Hỏi : xin cha giải thích lời Chúa Giêsu nói sau đây:
“… Anh em hãy sám hối và tin vào Tin Mừng.( Mc 1: 15)
Trả lời :
Chúa Giêsu xuống trần gian làm Con Người để thi hành Chương Trình cứu chuộc nhân loại của Chúa Cha, Đấng đã tạo dựng con người có lý trí và ý muốn tự do ( free will) và tôn trọng cho con người sử dụng hai quà tặng đặc biệt này để hoặc chọn yêu mến Chúa hay khước từ Người để sống theo thế gian đối nghịch với Chúa là Chân Thiện Mỹ tuyệt đối.
Chính vì con người có lý trí để nhận biết có Đấng Tạo Hóa đã tạo dựng muôn loài muôn vật hữu hình và vô hình – đặc biệt tạo dựng con người có nam có nữ – nên việc chọn Chúa và sống theo đường lối của Người mới có giá trị cứu rỗi.
Chính vì con người có tự do chọn lựa nên “tội lỗi mới xâm nhập trần gian và tội lỗi gây nên sự chết” ( Rm 8:12), vì con người đã chọn sống theo ý riêng của mình thay vì vâng phục Thiên Chúa để làm điều đẹp lòng Người.
Cụ thể, cứ nhìn vào thực trạng sống của con người ở khắp nơi ngày nay, ta có thể nhận diện ai đang chọn sống theo đường lối của Chúa và ai đang chọn sống theo ý riêng mình để sống theo thế gian, theo “văn hóa của sự chết” và theo hướng dẫn của ma quỉ, địch thù của chúng ta ví được như “ sư tử đói đang rảo quanh tìm mối căn xé.” ( 1 Pr 5: 8)
Vì con người có ý muốn tự do mà Thiên Chúa luôn tôn trọng cho con người sử dụng nên vấn đề luân lý và thưởng phạt mới được đặt ra cho riêng con người mà thôi. Và cũng vì con người sử dụng tự do để làm điều trái nghịch với ý muốn của Chúa, tức phạm tội , chống lại Chúa là Đấng trọn tốt trọn lành, nên Chúa Cứu Thế Giêsu đã vâng phục Chúa Cha , xuống trần gian làm Con Người để “ hiến mạng sống mình làm giá chuộc cho muôn người.” ( Mc 10: 45)
Nhưng cho được hưởng công nghiệp cứu chuộc của Chúa, con người phải nhìn nhận tội lỗi của mình và sám hối ăn năn để xin Chúa tha thứ, vì Thiên Chúa, Cha chúng ta,Đấng ngự trên trời “ chẳng vui gì khi kẻ gian ác phải chết, nhưng vui khi nó thay đổi đường lối để đươc sống.” ( Ed 33: 11)
Được sống ở đây có nghĩa là được chiêm ngưỡng Thánh Nhan Chúa là nguồn vui và hạnh phúc của các Thánh và các Thiên thần trên Thiên Quốc.
Ngược lại, phải chết có nghĩa là phải xa lìa Chúa đời đời ở nơi gọi là hỏa ngục ,là chỗ dành riêng cho những kẻ đã hoàn toàn khước từ tình yêu của Chúa và không hề ăn năn sám hối để xin Chúa thứ tha mọi tội lỗi đã phạm vì tự do chọn lựa và cũng vì yếu đuối con người.
Chúa rất gớm ghét mọi tội lỗi vì tội xúc phạm đến bản chất yêu thương, nhân từ công bình và thánh thiện của Người.Nhưng Chúa lại yêu thương kẻ có tội biết hối lỗi và xin Người tha thứ.Chúa Giêsu đến trần gian cũng vì tội lỗi của loài người đáng phải phạt, nhưng Thiên Chúa đã tha thứ nhờ công nghiệp cứu chuộc vô giá của Chúa Giê su-Kitô, Đấng đã hy sinh chịu mọi đau khổ và chết cho “muôn người được cứu chuộc.” ( Mt 20:28)
Tuy nhiên, Chúa không tiêu diệt hết mọi căn nguyên tội lỗi còn tồn tai nơi bản tính con người để cho chúng ta phải chiến đấu chống lại nếu muốn được cứu rỗi để vào Nước Trời.
Nhưng công nghiệp cứu chuộc của Chúa Giê su không phải là cái “passport” để cho người ta sử dụng đi du lịch và ăn chơi du hí ở các nơi tội lỗi trên thế giới. Cũng không phải là bằng lái xe ( drive license) cho người muốn lái xe ở Mỹ. Có bằng lái để được phép lái xe thôi. Nhưng nếu không lái đúng theo luật lưu thông để cứ chậy ẩu, chạy nhanh quá tốc độ cho phép, nhất là vượt đèn đỏ thì sẽ bị phạt nặng và có thể bị rút bằng lái, nếu vi phạm nhiều lần.
Như thế, có bằng lái xe không loại trừ nguy cơ bị phạt và rút bằng lái, nếu lái ẩu, không tuân theo luật lệ lưu thông.
Cũng vậy, tình thương và công nghiệp cứu chuộc vô giá của Chúa Kitô không loại trừ khả năng bị luận phạt và mất ơn cứu độ, nếu không cộng tác với ơn này bằng quyết tâm sống theo đường lối của Chúa và xa tránh mọi tội lỗi; vì chỉ có tội mới ngăn cách con người với Thiên Chúa là Đấng đầy lòng thương xót nhưng gớm nghét mọi tội lỗi, vì tội đi ngược lại bản chất yêu thương, công bình và thánh thiện của Người.
Thử hỏi những kẻ đang giết người, giết trẻ nữ ở Trung cộng và Ấn độ , đang chặt đầu con tin ( hostages) để đòi tiền chuộc mang của quân khủng bố hồi giáo quá khích, đặc biệt là bọn buôn người , bắt cóc trẻ nữ để bán cho bọn tú bà ma cô cung cấp cho những kẻ vô luân vô đạo đang đi tìm thú dâm ô và ấu dâm ( child prostitution) rất khốn nạn và tội lỗi, thì làm sao những người này có thể được cứu độ và hưởng tình thương của Thiên Chúa, nếu họ cứ tiếp tục đi xâu vào con đường tội lỗi mà không biết ăn năn sám hối kịp thời để xin tha thứ.?
Trong thời Cựu Ước, Thiên Chúa đã dùng hình phạt đại hồng thủy ( deluge)( St 6-8) để tiêu diệt mọi người và mọi sinh vật trên địa cầu, trừ gia đình ông No-e và các sinh vật được ông đem lên tầu trước khi mưa tuôn đổ xuống suốt 40 đêm ngày và cuốn đi vào lòng đại dương tất cả người và sinh vật trên mặt đất. Chúa đánh phạt như vậy, vì con người quá tội lỗi và không biết sám hối để xin thứ tha. Lại nữa, Chúa cũng cho lửa từ trời xuống thiêu rụi hai thành Sô-dôm và Go-mo-ra , vì ông Abraham không tìm được người nào công chính để xin Chúa tha chết cho dân tội lỗi ở các thành đó.( St 19)
Như thế đủ cho thấy là nếu con người cứ phạm tội mà không hề biết ăn năn sám hối để xin Chúa thứ tha, thì có thể sẽ phải bị trừng phạt ngay từ đời này và đời sau, vì tội lỗi và ngoan cố không chịu từ bỏ những sự dữ đã và đang làm.
Thiên Chúa giầu tình thương và nhân hậu, nhưng lại gớm ghét mọi tội lỗi .Vì thế, nếu con người không biết sám hối- tức là nhìn nhận tội lỗi của mình- và xin tha thứ thì công nghiệp cứu chuộc của Chúa Kitô sẽ trở nên vô ích cho những người đó. Chúa chết một lần cho tội lỗi của con người, nhưng con người phải đoạn tuyệt với tội lỗi thì mới được hưởng công cứu chuộc của Chúa để sống hạnh phúc đời đời với Chúa trên Nước Trời mai sau.
Nói khác đi, không thể lấy cớ Chúa nhân từ, hay tha thứ để cứ tự do sống theo ý mình , ngoan cố phạm tội, và không hề biết ăn năn sám hối để xin Chúa thứ tha, thì công nghiệp cứu chuộc vô giá của Chúa Kitô sẽ trở nên vô ích cho những ai sống như vậy, và tình thương bao la của Thiên Chúa cũng không bao che cho họ khỏi hư mất đời đòi vì thiếu thiện chí cộng tác với tình thương và ơn cứu độ của Chúa.
Đó là lý do tại sao Chúa Giê su đã nói với những người đến hỏi Chúa xem có phải mấy người bị Tổng Trấn Phi-la-tô giết chết và mười tám người khác bị thác Si-ô –e đổ xuống đè chết có phải vì họ tội lỗi hơn những người khác hay không , Chúa đã trả lời họ như sau :
“ Tôi nói cho các ông biết: không phải thế đâu. Nhưng nếu các ông không chịu sám hối thì các ông cũng sẽ chết hết y như vậy.” ( Lc 13: 5)
Sám hối có nghĩa là thành thật nhìn nhận tội lỗi của mình đã mắc phạm và quyết tâm chừa bỏ. Có quyết tâm như vậy thì Chúa sẽ vui mừng để tha thứ , vì tình thương thứ tha của Chúa chỉ áp dụng cho những ai thực tâm yếu mến Người và có thiện chí muốn xa tránh tội lỗi.
Nghĩa là , chỉ những ai tội lỗi mà không chịu nhận biết việc sai trái hay sự dữ mình làm , thì sẽ không được hưởng lòng khoan dung tha thứ của Chúa. Công nghiệp cứu chuộc vô giá của Chúa Kitô cũng không tự động áp dụng cho hết mọi người mà không đòi hỏi sự cộng tác nào của con người qua nỗ lực đoạn tuyệt với tội lỗi và bước đi theo Chúa Kitô là “ con Đường, là sụ Thật và là sự Sống.” ( Ga 14: 6).
Sỏ dĩ Chúa đòi thiện chí cộng tác , vì Chúa còn phải tôn trọng tự do chọn lựa của con người. Nếu người ta chọn sống theo thế gian, theo cảm dỗ của ma quỉ, theo hướng chiều của bản năng xấu, thay vì chọn Chúa để sống theo đường lối của Người , thì Chúa sẽ không can thiệp và để mặc cho con người sống và lãnh chịu mọi hậu quả của tự do chọn lựa đó..Mặt khác, nếu cứ phạm tội và không còn tin tưởng gì nơi lòng thương xót của Chúa để xin tha thứ, thì lại mắc thêm tội phạm đến Chúa Thánh Thần, tức tội chối bỏ tình thương tha thứ của Thiên Chúa, là Cha nhân từ đầy lòng xót thương, nhưng con người phải tin tưởng chạy đến xin Người thứ tha mọi tội lỗi đã phạm vì yếu đuối con người , vì gương xấu của thế gian và nhất là vì ma quỷ cám dỗ ngày đêm..
Tóm lai, là con người sống trên trần gian và trong xác phàm có ngày phải chết đi này, không ai có thể tránh được những khuyết điểm, tội lỗi nặng nhẹ. Nhưng điều quan trọng là nhận biết mình có tội và ăn năn thống hối để xin Chúa thứ tha.Tội lỗi dù lớn lao đến đâu thì Chúa vẫn tha thứ được ,nếu kẻ có tội thực lòng sám hối và xin Chúa thứ tha. Như vậy, ai cũng phải sám hối vì không ai có thể nói mình vô tội như Thánh Gio-an Tông Đồ đã dạy sau đây:
“ Nếu chúng ta nói là chúng ta không có tội
Chúng ta tự lừa dối mình
Và sự thật không ở trong chúng ta
Nếu chúng ta thú nhận tội lỗi
Thiên Chúa là Đấng trung thành và công chính
Sẽ tha tội cho chúng ta
Và sẽ thanh tẩy chúng ta sạch mọi điều bất chính” ( 1 Ga 1: 8-9)
Chúng ta đang sống trong mùa chay là thời điểm thích hợp cho mọi người tín hữu sám hối để nhận biết tội lỗi của mình và xin Chúa tha thứ mọi lầm lỗi vì yếu đuối con người. Chắc chắn Chúa sẽ tha thứ và ban ơn nâng đỡ để giúp ta trở nên hoàn hảo hơn.
Đó là lý do vì sao Chúa Giê su đã dạy phải “ sám hối và Tin vào Tin Mừng”, nghĩa là phải ăn năn chừa tội và sống những gì Chúa đã dạy về mến Chúa và yêu người, cũng như phải xa tránh tội lỗi và mọi cách sống đi ngược lai với Tin Mừng cứu độ mà Chúa đã rao giảng và trả giá bằng chính mạng sống mình cho “ muôn người được cứu độ.”( Mt 20: 28)
Ước mong giải thích trên đây thỏa mãn câu hỏi đặt ra..
Lm Phanxicô Xaviê Ngô Tôn Huấn
