Ngày 17-9-1994: tưởng niệm đúng 50 năm cuộc tấn công của quân đội Anh tại làng Oosterbeeck, đẩy lui quân Đức quốc xã ra khỏi lãnh thổ Hòa Lan.
Hàng năm, cứ vào tháng 9, các binh sĩ đồng minh sống sót, thường làm một chuyến hành hương về Hòa lan, thăm viếng những nơi đáng nhớ trong cuộc tấn công. Điều đáng nói là bên cạnh những địa danh chiến cuộc, các binh sĩ không quên thăm viếng một phụ nữ mà trong thời đó, họ âu yếm tặng bà danh hiệu ‘‘vị thiên thần của Arnhem”. Đó là bà Kate ter Horst. Arnhem là tên của thành phố, nơi gia đình bà Kate ter Horst trú ngụ tại nhà xứ. Ngôi nhà được biến thành trạm cấp cứu cho tất cả các binh sĩ đồng minh bị thương trong cuộc tấn kích vào tháng 9 năm 1944.. Sau đây là khuôn mặt ‘‘thiền thần” của bà Kate ter Horst, do thiếu tướng Michael Dauncey, người Anh, phác họa.
Năm ấy tôi là trung úy 24 tuổi. Tôi tham dự cuộc tấn công không lực quy mô nhất của quân đội đồng minh, nhằm đẩy lui tất cả quân đức quốc xã ra khỏi các lãnh thổ Âu châu. Tại Pháp và Bỉ, đâu đâu quân Đức cũng thất trận nặng nề. Do đó, quân đội Anh chúng tôi, tham dự cuộc đẩy lui quân Đức tại Arnhem, Hòa Lan, cũng tưởng sẽ thành công dễ dàng.
Chúng tôi dừng xe Jeep trước một ngôi nhà rộng lớn, bao quanh là khu vườn đầy hoa thật đẹp. Một phụ nữ duyên dáng có đôi mắt trong xanh với đàn con 5 đứa quấn quít chung quanh, tiến ra đón tiếp chúng tôi. Đó là bà Kate ter Horst, vợ của ông Jan, một luật sư của thành phố Arnhem .. Gia đình bà hiện trú ngụ nơi nhà xứ bỏ trống. Vị bác sĩ trẻ tuổi của đoàn quân Anh chúng tôi – đại úy Randall Martin – ngỏ ý xin bà Kate cho phép đặt một trạm cấp cứu đầu tiên dưới mái nhà của bà. Bà Kate vui vẻ nhận lời ngay .. Lúc đó chúng tôi lạc quan nghĩ rằng, không bao lâu nữa bọn đức quốc xã sẽ bị đẩy lui và cuộc chiến thảm khốc kéo dài hơn 5 năm qua sẽ hoàn toàn chấm dứt..
Thế nhưng, đâu có ai học được chữ ngờ! Ban đầu quân Đức chống cự thật yếu. Từ từ sau đó họ mới phản công một cách khủng khiếp. Và số binh sĩ đồng minh tử thương và bị thương gia tăng một cách nhanh chóng.. Toàn thể ngôi nhà xứ được tận dụng tối đa, không còn một chỗ trống. Các binh sĩ bị thương nặng nằm la liệt khắp nơi. Cuộc chiến thật tàn khốc. Thành phố Arnhem bị cúp điện. Toàn ngôi nhà bà Kate chìm trong bóng tối, chỉ còn le lói những ánh đèn sáp.
Nhưng chính trong bối cảnh thảm thương đó, xuất hiện và nổi bật khuôn mặt thiên thần của bà Kate ter Horst. Cuộc sống của gia đình bà hoàn toàn bị đảo lộn tận gốc rễ với sự hiện diện của đoàn binh sĩ, 300 người bị thương nặng nằm la liệt trong nhà. Tầng trên, tầng dưới, hầm cầu thang, nghĩa là, không còn một nơi nào trống. Ngoài việc săn sóc 5 đứa con còn thơ dại, bà Kate dành trọn thời giờ để chăm sóc, thăm hỏi và ủi an từng binh sĩ bị thương. Bà không nói nhiều lời, nhưng chính sự hiện diện dịu hiền trìu mến của bà làm ấm lòng những binh sĩ, mà đa số còn rất trẻ. Bà nói với mỗi người đôi câu, hỏi thăm về các nàng hôn thê, các vị phu nhân và những ước vọng về tương lai, sau khi thế chiến chấm dứt..
Chưa hết, ngoài những chăm sóc thể xác, bà Kate còn chú ý đến sức khoẻ tinh thần của các binh sĩ nữa. Vào một buổi tối, bà đọc to cho mọi người đang chen chúc dưới hầm nhà nghe thánh vịnh 91:
| THIÊN CHÚA bênh vực chở che. Dưới bóng cánh Người là chốn con nương ẩn. Chúa tín trung là mã giáp mộc khiên. Con không sợ rợn rùng đêm vắng, hay mũi tên bay giữa ban ngày. |
Lời thánh vịnh 91 nhắc nhở mọi người phải đặt trọn Đức Tin vào THIÊN CHÚA, nhất là trong những hoàn cảnh xem ra thê thảm và bi thương nhất.
Sau đó, vị Linh Mục tuyên úy quân đội chính thức xin bà Kate mỗi ngày dành thời giờ đọc Kinh Thánh cho các binh sĩ nằm liệt trên các băng ca nghe. Và đây là cảnh tượng mà không một ai trong chúng tôi có thể quên được. Bà Kate đọc cho chúng tôi nghe các thánh vịnh, nhờ ánh sáng yếu ớt của chiếc đèn pin. Cứ thế, bà đi từ phòng này sang phòng khác. Hết tầng dưới đến tầng trên. Giọng bà thật rõ ràng và thánh thót, nghe như một lời an ủi khuyến khích đến từ trời Cao..
Chúng tôi chuẩn bị cho cuộc gặp gỡ tại Hòa Lan vào năm 1994, nhân dịp tưởng niệm 50 năm cuộc tấn kích của quân đội đồng minh. Và chúng tôi ai nấy đều mong đợi ngày được gặp lại người phụ nữ thiên thần ngày xưa của các binh sĩ. Nhưng buồn thay, bà Kate ter Horst đã bất ngờ qua đời vì tai nạn xe hồi năm 1992..
(”Reader’s Digest SÉLECTION”, Septembre/1993, trang 121-128).
