Bốn ngày trước, tại sân ga trung tâm Milano miền bắc Ý.
– Bạn đang đi đến thành phố nào thế?
+ À, mình về Roma.
– Roma? Mấy hôm nay các chuyến tàu đi Roma đông nghẹt người. Hình như có một sự kiện gì đó sắp diễn ra ở đó hả bạn?
+ Đúng vậy. Một sự kiện có một không hai trong lịch sử. Còn bạn đang đi về đâu?
– Tôi chuẩn bị lên đón chuyến tàu đi Paris, một thành phố hoa lệ mà tôi đã ao ước đi đến khi còn là một cậu bé tiểu học.
+ Mình năm vừa rồi cũng có dịp đi Paris. Đẹp và thơ mộng với tháp Eiffel, đồi Montmartre và dòng sông Seine. Một nơi rất lý tưởng để đi du lịch.
– Sự kiện sắp tới ở Roma là gì vậy?
+ Đó là buổi lễ phong thánh cho hai vị giáo hoàng được dân chúng yêu mến và ngưỡng mộ: Gioan XXIII và Gioan Phaolô II.
– Ồ, phong thánh hả? Tôi cũng được rửa tội lúc nhỏ nhưng lâu rồi tôi không thực hành đạo nên không rõ ý nghĩa của nó. Nhưng tôi nghe mấy đứa bạn nói rằng phong thánh là thần thánh hóa một con người và như thế là xúc phạm đến Chúa.
+ Ồ, chắc có sự hiểu lầm về từ “phong thánh” với từ “thần tượng” hay từ “thần thánh hóa” đấy bạn.
– Nghĩa là thế nào nhỉ?
+ Đơn giản lắm bạn. Phong thánh nghĩa là công nhận rằng ân sủng của Chúa hoạt động nơi một người, cùng với ý muốn tự do và sự cộng tác tự do của người đó, đã đạt đến độ tuyệt vời. Người ấy được biểu dương như một chứng tá sống động cho cộng đoàn đức tin trong việc sống trung tin và thánh thiện ơn gọi làm môn đệ của Thầy Giêsu. Người được phong thánh được ví như là một ngón tay chỉ về Mặt Trời là chính Chúa để Chúa càng được ngợi khen, phụng thờ và vinh danh. Ngược lại, thần tượng hay thần thánh hóa một con người là biến họ thành đối tượng trung tâm hoặc thành đối tượng của sự thờ phượng.
– Thì ra là có sự khác biệt nhiều như thế. Cảm ơn bạn!
Hai hành khách tình cờ gặp nhau tại sân ga Milano. Trao đổi một chút vậy rồi chia tay.
+++
Hôm nay, Chúa Nhật phục sinh tuần thứ hai, Chúa Nhật lòng thương xót, ngày phong thánh.
Trời Roma không mưa bay không nắng cháy. Có người bảo rằng bầu trời hôm nay không trong xanh lý tưởng, nhưng thật ra nó thật hoàn hảo cho hàng triệu người quy tụ về đây để tham dự Thánh Lễ phong thánh. Các ngả đường đều kín chặt người. Từ ngày hôm trước, họ đã đến đây cầu nguyện, hát ca và dựng lều trải bạt trên các con đường lẫn vỉa hè để nghỉ qua đêm. Một bầu khí sống động, linh thiêng, ấm cúng của đoàn dân Chúa từ khắp các quốc gia với bao nhiêu ngôn ngữ văn hóa. Trong đám đông hiệp nhất ấy, hẳn là có người chưa biết Thầy Giêsu thực sự là ai, có người chưa nghe về Thầy, có người đang tìm thấy lại niềm tin và niềm vui được là một phần của thân thể sống động này. Cầu mong không có ai cảm thấy mình lạc lõng thất vọng.
Buổi lễ diễn ra. Hàng triệu con tim tại Roma hiệp thông với hàng tỷ con tim trên thế giới đang hướng về biến cố hân hoan này. Niềm tin và tình yêu hòa quyện với nhau làm nên những giọt nước mắt hạnh phúc và biết ơn. Đức Thánh Cha Phanxicô đã cảm động công bố hai Đức Thánh Cha Gioan XXIII và Gioan Phaolô được kể vào hàng ngũ các thánh được tôn phong vì lợi ích tâm hồn của Giáo Hội khắp nơi. Hai Đức Thánh Cha ấy là ai?
Gioan XXIII là người của yêu thương. Ngay từ thời còn rất trẻ Người đã quan tâm săn sóc những người đau khổ, đặc biệt là các tù nhân. Gioan là người của đối thoại đầy lắng nghe và tôn trọng. Người nhiều lần làm cầu nối cho các đối thoại hòa giải giữa các tôn giáo, xóa đi nhiều ngăn cách do khác biệt. Gioan là một mục tử nhân hậu theo gương Mục Tử Nhân Hậu Giêsu. Bao nhiêu cuộc đời đổ bể được trái tim đầy tình cha của Người chạm đến và chữa lành. Gioan là người của hòa bình. Người không chỉ yêu hòa bình mà còn giữ hòa bình cho thế giới tránh khỏi một cuộc chiến tranh nguy hiểm sắp sửa nổ ra sau đệ nhị thứ chiến giữa hai khối Mỹ và Nga-Cuba. Ngày 25 tháng 10 năm 1962, chính nhờ lời kêu gọi các nhà lãnh đạo thế giới “đừng giả điếc với tiếng kêu than của nhân loại” mà các bên đã nhượng bộ và tránh được cuộc chiến tranh này. Đức Gioan XIII còn là người rất nhạy cảm với nhu cầu của thế giới đương thời. Vì thế, Người đã triệu tập công đồng Vatican II (1962-1965) để đưa Giáo Hội hòa nhập vào thế giới mà phục vụ con người hôm nay cách hữu hiệu nhất.
Gioan Phaolô II là một người của cảm thương sâu xa. Lớn lên giữa cảnh chiến tranh bắt bớ của phát xít Đức và chế độ vô thần tại Ba Lan, Người hiểu thế nào là khó khăn, thống khổ và nguy hiểm. Khi được chọn vào sứ mạng mục tử kế vị Thánh Phêrô, Người đã không ngừng đến với anh chị em khắp nơi trên thế giới để công bố Tin Mừng, để chữa lành họ khỏi những sợ hãi, để giảng dạy họ về chân lý đức tin có sức giải thoát họ khỏi văn hóa bạo lực và sự chết, để hòa giải những đối kháng trong gia đình nhân loại. Thế giới không bao giờ quên ngày Gioan Phaolô bị một tay súng chuyên nghiệp Mehmet Ali Agca ám sát (13.5.1981) tại quảng trường Thánh Phêrô. Người tin rằng chính Mẹ Maria đã che chở mình (13.5.1917 là ngày Mẹ hiện ra lần đầu tiên tại Fatima). Thế giới không quên khi Người xin mọi người cầu nguyện cho “người anh em Agca của tôi”. Thế giới càng không quên ngày Người đến trại giam thăm kẻ đã ám sát mình, tha thứ cho anh cho dù anh không xin tha thứ, và Người cũng xin nhà cầm quyền Ý trả tự do cho anh. Người đã sống theo lời dạy của Thầy Giêsu: “Anh chị em hãy yêu thương kẻ thù nghịch và cầu nguyện cho kẻ bắt hại anh chị em.” (Mt 5:44). Các tổn hại sức khỏe và đau khổ người gánh chịu nhiều năm sau này là hậu quả trực tiếp của cuộc ám sát ấy. Khi Người qua đời năm 2005, Agca đã khóc thương Đức Gioan Phaolô II.
+++
Giờ ăn trưa tại một quán pizza khu Borgo Sant’Angelo gần đền thánh Phêrô.
+ Ồ, xin chào bạn. Chúng ta gặp nhau ở Milano cách đây mấy ngày phải không?
– Đúng rồi. Wow, thật là thú vị. Đúng là trái đất tròn thiệt!
+ Aha, nhưng mình tưởng bạn đi Paris chứ.
– Hôm đó tôi quyết định đổi hành trình và mua vé về Roma để tham dự buổi lễ hôm nay cho biết. Và tôi đã quyết định sáng suốt!
+ Thì ra là vậy. Thế bạn có cảm nghĩ gì về buổi lễ hôm nay không?
– Tôi thấy cảm động.
Cuộc trò chuyện giữa hai người bạn tình cờ quen nhau tiếp tục diễn ra trong mùi thơm của bánh pizza nướng.
– Tôi có một câu hỏi hơi ngớ ngẩn vì không hiểu biết nhiều.
+ Ồ, không sao đâu, bạn cứ hỏi, đừng ngại.
– Vậy cho tôi hỏi: Hôm nay có thêm hai vị giáo hoàng được phong thánh. Tôi đã có vợ con và lối sống của chúng tôi cũng khác hai vị này. Có thánh nào làm gương cho đời sống vợ chồng ngày nay không bạn?
+ À à à… mình chưa bao giờ nghĩ đến trường hợp này. Mình biết là trong lịch sử hơn hai ngàn năm của Hội Thánh Công Giáo có nhiều vị đi tu được phong thánh, nhưng còn những vị thánh làm điển hình cho đời sống vợ chồng thì mình chưa được nghe nói đến. Nhưng hai vị thánh mới này là những người rất quan tâm đến đời sống gia đình của giáo dân.
– Đúng thế. Tôi để ý thấy nhiều người đã vỗ tay thật lớn lúc Đức Phanxicô giảng rằng Đức Gioan Phaolô II là một vị giáo hoàng của các gia đình. Nhưng họ vẫn là những người sống bậc tu trì khác những ai sống đời gia đình.
+ Vâng, mình nghĩ có thể có những vị thánh cho đời sống vợ chồng nhưng chắc hiếm.
– Cái gì càng hiếm thì thường là càng quý, phải không bạn?
+ Ha ha ha…
– Xin lỗi làm pizza của bạn bị nguội mất rồi.
+ Ồ không sao. Mình phải cảm ơn bạn đã hỏi như thế để mình có dịp nghiên cứu lại cho chính mình.
– Ai sẽ là những vị thánh kế tiếp vậy bạn?
+ Ồ, điều này thì không thể nói trước được. Phải có người nào dám can đảm sống cho thánh ý Chúa thì mới mong được như vậy.
– Tôi hy vọng các vị thánh tiếp theo sẽ là những người sống đời gia đình để làm gương cho đời sống gia đình vì gia đình hôm nay có rất nhiều khủng hoảng trầm trọng.
+ Ừ, bạn nói đúng. Thế giới hôm nay rất cần những vị thánh này. Nhưng ai sẽ trở thành thánh như vậy đây?
– Tại sao không phải là chúng ta, bạn nhỉ?
Anh bạn kia nghe vậy thì mỉm cười, gật gật đầu, ăn miếng pizza cuối cùng, suy nghĩ….
Giuse Việt, O.Carm.
