Sinh nhật là một trong các dịp quan trọng của đời người. Quan trọng vì đó là thời điểm cất tiếng khóc chào đời của một sinh linh và chính thức làm người giữa cuộc đời. Người ta có thể chọn nhiều thứ nhưng không thể chọn cha mẹ và ngày hoặc giờ sinh.
Nhân tiện nói về sinh nhật, xin “mở ngoặc” nhỏ: Nhiều người tin điều này hoặc sự nọ, ngay cả người Công giáo, đó chỉ là dị đoan. Chẳng hạn người ta chọn ngày/giờ tốt và tránh ngày/giờ xấu. Có hai thứ người ta không chọn được là “lúc sinh” và “lúc chết”. Sao không chọn giờ tốt mà sinh hoặc chết? Không chọn được lúc sinh hoặc chết thì chọn giờ khắc tốt để làm điều này hoặc việc nọ, kể cả lúc an táng, vậy không phải là dị đoan thì là gì? Đúng là vớ vẩn thật!
Mừng sinh nhật ai đó, chúng ta thường tặng thiệp hoặc quà, và nói lời “Chúc Mừng Sinh Nhật – Happy Birthday”. Mừng kính sinh nhật Đức Mẹ, chúng ta biết làm gì? Chắc hẳn không gì làm Đức Mẹ vui bằng cách nói lời “xin vâng” như Đức Mẹ, nghĩa là chúng ta phải làm theo lời dạy của Chúa Giêsu. Thật vậy, tại tiệc cưới Ca-na, Đức Mẹ đã dặn các gia nhân: “Người bảo gì, các anh cứ việc làm theo” (Ga 2:5). Chắc hẳn Đức Mẹ cũng đang bảo mỗi chúng ta như vậy. Thực hành theo lời Đức Kitô là món quà sinh nhật quý giá và thánh đức để chúng ta tặng Đức Mẹ.
Về ngày lễ sinh nhật Đức Mẹ, Thánh Anrê (đảo Crêta) nhận định: “Lễ sinh nhật Đức Trinh Nữ Maria là ngày mà Đấng tạo dựng vũ trụ đã xây Đền Thờ của Ngài bởi một dự án tuyệt vời, thụ tạo trở thành nơi ở được tuyển chọn trước của Đấng Tạo Hóa” (Discorsi, 1, PG 97, 810). Đức Maria là thụ tạo đặc biệt của Thiên Chúa, đầy ân phúc, nhưng Mẹ luôn khiêm nhường, chỉ nhận mình là “nữ tỳ của Thiên Chúa” (Lc 1:38).
Chúa Giêsu đã từng nói: “Ai tôn mình lên, sẽ bị hạ xuống; còn ai hạ mình xuống, sẽ được tôn lên” (Mt 23:12; Lc 14:10; Lc 18:14). Thiên Chúa rất yêu thương người khiêm hạ, nhưng rất ghét người kiêu ngạo. Thiên Chúa nói qua miệng ngôn sứ Mi-kha: “Phần ngươi, hỡi Bê-lem Ép-ra-tha, ngươi nhỏ bé nhất trong các thị tộc Giu-đa, từ nơi ngươi, Ta sẽ cho xuất hiện một vị có sứ mạng thống lãnh Ít-ra-en. Nguồn gốc của Người có từ thời trước, từ thuở xa xưa. Vì thế, Đức Chúa sẽ bỏ mặc Ít-ra-en cho đến thời một phụ nữ sinh con. Bấy giờ những anh em sống sót của người con đó sẽ trở về với con cái Ít-ra-en” (Mk 5:1-2). Nói đến miền Bê-lem và đề cập “một phụ nữ sinh con” là nói đến Thôn nữ Maria, Mẹ Đấng Cứu Thế.
Sách Mi-kha cho biết: “Người sẽ dựa vào quyền lực Đức Chúa, vào uy danh Đức Chúa, Thiên Chúa của Người mà đứng lên chăn dắt họ. Họ sẽ được an cư lạc nghiệp, vì bấy giờ quyền lực Người sẽ trải rộng ra đến tận cùng cõi đất. Người sẽ chiến thắng Át-sua. Chính Người sẽ đem lại hoà bình. Khi Át-sua xâm nhập xứ sở và giày đạp đất nước chúng ta, chúng ta sẽ đặt bảy mục tử và tám thủ lãnh chống lại chúng. Họ sẽ dùng gươm mà cai trị đất Át-sua, lấy giáo mà cai trị xứ Nim-rốt” (Mk 5:3-5). Nước Chúa mới là quốc gia đích thực, nơi chỉ có yêu thương và hòa bình, tất cả đều trường tồn bất biến. Chúng ta đã diễm phúc được là dân của Ngài, là con cái của Ngài, và được mời gọi nên thánh (Mt 5:48). Ước gì mỗi chúng ta cũng chắc chắn được làm công dân Nước Trời vĩnh hằng.
Thiên Chúa quan phòng và tiền định mọi sự theo Thánh Ý Ngài, cuộc đời Đức Mẹ và chúng ta cũng vậy. Thánh Phaolô nói: “Thiên Chúa làm cho mọi sự đều sinh lợi ích cho những ai yêu mến Người, tức là cho những kẻ được Người kêu gọi theo như ý Người định. Vì những ai Người đã biết từ trước thì Người đã tiền định cho họ nên đồng hình đồng dạng với Con của Người, để Con của Người làm trưởng tử giữa một đàn em đông đúc” (Rm 8:28-29). Thánh Phaolô giải thích theo chuỗi liên kết lô-gích: “Những ai Thiên Chúa đã tiền định thì Người cũng kêu gọi; những ai Người đã kêu gọi thì Người cũng làm cho nên công chính; những ai Người đã làm cho nên công chính thì Người cũng cho hưởng phúc vinh quang” (Rm 8:30).
Thật tuyệt vời biết bao! Vì thế, chúng ta phải không ngừng cố gắng để có thể xác định: “Phần con đây, con tin cậy vào tình thương Chúa, được Ngài cứu độ, lòng con sẽ vui mừng. Con sẽ hát bài ca dâng Chúa, vì phúc lộc Ngài ban” (Tv 13:6).
Chúng ta không biết Đức Mẹ sinh ngày nào, tháng nào, mà chúng ta chỉ biết song thân của Đức Mẹ là Thánh Gioakim và Thánh Anna. Có lẽ vì vậy mà Phúc Âm lễ Sinh Nhật Đức Mẹ lại nói về gia phả và hoàn cảnh sinh của Chúa Giêsu, tất nhiên vẫn có Đức Mẹ vì Đức Mẹ là Mẹ của Chúa Giêsu. Theo Kinh Thánh, tính tới khi Đức Giêsu Kitô nhập thể và nhập thế, có 3 giai đoạn, mỗi giai đoạn 14 đời: (1) từ tổ phụ Áp-ra-ham đến vua Đa-vít có 14 đời; (2) từ vua Đa-vít đến thời lưu đày ở Babylon có 14 đời; và (3) từ thời lưu đày ở Babylon đến Đức Kitô có 14 đời.
Trình thuật Mt 1:18-23 cho biết gốc tích Đức Giêsu Kitô: Bà Maria, mẹ Hài Nhi Giêsu, đã thành hôn với ông Giuse. Nhưng trước khi hai ông bà về chung sống, bà đã có thai do quyền năng Chúa Thánh Thần. Ông Giuse, chồng bà, là người công chính và không muốn tố giác bà, nên mới định tâm bỏ bà cách kín đáo. Ông đang toan tính như vậy, sứ thần Chúa hiện đến báo mộng: “Này ông Giuse, con cháu Đa-vít, đừng ngại đón bà Maria vợ ông về, vì người con bà cưu mang là do quyền năng Chúa Thánh Thần. Bà sẽ sinh con trai và ông phải đặt tên cho con trẻ là Giêsu, vì chính Người sẽ cứu dân Người khỏi tội lỗi của họ”.
Tất cả sự việc này đã xảy ra để ứng nghiệm lời xưa kia Chúa phán qua miệng ngôn sứ: “Này đây, Trinh Nữ sẽ thụ thai và sinh hạ một con trai, người ta sẽ gọi tên con trẻ là Em-ma-nu-en, nghĩa là Thiên-Chúa-ở-cùng-chúng-ta”. Đức Mẹ là nhân vật đặc biệt, nhưng Đấng Cứu Thế còn đặc biệt hơn. Vì thế, không gì lạ khi Kinh Thánh thuật lại hoàn cảnh giáng sinh của Chúa Giêsu, chứ không đề cập nguồn gốc Đức Maria.
Nói về Đức Maria, Thánh Denis xác định: “Đức Mẹ là nơi nương náu của những người đã hòng hư mất, là hy vọng của những người không còn hy vọng”. Và Thánh Phanxicô Salê mời gọi: “Hãy chạy đến với Đức Maria, ngã vào vòng tay Mẹ với lòng tin tưởng hoàn toàn”. Quả thật, “được sống dưới sự che chở của Đức Mẹ là một hạnh phúc lớn lao” (Thánh Ðamianô).
Mừng kính Sinh Nhật Đức Mẹ, chúng ta hãy nhớ lại ba mệnh lệnh Đức Mẹ truyền dạy qua ba trẻ nhỏ tại Fátima, nước Bồ Đào Nha, năm 1917: (1) Cải thiện đời sống, (2) Tôn sùng Mẫu Tâm, (3) Lần Chuỗi Mai Khôi. Và chúng ta cùng chúc mừng Sinh Nhật Đức Mẹ: “Kính mừng Maria đầy ơn phúc…”.
Lạy Thiên Chúa toàn năng, xin hoán cải chúng con, xin thương xót thế giới và Việt Nam nhỏ bé của chúng con, bầu trời lúc nào cũng “u ám” quá. Xin ban cho chúng con được hưởng nền hòa bình đích thực trong hồng ân của Ngài.
Lạy Đức Trinh Nữ Maria, Mẹ là người có phúc và rất đáng mọi lời ca tụng, vì Mẹ đã sinh ra Mặt trời Công Chính là Đức Kitô, Thiên Chúa của chúng con. Xin Mẹ thương nguyện giúp cầu thay cho chúng con, bây giờ và trong giờ lâm tử, nhất là những người còn phải chịu áp bức và bất công.
Chúng con cầu xin nhân Danh Thánh Tử Giêsu Kitô, Thiên Chúa Cứu Độ của chúng con. Amen.
TRẦM THIÊN THU