Thọat nhìn Giáng Sinh năm nay có thể nói là một Giáng Sinh buồn! Một nỗi buồn man man không lời giải thích. Không biết Hài Đồng Giêsu nghĩ thế nào, nhưng nhìn chung đại dịch Vũ Hán (Covid-19), đã và đang làm cho cả thế giới lo lắng, hoang mang, sợ hãi. Ảnh hưởng của nó lan rộng, bao trùm trên mọi lãnh vực từ kinh tế, văn hóa, xã hội, chính trị, y tế, và tôn giáo. Vui làm sao được khi cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vẫn chưa kết thúc nhưng đã để lại nhiều hoài nghi, bất an, chia rẽ và những suy nghĩ tiêu cực về một nền dân chủ văn minh nhất thế giới!
Nhưng bài ca mà các thiên sứ hát trong đêm trường tại đồng quê Belem năm xưa trong giờ phút Con Chúa giáng trần lại là một bài ca mang đầy ý nghĩa, âm hưởng của vui mừng, hy vọng, và bình an. “Vinh danh Chúa cả trên trời, bình an dưới thế cho người thiện tâm.” (Luca 2:14).
Vâng, Giáng Sinh không bao giờ buồn mặc dù do đại dịch phố xá vắng bóng người qua lại, các hàng quán, các siêu thị, các cơ sở thương mại thưa thớt khách mua sắm. Tiếng nhạc Noel không nghe ngân vang đó đây. Giáo đường bị giới hạn, nhiều nơi bị đóng cửa. Không thánh lễ Nửa Đêm. Không ca đoàn hợp xướng. Không thánh ca réo rắt. Không reveillon. Ít nhà dựng cây Noel, và những cách thiệp Giáng Sinh cũng thưa thớt.
Nhưng những thứ đó không phải là Giáng Sinh. Chúng không phải là lý do làm cho Giáng Sinh bớt đi ý nghĩa thần thánh, bớt đi niềm vui, hy vọng và bình an. Bởi vì Giáng Sinh chính là kỷ niệm biến cố giáng trần của Con Thiên Chúa. Ngài đến để giải thoát con người khỏi vòng tội lỗi, khỏi xiềng xích Satan. Ngài đến để đem lại cho con người quyền được làm con Thiên Chúa, một thứ quyền mà nó đã đánh mất vì Nguyên Tội. Do đó, Giáng Sinh phải là biến cố vui mừng, hân hoan, và hội nhạc thiên quốc cũng như các ca đoàn phải vang lên những bài thánh ca chúc mừng ngày Ngài giáng trần.
Mùa Chay 2019, tôi đã có dịp qua viếng Đất Thánh. Những hình ảnh liên quan đến Giáng Sinh luôn luôn là những hình ảnh nhắc về một niềm vui, hy vọng, và bình an. Những nơi đó là thánh đường Truyền Tin, thánh đường Thăm Viếng, thánh đường Cánh Đồng Chiên, và đại thánh đường Belem. Tất cả những địa danh đó cùng nói lên một điều, đó là Ngôi Lời đã nhập thể. Ngài đã hạ sinh làm người và ở cùng chúng ta – Emmanuel. (Mat 1:23). Và đây là Tin Vui lớn nhất.
Nazareth nơi khi xưa khi Giuse, Maria, và Giêsu sống ngày nay cũng vẫn còn mang dấu vết của một thành phố nghèo, heo hút và gập ghềnh sỏi đá. Nhưng trong các xóm nhỏ bình dị đó là một căn nhà có lẽ còn nhỏ và bình dị hơn tất cả, bởi vì Thánh Gia được mô tả là một gia đình nghèo. Điểm nổi bật nhất ở đây là đền thờ Truyền Tin. Ngôi nhà của “tình yêu”, nơi thể hiện tình yêu Thiên Chúa trong thời khắc đất trời hòa hợp, giây phút linh thiêng của Mầu Nhiệm Nhập Thể. Khách hành hương khi đến đây phải dừng lại trước căn phòng rất nhỏ bé của nó, nơi đó khi xưa Đức Trinh Nữ Maria đã cầu nguyện và đón nhận Lời Nhập Thể. Nơi còn ghi lại dòng chữ Et incarnatus est de Spiritu Sancto ex Maria Virgine, et homo factus est để nhắc nhở nhân loại về tình yêu Thiên Chúa dành cho con người: “Thiên Chúa yêu thế gian đến nỗi đã ban Con Một.” (Gioan 3:16)
Biến cố Giáng Sinh không thể thiếu những giây phút thăm viếng của Đức Maria với người chị họ là Elizabeth. Cuộc gặp gỡ giữa hai chị em và hai thai nhi. Thai Nhi Giêsu như đụng chạm đến thai nhi Gioan, khiến ông đã nhảy mừng trong bụng mẹ của mình. Một niềm vui chung cho cả mẹ lẫn con, và Elizabeth đã phải thốt lên: “Bởi đâu tôi được diễm phúc Mẹ Chúa đến viếng thăm tôi. Tai tôi vừa nghe lời bà chào, con trẻ trong lòng tôi liền nhảy mừng.” (Luca 1:43-44)
Nhưng niềm vui tột độ, niềm vui khiến cho cả thiên đình và trần thế hân hoan chính là giây phút Ngôi Hai Thiên Chúa giáng trần. Những gì Luca đã ghi về biến cố này được tóm lược như sau: Giêsu được sinh ra trong một hang bò lừa ngoài thành Giêrusalem giữa đồng quê Belem. Lý do vì gia cảnh nghèo, Giuse không thể thuê cho bạn mình một phòng trọ, trong lúc Maria đang mang thai và sắp đến ngày sinh. (X. Luca 2:1-7)
Hang bò lừa chính xác nơi Chúa Giêsu hạ sinh ngày nay chỉ còn lại trên đó một ngôi sao bạc. Để vào được nơi này, khách hành hương phải nhẫn nại, xếp hàng, và chờ đợi. Tôi đã để lòng mình chìm vào suy niệm với một niềm bình an sâu thẳm khi cúi xuống hôn nơi cực thánh này. Và tôi thấy những khách hành hương ai ai cũng đều cảm xúc, nức nở trong dòng lệ vui mừng, hạnh phúc khi cúi xuống hôn nơi ấy.
Xa kia là Cách Đồng Chiên, nơi các mục đồng đã ngủ để canh giữ đoàn chiên của họ. Những hang sâu trong lòng đất, những dấu tích còn để lại cho thấy sinh hoạt của họ lúc bấy giờ. Nghèo khó, nhưng họ là những tâm hồn hiền lành, đơn sơ, và chất phát. Họ đáng được tuyển chọn để làm chứng nhân cho mầu nhiệm Giáng Sinh. Nghe họ thuật lại những gì họ đã nghe và đã thấy mọi người ai ai cũng ngạc nhiên. (x. Luca 2: 8-20) Ngày nay tại Do Thái, khách du lịch cũng còn nhìn thấy hình ảnh các người chăn chiên dẫn đàn chiên của họ trên những vùng đồi núi, hoặc những cánh đồng.
Hơn 2000 Giáng Sinh đã qua kể từ Giáng Sinh đầu tiên trên cánh đồng Belem. Giáng Sinh nào cũng mang theo món quà bình an mà Thiên Chúa ban cho con người. Sự bình an và vui mừng đó không bị giới hạn bởi những yếu tố kinh tế, văn hóa, xã hội, hoặc chính trị. Nó cũng không phải là món quà mà Ngài chỉ dành cho một số ít người, đặc biệt là những thành phần được xã hội tôn kính, trọng vọng. Nhưng trên tất cả bình an của trời cao được gắn liền với những tâm hồn thiện chí, những tâm hồn đơn sơ, những trái tim xây dựng hòa bình. Và như vậy, những yếu tố con người, hoặc hoàn cảnh xã hội không hề bị ảnh hưởng.
Giáng Sinh năm nay có thể không vui, không sầm uất, không tráng lệ, không thu hút vì bị ảnh hưởng của dịch bệnh. Đối với nhiều người, Giáng Sinh năm nay cũng có thể bị ảnh hưởng của kinh tế, xã hội, chính trị chi phối. Nhưng trên tất cả, Giáng Sinh vẫn là một niềm vui, bình an, và hy vọng. Nó vẫn là dịp để con người mở lòng mình đón nhận hồng ân Ngôi Lời Nhập Thể và Giáng Trần. Món quà từ trời cao mà các thiên sứ năm xưa loan báo cho các mục đồng, cũng vẫn là món quà mà Hài Nhi Giêsu muốn trao tặng cho nhân loại, cho tất cả chúng ta như lời thiên sứ đã nói với các mục đồng: “Anh em đừng sợ. Này tôi báo cho anh em một tin mừng trọng đại, cũng là tin mừng cho toàn dân: Hôm nay, một Đấng Cứu Độ đã sinh ra cho anh em trong thành vua Đa-vít, Người là Đấng Ki-tô Đức Chúa. (Luca 2:10-11)
Vâng, đối với tôi Giáng Sinh năm nay cũng vẫn là một Giáng Sinh với món quà bình an của trời cao.
Giáng Sinh 2020
Tiến Sĩ Trần Mỹ Duyệt