Trong buổi họp mặt thân hữu, một người bạn từ San Diego lên lâu ngày mới gặp nhau, anh em tay bắt mặt mừng, hàn huyên tâm sự. Bất chợt anh nửa đùa, nửa thật hỏi tôi một câu mà anh lấy ý từ nhạc phẩm “Lầm” của nhạc sỹ Lam Phương: “Anh đã lầm đưa em sang đây, để đêm trường nghe tiếng thở dài.”
-Chúa không lầm đưa anh em mình qua đây chứ?
Biết đó là lời nói đùa cho vui, nhưng vì có động chạm đến Chúa, nên tôi đã hỏi lại anh:
-Bạn nói gì mình không hiểu. Tại sao Chúa lầm hay không lầm khi đưa anh em mình qua một đất nước như Hoa Kỳ để trốn chạy thời cuộc? Chắc hẳn Ngài phải có lý do.
-Thì anh biết đấy, nhìn vào tình hình Hoa Kỳ, tình hình thế giới, đặc biệt là Hoa Kỳ dưới cái triều đại tổng thống “ngủ gật” như vầy, có thể mai đây chúng mình rồi lại khăn gói quả mướp tìm đường vượt biên không chừng. Cứ tưởng Mỹ là một đất nước trọng tôn luật pháp, dân chủ, nhân quyền, không gian dối, nào ngờ…
-Thật ra, tổng thống “ngủ gật” hay tổng thống “tỉnh ngủ”, tổng thống “bù nhìn” hay tổng thống “không bù nhìn”, chủ tịch tham nhũng hay không tham nhũng, chủ tịch độc tài hay không độc tài… Tất cả cũng chỉ là những con người với đầy đủ tham sân si, và giới hạn về thể lý, tâm lý và khối óc. Cũng chỉ vì quyền lợi cá nhân, quyền lợi phe nhóm, quyền lợi đảng phái, và thỏa mãn tâm lý quyền lực. Khổ nỗi về phía quần chúng, tâm thức chung của con người thời đại hôm nay đang hướng dẫn họ đến những chọn lựa như thế trong hầu hết mọi lãnh vực. Về phần Thiên Chúa, Ngài không làm chuyện này vì Ngài đã ban cho con người quyền tự do và khối óc, và Ngài tôn trọng những quyết định của con người.
Mẩu đối thoại trên lại khiến tôi nhớ đến một số câu hỏi của độc giả gần đây đã gửi về, đại khái cũng hỏi: Thiên Chúa có trong đại dịch Covid không? Ngài có nhìn thấy nỗi thống khổ của người dân Việt trong hoàn cảnh dịch bệnh không? Và xa hơn nữa, một câu hỏi mà tôi đã có lần chia sẻ với độc giả: “Does God is a violent person?” Câu hỏi này đến từ một người trẻ có học thức, có trình độ hiểu biết chuyên môn. Theo đó, người hỏi đặt vấn đề, tại sao Thiên Chúa không nhìn đến những nỗi khổ của người lành, người thấp cổ, bé miệng, những người bị ức hiếp, bóc lột và chà đạp. Họ mang thân phận bất hạnh, bị đối xử bất công, ngược lại, những kẻ gian ác, gian dối, lợi dụng quyền thế lại giầu sang, sống trong nhung lụa, và hạnh phúc.
Vậy để sống hạnh phúc, bình an, và để thắng vượt những nghịch cảnh đang lôi kéo chúng ta xuống vực thẳm tự ty, nghi ngờ, bất an, và phủ nhận Thiên Chúa, chúng ta phải làm gì? Chúng ta không thể suy nghĩ và hành động như những kẻ vô thần, những kẻ phủ nhận sự hiện hữu của Đấng Tạo Thành.
Tuy nhiên, trước những tai ương đã và đang rình rập đổ xuống trên trái đất và cho con người, nó như một post traumatic (chấn thương) đã xảy ra cho từng cá nhân, từng gia đình, và chung cho toàn thể nhân loại, khiến con người luôn cảm thấy bất an, bất công, vô lý, và không còn tin tưởng vào tình thương, sự quan phòng tốt lành của Thiên Chúa.
Thật ra, Thiên Chúa tạo dựng mọi loài nhưng Ngài không bảo người mạnh đàn áp kẻ yếu, cường quốc xâm chiếm nhược quốc, dân này diệt trừ và thống trị dân kia. Là Đấng tạo dựng đất trời, Ngài có đó trong các cuộc chiến tranh, động đất, thiên tai, sóng thần, hỏa hoạn… Và chúng ta cũng tin chắc rằng Ngài có mặt trong biến cố mới nhất đang ảnh hưởng trầm trọng đến mọi lãnh vực, trực tiếp, gián tiếp liên quan đến đời sống con người trên toàn trái đất là đại dịch Vũ Hán (Covid-19).
Con người hiện hữu
Không phải ngẫu nhiên mà con người và từng người chúng ta có mặt trên cõi đời này. Thánh Kinh ghi rõ: “Thiên Chúa đã gọi tôi từ khi tôi còn trong lòng mẹ, lúc tôi chưa chào đời, Ngài đã nhắc đến tên tôi” (Is 49:1). Như vậy, nguyên việc con người có mặt trên cõi đời này đã là một quan phòng đầy yêu thương của Thiên Chúa. Sự có mặt của tôi, của anh, của chị, của em hay của bất cứ ai cũng đều do quan phòng yêu thương của Ngài mà có. Đối với việc tạo dựng nên con người, Thánh Giáo Phụ Tiến Sĩ Augustine đã nói: “Nguyên một việc đưa ta từ hư vô ra hiện hữu đã là một ân huệ lớn lao của Thiên Chúa rồi”. Thử hỏi, một trăm năm trước tôi ở đâu? Ai biết đến tôi? Và tôi cũng đã biết đến mình chưa? Rồi một trăm năm sau tôi sẽ đi về đâu? Đâu là điểm xuất phát và điểm đến của tôi? Chưa hết, sau khi đã tạo dựng, đưa ta vào hiện hữu, thì Ngài vẫn không bỏ ta, vì: “Nếu có một giây phút nào Thiên Chúa quên không nghĩ đến ta, thì lập tức ta sẽ trở về hư vô ngay.” (Thánh Tôma Aquinas)
Tri thức con người
Về tri thức và hiểu biết, nhà triết học, toán học, và khoa học người Pháp là Pasteur Pascal đã nói một câu rất chí lý: “Khoa học tinh thông làm ta gần Chúa. Khoa học nông cạn làm ta xa Chúa”. Cái biết tinh thông phát xuất từ niềm tin trong sáng, khiêm tốn. Còn cái biết nông cạn phát xuất từ khối óc tự nhiên và kiêu ngạo. Có rất nhiều điều mà trí khôn con người cho là vô lý, nhưng nó lại có lý trước cặp mắt đức tin. Nhiều người hôm nay đang dựa vào Thuyết Tiến Hóa hay thuyết Big Bang để từ chối quyền năng sáng tạo của Thiên Chúa. Và câu trả lời cho những suy tư tự nhiên của trí óc con người, đó là, sẽ chẳng có gì ngẫu nhiên mà có cả.
Chúa Giêsu khi còn tại thế có lần cũng gặp phải những câu hỏi tương tự của đồng hương, và Ngài đã trả lời họ bằng một so sánh rất logic: “Nếu Tôi nói với các ông về những chuyện dưới đất mà các ông còn không tin, thì giả như Tôi nói với các ông về những chuyện trên trời, làm sao các ông tin được.” (Jn 3:12)
Thiên nhiên và tạo dựng
Vẻ đẹp thiên nhiên thì Thánh Kinh đã ghi rõ: “Thiên Chúa thấy mọi sự Ngài đã làm ra quả là rất tốt đẹp!”(St 1: 31) Điều này cho thấy mọi sự do Thiên Chúa tạo dựng đều tốt đẹp. Chúng hằng ngày ca tụng những kỳ công do chính tay Ngài sáng tạo.
1 Halêluia! Ca tụng CHÚA đi, tự cõi trời thăm thẳm, ca tụng Ngài, trên chốn cao xanh.
2 Ca tụng Chúa đi, mọi sứ thần của Chúa, ca tụng Ngài, hỡi toàn thể thiên binh!
3 Ca tụng Chúa đi, này vầng ô bóng nguyệt, ca tụng Ngài, muôn tinh tú rạng soi.
4 Ca tụng Chúa đi, hỡi cửu trùng cao vút, cả khối nước phía trên bầu trời.
5 Nào ca tụng thánh danh THIÊN CHÚA, vì Ngài ra lệnh, là hết thảy được tạo thành;
6 Ngài định nơi cho tất cả đến muôn đời muôn thuở, ban truyền lề luật, luật đó chẳng hề qua.
7 Ca tụng CHÚA đi, từ mười phương đất, này thủy quái dị hình, này tất cả vực sâu,
8 lửa hồng mưa đá, tuyết trắng mây mù, ngọn cuồng phong, cấp thừa hành Lời Chúa.
9 Núi với đồi trùng trùng điệp điệp, cây ăn trái và đủ loại bá hương,
10 thú vật rừng hoang cùng là gia súc, loài bò sát và mọi giống chim trời.
11 Bậc vua chúa cũng như hàng lê thứ, khanh tướng công hầu, thủ lãnh trần gian,
12 ai là nam thanh, ai là nữ tú, khắp mặt bô lão, khắp mặt nhi đồng!
13 Nào ca tụng thánh danh THIÊN CHÚA, vì thánh danh Ngài cao cả vô song, và oai phong vượt quá đất trời.
14 Thế lực dân Ngài, Ngài đã nâng cao. Đó là bài ca tụng của những ai hiếu trung với Chúa, của con cháu nhà Israel, dân gần gũi với Ngài. Halêluia!
(Thánh Vịnh 148)
Mọi việc xảy ra đều có mục đích và chúng xảy ra như chúng được cho phép. Xấu hay tốt, phúc hay họa là do con người đã nhận ra chúng và hiểu được chúng muốn nói gì? Nguyên tử chẳng hạn, nếu con người dùng để phụng sự hòa bình thì khác với việc con người dùng nó để gây ra chiến tranh, để giết chết đồng loại. Nếu có xảy ra một trận chiến nguyên tử, hủy hoại trái đất và tiêu diệt con người thì đây là hành động của con người, và không thể đổ thừa cho Thiên Chúa.
Còn mục đích tạo dựng? Thiên Chúa đã tạo dựng tất cả vì con người và cho con người. “Thiên Chúa phán: “Đây Ta ban cho các ngươi mọi thứ có mang hạt giống trên khắp mặt đất, và mọi thứ cây có trái mang hạt giống để làm lương thực cho các ngươi.””(St 1:29)
Đối với muông thú, chim trời, cá biển, Ngài cũng đặt con người làm chủ và ban cho con người làm thức ăn: “Mọi dã thú, mọi chim trời, mọi giống vật bò dưới đất, và mọi cá biển sẽ phải kinh hãi, khiếp sợ các ngươi: chúng được trao cho các ngươi. Mọi loài di động và có sự sống sẽ là lương thực cho các ngươi; Ta ban cho các ngươi tất cả những thứ đó, cũng như đã ban cỏ xanh tươi.”(St 9:2-3)
Riêng đối với con người thì Thiên Chúa đã phán: “Chúng ta hãy làm ra con người theo hình ảnh chúng ta, giống như chúng ta, để con người làm bá chủ cá biển, chim trời, gia súc, dã thú, tất cả mặt đất và mọi giống vật bò dưới đất. Và thống trị mặt đất.” (St 1: 26,28)
Sự lành hay sự dữ
Thiên Chúa đã tạo dựng trái đất, mọi sự trên trái đất và đặt con người làm chủ. Như vậy, nếu như có những lạm dụng, tham lam, chiếm hữu trái phép để gây ra những tranh giành, chiến tranh hoặc thù hận thì đó không phải là việc Thiên Chúa làm, mà là việc con người làm. Ngài không tạo ra sự ác và tội lỗi.
Tóm lại, sự dữ xảy ra vì thiếu vắng sự thiện. Độc ác, bạo hành, bạo động, chém giết, bất công xảy ra ở nơi mà ở đó không có tình thương, không có công bằng, không có bác ái. Cũng như bóng tối bao phủ vì thiếu ánh sáng mặt trời. Và mặc dù những sự dữ ấy xảy ra thì Thiên Chúa vẫn có đó để cứu vớt, xoa dịu và nâng đỡ bởi vì Ngài là Cha toàn năng và đầy tình thương xót. Nếu không có Ngài ngăn lại những thâm hiểm, dã tâm, và lòng độc ác của con người, thì sự dữ mà con người gây ra cho nhau sẽ còn khủng khiếp đến đâu?!
Kết luận
Con người được tạo dựng theo hình ảnh của Thiên Chúa. Trái đất, muôn loài trên trái đất và trời cao cũng đều do Ngài sáng tạo. Chúa không lầm khi đem ta vào đời, hoặc dẫn đưa ta đến nơi này hay nơi khác. Chỉ có chúng ta lầm vì không biết đến thân phận mình là ai? Mục đích của cuộc sống này là gì? Và phải làm gì để cùng nhau bước đi trên hành trình dương thế với tấm lòng hân hoan, vui vẻ và biết ơn Ngài.
Trần Mỹ Duyệt
