Mỗi khi đến trước Chúa như chầu hoặc rước Thánh Thể, thông thường là chúng ta đọc kinh, hát thánh ca, hoặc dâng lời nguyện cộng đồng. Nhưng đối với các thánh, những tâm hồn suy niệm, các ngài thường chỉ “im lặng” và “nhìn” Chúa.
Im lặng và nhìn Chúa là một lối biểu lộ tình cảm thân mật, tâm giao nhất mà một linh hồn có thể làm khi ở trước Chúa, trước Thánh Thể, hay một mình trước Nhà Tạm. Chúa Giêsu cũng có một trái tim, nên Ngài cũng biết rung động và thổn thức. Ngài cũng muốn được chia sẻ và tâm sự với những bạn hữu của Ngài. Nhu cầu chia sẻ của Ngài đòi hỏi những người bạn biết lắng nghe. Linh đạo này chúng ta có thể nhận ra khi suy niệm Phúc Âm của Thánh Luca.
“Trong khi Thầy trò đi đường, Ðức Giêsu vào làng kia. Có một người phụ nữ tên là Mátta đón Người vào nhà. Cô có người em gái tên là Maria. Cô này cứ ngồi bên chân Chúa mà nghe lời Người dạy. Còn cô Mátta thì tất bật lo việc phục vụ. Cô tiến lại mà nói: “Thưa Thầy, em con để mình con phục vụ, mà Thầy không để ý tới sao? Xin Thầy bảo nó giúp con một tay!” Chúa đáp: “Mátta! Mátta ơi! Chị băn khoăn lo lắng nhiều chuyện quá! Chỉ có một chuyện cần thiết mà thôi. Maria đã chọn phần tốt nhất và sẽ không bị lấy đi” (10:38-42).
Maria đã chọn ngồi lắng nghe Chúa nói và tâm sự với Ngài, và hành động của cô được Chúa khen. Điều này cũng phải, vì quanh Chúa có bao tiếng ồn ào, thở than, năn nỷ, và phàn nàn. Vậy Chúa cần ai đây để có thể thoải mái, có thể nhẹ nhàng trút bỏ những phiền toái ấy? Ngoài ra, Chúa cũng cần một người biết lắng nghe, một người hiểu để chia sẻ những gì mà Ngài đang ưu tư trong lòng: Ơn cứu độ, sự thánh thiện và phần rỗi nhân loại, cũng như phần rỗi từng linh hồn.
Truyện kể là hôm đó cả dân thành sốt sắng tổ chức cung nghinh Thánh Thể khắp đường phố, có hồng y chủ sự, các giám mục, nhiều linh mục, nam nữ tu sỹ, và đông đảo giáo dân tham dự. Cùng lúc đó, một tia sáng nhỏ lách qua kẽ hở của khung cửa thánh đường, chiếu thẳng vào Nhà Tạm. Điều làm cho ánh sáng sửng sốt là từ trong Nhà Tạm phát ra những tiếng than thở “Ta cô đơn quá!”.
-Lạy Chúa, cả một đoàn rước đông đảo, trang nghiêm, và sốt sắng ngoài kia không đủ làm Chúa vui sao. Tại sao Chúa cô đơn? Tia sáng nhỏ hỏi lại. Nhưng tiếng “Ta cô đơn quá” vẫn tiếp tục vang ra từ trong Nhà Tạm.
Rồi bỗng nhiên, tiếng than cô đơn im bặt. Tia sáng lấy làm lạ và hỏi Chúa:
-Lạy Chúa, giờ này sao Chúa hết cô đơn?
Và khi tia sáng nhìn về phía cuối thánh đường, nơi đó bắt gặp một bà lão vừa từ ngoài bước vào. Bà im lặng và nhìn lên Nhà Tạm. *
Mệt và đói khi đến nhà của chị em Mátta và Maria, cô đơn trong Nhà Tạm, và ngủ vùi trên thuyền của các Tông Đồ. Giấc ngủ say sưa đến nỗi bão tố nổi lên muốn chìm thuyền mà Ngài không biết: “Trong khi đó, Đức Giêsu đang ở đàng lái, dựa đầu vào chiếc gối mà ngủ. Các môn đệ đánh thức Người dậy và nói: “Thầy ơi, chúng ta chết đến nơi rồi, Thầy chẳng biết sao?” (Mc 4: 38).
Vâng. Chúa cũng có những nhu cầu như ăn, uống, ngủ, nghỉ như mọi người chúng ta. Sự mệt mỏi thân xác, suy tư về tinh thần còn dẫn đến nhu cầu tâm lý và tinh thần của Ngài nữa. Và đó là lý do tại sao Chúa hài lòng với sự đón tiếp của Maria, cần một giấc ngủ. Và đó cũng là lý do Ngài hết cô đơn khi có bạn tâm giáo đến nghe và tâm sự với Ngài.
Ngồi bên Chúa, lắng nghe và tâm sự với Chúa, và nhìn lên Chúa. Đây là cách cầu nguyện bằng hình thức suy niệm của các linh hồn đã tiến cao trên đường tu đức. Theo Thánh Têrêsa Hài Đồng Giêsu, cầu nguyện là một phút hướng tâm lên với Thiên Chúa. Không cần nói nhiều, không cần kể lể nhiều. “Khi cầu nguyện, anh em đừng lải nhải như dân ngoại; họ nghĩ rằng: cứ nói nhiều là được nhận lời. Đừng bắt chước họ, vì Cha anh em đã biết rõ anh em cần gì, trước khi anh em cầu xin” (Mt 6:7). Ngôn ngữ không chỉ được biểu lộ bằng lời, ngôn ngữ còn được biểu lộ bằng cử chỉ (body language). Trong tình yêu, chỉ một cái nhìn, một ánh mắt cũng đủ để hai kẻ yêu nhau hiểu được ý của nhau.
Phút hướng tâm đối với Maria là sự thân mật, ngồi nghe Chúa. Maria cũng nhìn lên Chúa để hiểu và để cảm được sự mệt mỏi của Ngài sau những ngày dài trên cánh đồng truyền giáo.
Phút hướng tâm đối với bà lão là sự đơn sơ, thành kính trước Nhà Tạm. Bà kết hợp với Chúa bằng tâm tình nhỏ bé, đơn sơ, và khiêm nhường. Có lẽ vì bà già nên không theo được với đoàn rước. Và cũng có thể vì bà không chen lấn được giữa đoàn người đông đảo.
Phút hướng tâm của Mátta có hơi khác. Mátta tìm đến Chúa bằng thái độ hờn dỗi, trách móc. Nếu Maria hiểu Chúa, và chia sẻ với Chúa, thì ngược lại, Mátta muốn Chúa hiểu và chia sẻ với mình. Khi thưa với Chúa: “Thưa Thầy, em con để mình con phục vụ, mà Thầy không để ý tới sao? Xin Thầy bảo nó giúp con một tay!” (40), có lẽ Mátta đã tự cho mình là thân tình, là yêu mến Thầy, và hiểu Thầy nên mới có những lời “hờn dỗi” với Chúa. Nhưng Ngài, Chúa Giêsu đã không quan tâm đến những chuyện ăn uống, mà Ngài thật sự đang cần được nghỉ ngơi. Do đó Chúa đã vui khi có Maria trò truyện, đã hết cô đơn khi có cái nhìn của một bà lão. Đối với Chúa Giêsu, thái độ nũng nịu của Mátta không làm Chúa vui, và những tiếng đàn hát, câu kinh, và việc làm đạo đức của đoàn người cũng đã không an ủi được Trái Tim cô đơn của Ngài. Ngài cần một ai đó biết lắng nghe và tâm sự với Ngài.
Nhưng dù phút hướng tâm mang mầu sắc nào, thì nhu cầu gần gũi và hiện diện là đòi hỏi cần thiết. Chúa đã dạy Thánh nữ Catarina (1347-1380) lập một gian phòng trống trong tâm hồn để có thể vào đó mà tâm sự với Ngài, và cũng để làm nơi nghỉ ngơi giữa muôn ồn ào, náo nhiệt đang vây quanh Ngài.
Con nhìn Chúa. Chúa nhìn con.
Lạy Chúa Giêsu mến yêu. Linh hồn con nhỏ bé, nghèo nàn, và không đầy đủ tiện nghi cho một Thiên Chúa đến trú ngụ. Nhưng trên hành trình truyền giáo, nếu Chúa thấy mỏi mệt, và cần một nơi để nghỉ ngơi như căn nhà ở Bêthania xưa, thì lạy Chúa, xin Chúa hãy cứ ghé thăm. Con đang ở đây để tiếp đón và trò truyện với Chúa mặc dù con bất xứng. Vì lạy Chúa Giêsu. Con yêu mến Chúa.
________
*Câu truyện được ghi lại theo trí nhớ của tác giả. Có thể tác giả đọc được đâu đó trong cuốn Tin Cậy Chúa Quan Phòng của Thánh Elizabeth Chúa Ba Ngôi (1880-1906).
Tiến Sĩ Tâm Lý Trần Mỹ Duyệt
