Đấy là chủ đề suy gẫm của Đức Thánh Cha trước kinh Truyền Tin Chúa Nhật I/mủa Chay/C – ngày mùng 2/3/2022 vừa qua tại Quảng Trường thánh Phê-rô…
Sa mạc – dĩ nhiên chỉ cần nhắc đến “tên” thôi là trong đầu óc từng người đã có ngay được những hình ảnh, những ý niệm về sa mạc… Và – khi nói đến “Hành trình sa mạc” cũng như “Cuộc chiến của sự tự do”…thì chúng ta không thể không nghĩ đến việc khổ tâm, khổ trí để thanh luyện bản thân và sống trong tinh thần chiến đấu với những khuyết tật, những thói xấu nơi chính mình, mắt hướng về Đức Ki-tô – Đấng – qua Tin Mừng thanh sử Luca hôm nay – đã “chiến thắng sự lôi cuốn của sự dữ”…
Vậy đâu là “hành trình sa mạc” trong hôm nay ? – Tiên vàn hành trình ấy là chính Mùa Chay 2022 này – bắt đầu từ Thứ Tư Lễ Tro ngày 2/3 đến Chúa Nhật mừng Chúa Sống Lại ngày 17/4…Nghĩa là chúng ta có khoảng thời gian một tháng rưỡi trên và trong hành trình sa mạc; – thứ đến là hành trình còn lại của một đời người…mà – với những người ở trong tuổi xế chiều – thì dĩ nhiên hành trình ngắn ngủi hơn, nhưng vẫn là trên và trong hành trình sa mạc…Nhiều khi còn “sa mạc” hơn cả những sa mạc quanh vùng Nam/Bắc Bán Cầu nữa…Điều mà ai trong chúng ta cũng biết, đấy là Đức Thánh Cha nhấn mạnh đến khía cạnh “tĩnh lặng” của sa mạc, đến trạng thái được “sống một mình”, được “đối diện với chính mình” trong một thời gian lâu dài…để nhận ra “mình là ai ?”, “mình đang sống như thế nào?”…Đức Thánh Cha bảo rằng : “Sa mạc tượng trưng cuộc chiến đấu chống lại cám dỗ của sự dữ (và Thần Xấu !), để học cách lựa chọn tự do đích thực”…Đương nhiên là học nơi Đức Giê-su Ki-tô, bởi chính Người từng chịu cám dỗ và đã thắng cám dỗ (x. Luca 4 , 1 – 13)…
“Cuộc chiến của sự tự do”…là như thế nào ? Là “biết về mình” và “tình trạng sống hôm nay” của mình…để rồi – ở hai phần “con” và “người” của mỗi chúng ta – chúng ta dần dần làm chủ được phần “con” của mình…và làm cho phần “con” ấy dễ thương hơn…với nỗ lực có được sự cân bằng đáng giá cho cả hai phần “con – người”…hầu qua từng ngày sống, anh chị em quanh mình nhìn thấy Chúa nơi mỗi chúng ta…qua cả phần “con” lẫn phần “người” của cái “cây sậy có suy tưởng” (Pascal) này…
Đức Thánh Cha nhắc lại lời đề nghị của Thần Xấu, của Ma Quỷ với Đức Giê-su sau 40 ngày chay tịnh – nghĩa là Người đang ở trong phần “con” của “phận người”, biết no/biết đói, biết vui/ biết buồn, biết sướng/biết khổ – rằng : “Nếu ông là Con Thiên Chúa…” (x.Lc 4 , 3.9)…
–nếu là Con Thiên Chúa…thì biến đá thành bánh…
-nếu bái lạy tôi…vinh hoa lợi lộc…sẽ là của Ông…
-nếu là Con Thiên Chúa…thì gieo mình xuống xem thử…vì Thiên Chúa sẽ tay đỡ tay nâng…
Cả ba “đề nghị” ấy đều là “Cám Dỗ”…với một nội dung khá rõ : “Hãy tận dụng uy quyền là Con Thiên Chúa nơi mình đi”…
Đức Thánh Cha dậy : “Điều này đã bao lần xảy ra với chúng ta : Nếu bạn ở vị trí đó, thì hãy tận dụng nó đi ! Đừng để mất cơ hội !”, tức là “hãy nghĩ đến lợi ích của chính bạn !” – “một lời đề nghị hấp dẫn, nhưng nó dẫn đến sự nô lệ của tâm hồn, nó khiến chúng ta bị ám ảnh bởi ham muốn có được, nó làm giảm mọi thứ thành sở hữu về vật chất, quyền lực, danh vọng”… “Nó là chất độc của những đam mê”…mà – ở đó – sự DỮ bén rễ”…
Đức Thánh Cha tâm tình : “Anh chị em thân mến, những cám dỗ này đi cùng chúng ta trên hành trình cuộc đời…” và “Hãy cảnh giác, bởi vì chúng (Ma Quỷ) thường xuất hiện dưới hình thức tốt […] Chúng muốn làm cho Chúa Giê-su tin rằng những lời đề nghị của hắn là hữu ích…để chứng tỏ Người là Con Thiên Chúa !”…và – với chúng ta – Ma Quỷ cũng khôn khéo áp dụng cách ấy: “Ma Quỷ thường đến với “đôi mắt ngọt ngào” , “với khuôn mặt thiên thần”, HẮN thậm chí còn biết cách đội lốt những động cơ thánh thiêng, với lớp vỏ tôn giáo”…để chúng ta dễ dàng sa bẫy…
Cho nên “nếu chúng ta không cưỡng lại được những lời đường mật của HẮN…thì cuối cùng chúng ta sẽ [nghe theo HẮN…và tìm cách để] biện minh cho những sai trái của mình, khoác cho nó những ý hướng tốt…Chẳng hạn, đã bao lần, chúng ta vẫn tự biện minh : “Tôi làm ăn có lạ lùng (nghĩa là nhiều chiêu trò) đấy, nhưng tôi đã giúp đỡ người nghèo (có làm thiện nguyện !) – Tôi có lợi dụng chức vụ, địa vị của mình, chẳng hạn quyền lực chính trị, vai trò quản lý, hoặc địa vị Linh Mục, Giám Mục của minh, nhưng là với mục đích tốt” – Hay “Tôi có nhượng bộ bản năng của mình, nhưng về cơ bản, tôi không làm hại ai cả [và “ăn bánh trả tiền” – sòng phẳng !!!]…
Và – Đức Thánh Cha nhắc lại cho chúng ta : “Chúa Giê-su đã chiến thắng sự lôi cuốn của sự dữ [và Thần Xấu]…Người làm thế nào ? Người đáp trả những cám dỗ bằng Lời Chúa…và Lời Chúa dạy chúng ta không bao giờ được phép lợi dụng : – không lợi dụng Thiên Chúa, người khác và mọi công việc khác…để làm lợi cho chính mình; – không lợi dụng địa vị của mình để tìm kiếm những đặc ân…Bởi hạnh phúc và tự do đích thực không nằm ở việc chiếm hữu…mà nằm ở sự chia sẻ, không ở việc lợi dụng người khác nhưng là yêu thương họ, không ở nỗi ám ảnh quyền lực, nhưng trong niềm vui phục vụ”…
Và Đức Thánh Cha mong ước : “Ước gì thời gian Mùa Chay cũng là thời gian sa mạc cho chúng ta”…để :
–chúng ta dành không gian thinh lặng và cầu nguyện cách sâu lắng;
-chúng ta nhìn lại và nhìn vào những gì đang khuấy động trong trái tim mình;
-chúng ta hãy để cho nội tâm mình được Lời Chúa soi sáng,
-và hãy quyết tâm cũng như mạnh mẽ để chiến đấu chống lại sự dữ [và Thần Xấu]…đang tìm cách nô dịch chúng ta,
-hãy chiến đấu để có được tự do…
Xin Đức Mẹ đồng hành với chúng ta trong sa mạc Mùa Chay và trợ giúp hành trình hoán cải của từng người…
Lm Giuse Ngô Mạnh Điệp
