Chúng ta đã bước vào Mùa Chay. Hội Thánh mời gọi con cái mình bước vào hành trình sa mạc trong chay tịnh, cầu nguyện và sống tinh thần bác ái, chia sẻ để chuẩn bị mừng đại lễ Phục Sinh. Thế nhưng, nhiều khi chúng ta không hiểu đúng tinh thần và ý nghĩa của việc ăn chay.
Lời Chúa trong Tin Mừng ngày thứ sáu sau lễ Tro đề cập đến việc ăn chay:
Khi ấy, các môn đệ ông Gioan tiến lại hỏi Chúa Giêsu rằng: “Tại sao chúng tôi và các người Pharisêu ăn chay, mà môn đệ ông lại lại không ăn chay?”. Chúa Giêsu trả lời: “Chẳng lẽ khách dự tiệc cưới lại có thể than khóc, khi chàng rể còn ở với họ? Nhưng khi tới ngày chàng rể bị đem đi rồi, bấy giờ họ mới ăn chay”. (Mt 9, 14-15)
Trong Cựu Ước, giao ước ký kết giữa Thiên Chúa với dân của Ngài được ví như bữa tiệc cưới. Thiên Chúa là vị hôn phu, là chàng rể của Israel (xem. Is 54, 5-6 ; 62, 4-5). Và các ngôn sứ đã loan báo rằng, dù hôn thê của Ngài thất tín, Thiên Chúa sẽ ký hôn ước của Ngài với loài người vĩnh cửu vào thời cánh chung (Hô-sê 2, 18-22). Vì thế, Đấng Mêsia được mong đợi để khai mạc thời gian hôn ước vĩnh cửu này.
Việc ăn chay rất phổ biến với những giới tôn giáo Do Thái. Đó là một cách để chuẩn bị gặp gỡ Chúa. Các môn đồ của Chúa Giê-su không ăn chay nữa, vì họ là những “khách đầu tiên dự tiệc cưới”. Họ là những dấu chỉ sống động của sự kiện lịch sử đang diễn ra: Chàng Rể đang ở đó. Thời gian hôn ước của Thiên Chúa với loài người đã được khai mạc. Trước việc ăn chay và hy sinh, có niềm vui được ở với Chàng Rể, là chính Chúa.
Mà ăn chay kiểu nào là hay nhất? Kiểu nào làm đẹp lòng Chúa nhất? Chính Chúa đã dạy chúng ta trong sách ngôn sứ Isaia: (bài đọc của ngày thứ sáu sau lễ Tro):
«Cách ăn chay mà Ta ưa thích chẳng phải là thế này sao: mở xiềng xích bạo tàn, tháo gông cùm trói buộc, trả tự do cho người bị áp bức, đập tan mọi gông cùm? Chẳng phải là chia cơm cho người đói, rước vào nhà những người nghèo không nơi trú ngụ; thấy ai mình trần thì cho áo che thân, không ngoảnh mặt làm ngơ trước người anh em cốt nhục? Bấy giờ ánh sáng ngươi sẽ bừng lên như rạng đông, vết thương ngươi sẽ mau lành. Đức công chính của ngươi sẽ mở đường phía trước, vinh quang Thiên Chúa bao bọc phía sau ngươi. Bấy giờ, ngươi kêu lên, Thiên Chúa sẽ nhận lời, ngươi cầu cứu, Ngài liền đáp lại: “Có Ta đây!”» (Is 58, 6-9a)
Như vậy, chúng ta hiểu rằng, trong Mùa Chay, điều cốt yếu không phải là ăn chay, kiêng nhịn bên ngoài mà là sống đức ái cách cụ thể: yêu thương tha nhân, biết thông cảm, giúp đỡ, chia sẻ với anh chị em mình…
Chúa không đòi hỏi chúng ta ăn chay và làm những việc hy sinh phi thường, nhưng là những việc nhỏ bé với lòng yêu mến, là thể hiện những cử chỉ bác ái, yêu thương khi đến với anh chị em của mình, là nói những lời tích cực đem bình an và niềm vui cho tha nhân. Như vậy, việc gặp gỡ Thiên Chúa tùy thuộc vào thái độ và cung cách sống của chúng ta với tha nhân.
Một ngày làm đẹp lòng Chúa không phải là ngày ăn chay kiêng thịt, mà là ngày chúng ta yêu thương tha nhân!
Lm. Giuse Vũ Thái Hòa
