sinh vừa qua, một bà mẹ bị bất tỉnh suốt một năm qua, bất ngờ tỉnh táo nói năng được là một thí dụ điển hình.
Lm. Francis Lương Minh Tri,CMC
Chi Dòng Đồng Công Hoa Kỳ
