Thánh Giuse là Đấng thánh rất quen thuộc. Ngài được Chúa chọn cách riêng. Mục đích để bảo vệ Đức Mẹ Maria và Chúa Giêsu trong cuộc đời trần thế.
Hội Thánh vẫn xin Ngài che chở mình. Riêng tại Việt Nam, thánh Giuse vốn được mộ mến. Ngài được tôn kính ở các nhà thờ, ở các gia đình, ở trong lòng mọi tín hữu.
Riêng tôi, tôi sùng mộ Ngài cách riêng. Ngài đã giúp tôi rất nhiều trong việc thực thi thánh ý Chúa. Tôi cầu nguyện với Ngài mỗi ngày, nhất là khi gặp khốn khó. Trong các ơn tôi hay cầu xin với thánh Giuse, có ba ơn tôi năn nỉ cách riêng. Bởi vì ba ơn đó liên quan nhiều đến chức năng người đứng đầu cộng đoàn. Tôi xin phép chia sẻ.
1/ Tâm thức bén nhạy
Thánh Giuse có một tâm thức bén nhạy lạ thường. Lương tâm Ngài rất tỉnh thức. Một gợi ý nhẹ cũng đủ Ngài hiểu ý Chúa. Hiểu rồi, Ngài vâng ngay tức khắc.
Như việc Ngài đón nhận Maria làm người bạn đời. Như việc Ngài đưa mẹ con trốn sang Ai Cập. Như việc Ngài trở về quê cũ bằng con đường khác. Như việc Ngài cộng tác thực thi kế hoạch cứu độ của Chúa một cách kín đáo, khiêm tốn, khó nghèo, tế nhị.
Việc Ngài làm, cách Ngài làm, tất cả đều đúng ý Chúa. Vì lương tâm Ngài rất bén, mau hiểu ý Chúa. Lương tâm nhạy bén như thế hiện nay rất cần. Nhưng thứ lương tâm đó đang trong nguy cơ suy giảm.
Một dấu chỉ báo động về sự suy giảm, là sự xuất hiện tình hình bình thường hoá đời sống tội lỗi và sống thoải mái theo ý riêng.
Người ta không còn bén nhạy với ý Chúa. Ý Chúa được nói trong Lời Chúa. Ý Chúa được nêu cao trong đời sống Chúa Giêsu, Đức Mẹ, thánh Giuse và các thánh. Ý Chúa được nhắc nhở qua các việc xảy ra thường ngày, nhất là trong các biến cố lịch sử đạo đời. Nhưng nhiều người tỏ ra bất cần. Trái lại, người ta lại rất bén nhạy với các vấn đề xung quanh tiền bạc, chức quyền, danh vọng và các sáng kiến hưởng thụ, phô trương.
Trong lòng thì bén nhạy, thao thức về hướng đó. Bên ngoài thì thực hành bằng hành động và cách sống cũng theo hướng đó. Mỗi ngày cứ như thế, mà lương tâm chẳng thấy cắn rứt gì, hơn nữa lại cảm thấy bình an. Dần dà cách sống buông thả đó trở thành thói quen bình thường. Thế là dẫn đến chỗ mất ý thức về tội và về việc sống theo ý Chúa.
Không gì nguy hiểm cho sức khoẻ một người, khi người đó mắc bệnh tới mức trầm trọng, mà không cảm thấy dấu gì báo động. Cũng vậy, không gì nguy hiểm cho đời sống thiêng liêng của một người, khi người đó bị tội lỗi và ma quỷ thống trị, mà vẫn cảm thấy an vui. Từ đó cho đến việc bỏ thống hối, ăn năn chỉ còn là một bước rất nhỏ.
Hiện tượng trên đây đã xuất hiện trong Hội Thánh Việt Nam. Vì thế, tôi sợ cho tôi, và cũng sợ cho mọi người tín hữu. Nên tôi xin thánh Giuse thương cầu bầu cho chúng ta được một tâm thức bén nhạy. Luôn biết nhận ra ý Chúa. Không những trong những gì phải tránh, phải làm, mà còn trong những gì nên làm, nên tránh.
Ngoài ra, tôi cũng thường xin thánh Giuse ban cho chúng ta một ơn khác nữa. Đó là cách bảo vệ Hội Thánh một cách khôn ngoan.
2/ Bảo vệ Hội Thánh một cách khôn ngoan
Theo tính tự nhiên, Thánh Giuse có thể nghĩ đến việc bảo vệ Đức Mẹ và Chúa Giêsu kiểu khôn ngoan thế gian. Thí dụ: Rỉ tai với một số người về sự mình được Chúa chọn vào chức vụ đặc biệt. Chiêu mộ các người thiện chí chân thành để thành lập một lực lượng cảm tình viên vv…
Nhưng, thực tế cho thấy, thứ khôn ngoan, mà thánh Giuse áp dụng trong việc bảo vệ Đức Mẹ và Chúa Giêsu lại rất khác. Khôn ngoan đó của Ngài là ở chỗ Ngài rất khiêm nhường, rất khó nghèo, rất kín đáo. Hơn nữa, khôn ngoan của Ngài còn nổi bật ở chỗ Ngài sinh sống như một người thuộc tầng lớp lao động bình thường. Ngài hoà mình vào họ. Ngài sống nghèo, liên đới với người nghèo, giúp đỡ người nghèo, chia sẻ cảnh nghèo của xóm nghèo quanh mình. Hầu như Ngài tự chôn vùi mình vào bóng tối, không muốn cho ai biết Ngài là ai.
Xưa, thánh Giuse bảo vệ Đức Mẹ và Chúa Giêsu theo cách khôn ngoan như vừa kể. Nay, cách khôn ngoan đó vẫn còn được áp dụng ở một số nơi. Nhưng nhiều nơi lại đang áp dụng một thứ khôn ngoan khác. Thứ khôn ngoan này đặt nặng phía phô trương quyền lực: Quyền lực kinh tế, quyền lực chính trị, quyền lực xã hội và cạnh tranh uy tín.
Tôi lo ngại cho Hội Thánh tại những nơi như thế. Vì thứ khôn ngoan họ áp dụng tuy hợp với thói thế gian, nhưng không hợp với Phúc Âm, nhất là không hợp với gương thánh Giuse. Còn một ơn nữa tôi vẫn cầu xin thường ngày cho tôi và cho những người đứng đầu các cộng đoàn đức tin. Ơn đó là ơn biết cầu nguyện.
3/ Ơn biết cầu nguyện
Thánh Giuse là con người cầu nguyện. Đời sống âm thầm của Ngài chính là đời sống chiêm niệm, cầu nguyện. Ngài cầu nguyện bằng sự hiện diện thường xuyên bên Chúa.
Hiện diện thường xuyên bên Chúa là luôn luôn đặt mình trước thánh nhan Chúa, là luôn luôn nghĩ về Chúa, là luôn luôn thao thức về Chúa, là luôn luôn lắng nghe ý Chúa, là luôn luôn yêu mến Chúa trên hết mọi sự, là luôn luôn tạ ơn và thờ phượng Chúa, là luôn luôn sống và làm việc vì Chúa mà thôi. Cầu nguyện bằng sự hiện diện như thế là một cách cầu nguyện lý tưởng.
Hiện nay, việc cầu nguyện vốn được coi là quan trọng. Nhưng trên thực tế, việc cầu nguyện bằng sự hiện diện như thánh Giuse xem ra chưa được coi trọng lắm. Cả trong các người lãnh đạo những cộng đoàn đức tin, cũng có sự chểnh mảng về cầu nguyện. Đó là một điều đáng tiếc. Nếu sự hiện diện của chúng ta lại tản mác vào các thứ xa lạ và ngược lại Phúc Âm, thì sẽ là một tai hoạ không nhỏ cho Hội Thánh.
Tình hình Công giáo đang biến chuyển rất nhiều. Có biến chuyển theo hướng tốt, và cũng có biến chuyển theo hướng xấu. Biến chuyển này xem ra khá mạnh.
Mưu lược của Satan rất tinh vi. Nhưng cậy tin thánh Giuse, chúng ta có quyền hy vọng vào tương lai của Hội Thánh Việt Nam. Mong Hội Thánh ta để ý đến thống hối, khó nghèo, luôn cố gắng bắt chước gương sống Lời Chúa của thánh Giuse. Xin Ngài che chở ta và Hội Thánh lữ hành nhiều yếu đuối, đang phải chiến đấu về nhiều mặt, để trung thành với Phúc Âm.
Ðức Cha J.B. Bùi Tuần
