Triết lý nhà Phật nhấn mạnh đến việc “quán chiếu” cái “Tâm” của chính mình vì đó là cách duy nhất để có thể đạt đến sự giác ngộ. Tất nhiên, cũng theo triết lý ấy, thì tùy vào năng lực và cái “duyên” của mỗi người mà mức độ quán chiếu đó sẽ trả về kết quả và mức độ giác ngộ ra sao.
Người Công Giáo chúng ta cũng hết sức quan tâm đến việc đi sâu vào nội tâm của chính mình để có thể tìm gặp chính linh hồn mình, bởi việc gặp gỡ chính mình là điều kiện tiên quyết để có thể gặp gỡ và kết hợp với Thiên Chúa – Đấng hằng ngự trị nơi thẳm sâu của linh hồn.
Chúng ta biết rằng, việc tìm gặp và bước vào chính ngôi nhà linh hồn ngoài việc hệ tại ở sự khát khao và cố gắng của chính mình, thì không thể thiếu vai trò quan trọng của Thiên Chúa.
Thiên Chúa, Đấng ở khắp mọi nơi và hằng ở trong thẳm sâu của linh hồn con người vẫn luôn chờ đợi và mời gọi con người bước vào gặp gỡ Ngài. Cũng chính Ngài là tác nhân lôi kéo, dẫn đường và chiếu soi ta để mong ta tìm được đường vào với Ngài trong ngôi nhà của cõi lòng ta.“Chúng ta không biết cầu nguyện thế nào cho phải, nhưng chính Thần Khí cầu thay nguyện giúp chúng ta bằng những tiếng rên siết khôn tả. Và Thiên Chúa, Ðấng thấu suốt tâm can, biết Thần Khí muốn nói gì, vì Thần Khí cầu thay nguyện giúp cho các thánh theo đúng ý Thiên Chúa” (Rm 8,26-27).
Có thể nói, linh hồn được ví như một Tòa Lâu Đài tráng lệ và, Thiên Chúa là Vua ngự trị trong đó. Chúng ta – tuy biết rõ sự tráng lệ, vẻ đẹp và nguồn sống sung mãn hằng hiện diện nơi chính lâu đài linh hồn ta, nhưng ta lại đang như một người khách chẳng tìm được lối vào. Hơn nữa, tòa lâu đài đó còn được xếp đặt bởi đầy dẫy những “vọng canh” và “lính gác” mà chỉ cho phép những ai thực sự là chủ nhân của nó mới được bước vào.Linh hồn, dẫu nơi ấy tỏa rạng ánh sáng của hạnh phúc và sự ngọt ngào êm dịu, nhưng chỉ một vài “tia sáng” len lỏi xuyên qua những bức màn sương mù dày đặc đang bao phủ chung quanh. Chúng ta chỉ biết đứng ngoài ngó vào, hoặc đi vòng quanh tìm lối, hoặc thẩn thờ đau khổ khát khao…
“Chúa dùng bóng tối làm màn bao phủ,
lấy mây đen nghịt làm trướng che Người.
Trước mặt Chúa, kìa chớp loé mây bay,
mưa đá lẫn than hồng tuôn đổ” (Tv 17, 12-13)
Trong hoàn cảnh như vậy, nhiều người đã chán nản đến nỗi buông bỏ việc tìm lối vào ngôi nhà của chính mình và chực chạy tìm thuê “phòng trọ” bên ngoài. Họ bỏ cuộc, hoặc lao vào những vui thú bên ngoài để tìm an ủi tạm thời, hoặc ép mình lãng quên đi những khát khao nồng nàn mà buộc họ phải trăn trở, khổ đau và hy sinh từ bỏ nhiều thứ. Nghĩa là, dẫu biết rằng sự giàu có, phong phú đang đợi sẵn bên trong linh hồn mình và nó sẽ mãi thuộc về mình nếu mình khám phá ra cánh cửa, bước vào với sự buông bỏ và cắt đứt mọi quyến luyến bên ngoài.
Nhưng, Thiên Chúa thì không bao giờ bỏ cuộc; Ngài là Đấng trung tín đầy yêu thương nên vẫn hằng thôi thúc và lôi kéo linh hồn chúng ta;còn linh hồn thì tự thẳm sâu vẫn luôn hướng về cái cội nguồn khát khao ấy, cho nên, ngay cả trong tình trạng này, linh hồn vẫn như được đặt trong một tình trạng hết sức trăn trở và do dự. Thánh Gioan Thánh Giá cũng đã từng diễn tả trạng thái này qua những ý thơ tuyệt vời:
“Ngươi còn muốn tìm điều gì hơn nữa?
Ngươi còn rong ruổi đoạn đường nào?
…để kiếm tìm!
Trong khi ngươi,
Chính “nội tâm” ngươi đã sẵn có:
Nào tài sản, nào giàu sang chất đầy,
Chẳng nhẽ, ngươi không hài lòng với Vua ngươi,
Với Đấng ban bình an,
Đấng là nguồn mạch mọi hạnh phúc,
Nước Thiên Chúa đang ở…
…trong lòng ngươi.”.
Như vậy, phải chăng chúng ta sẽ không thể nào chiếm hữu được chính tào lâu đài của mình với sự giàu sang và hạnh phúc bên trong?
Nhiều con người đã tìm thấy đường vào và đã “lừa” được lính canh, đã xuyên thủng đám mây mù bao phủ chung quanh và đã bước vào để hưởng trọn niềm hoan lạc bên trong mà tòa lâu đài chất chứa. Thánh Gioan Thánh Giá đã diễn tả niềm hạnh phúc và hoan lạc khi bước vào được đến tận nơi thẳm sâu của linh hồn và cuộc gặp gỡ với vị Vua hằng ngự trị trong đó như sau:
“Tân nương đã bước vào
Trong vườn diễm lệ nàng mơ ước
Nghỉ ngơi giữa sắc hương
Cổ nghiêng,
Trên những cánh tay dịu êm của Người Yêu Dấu”
(Khúc Linh Ca, Ca khúc 22)
Tuy nhiên, những ai khám phá ra và đi vào được nơi kín hẳn của lòng mình thì chính nơi ấy cũng lại cất dấu chính người đó.
Người đó bị cất dấu đi bởi cái nơi cất dấu “kho tàng” thực sự quá kín ẩn và ngoài chính người đã tìm ra lối vào sẽ chẳng ai tìm thấy nữa. Tuy nhiên, còn kín ẩn hơn nữa bởi lẽ khi bước vào được nơi đó, người ấy bị chìm ngập trong hương vị ngọt ngào, êm dịu khi được nếm hưởng “Chén Rượu Tình Yêu” mà Đấng Tình Lang trao ban. Người đó bị chìm đắm, bị “thôi miên” và chẳng còn nghĩ đến điều gì khác ngay cả ý nghĩ bước ra ngoài cũng chẳng còn. Một lí do khác, một khi đã chiếm hữu được điều quý giá nhất, người đó sẽ chẳng còn lưu luyến đến những “an ủi tạm thời” chóng qua và hư ảo phía bên ngoài nữa, chính người đó cũng muốn tự dấu kín mình đi để an toàn nếm hưởng niềm hoan lạc ấy mãi mãi.
Điều đó cũng khẳng định sự tràn dư hạnh phúc và niềm hoan lạc trọn hảo chỉ được chất chứa trong nơi kín hẳn của cõi lòng mỗi người mà thôi. Linh hồn – lâu đài diễm lệ – nơi vị Vua tình yêu hằng ngự trị và là nơi mà mỗi người chúng ta cần kiếm tìm và bước vào chiếm hữu. Ý thức được điều đó thì, dẫu biết việc mở cánh cửa bước vào linh hồn mình là vô cùng khó khăn và lâu dài, chúng ta cũng không từ bỏ, hoặc ít ra chúng ta có muốn từ bỏ cũng không chịu nổi những lôi kéo của lòng khát khao mà Thiên Chúa đã gieo vào tận thẳm sâu của cõi lòng. Đừng để những thứ vẻ ngoài lộng lẫy và những thú vui chóng qua bên ngoài khiến ta lãng quên hay chán ngán đến nỗi buông bỏ việc tìm cách đi vào ngôi nhà linh hồn của chính ta.
Để có thể luôn đặt ý chí và trái tim hướng vào việc chỉ tìm kiếm chính mình và tìm kiếm sự gặp gỡ Thiên Chúa, chúng ta cần từng giây từng phút tu tập các nhân đức, tập yêu và sống yêu thương… Hơn nữa, cần luôn chạy đến với Thánh Thần Chúa để xin Ngài – Đấng hằng ở trong thẳm sâu cõi lòng ta hun đúc thêm ngọn lửa yêu mến của ta và hướng ta luôn nhìn về Ngài. Bởi lẽ, nếu không có ánh sáng Ngài dẫn đường, ta sẽ chẳng tìm thấy cánh cửa vào để mở, và nếu Ngài không chiếu những tia sáng của hạnh phúc, bình an và tình yêu dịu ngọt ra bên ngoài thì ta cũng chẳng còn khao khát bước vào để khám phá.
Lạy Chúa Thánh Thần, xin chiếu ánh sáng tình yêu của Ngài để hun đúc thêm lòng yêu mến, niềm khao khát tìm về Thiên Chúa nơi con. Xin cho con ơn can đảm và sức mạnh buông bỏ tất cả mọi rào cản và những an ủi chóng qua của cõi đời để tìm đến SUỐI NGUỒN AN ỦI đang hằng âm ỉ cháy trong lòng con. Nhờ đó, con biết khôn ngoan chọn lựa Tình Yêu để được chính Suối Nguồn Yêu Thương ra mở cửa và đón vào.
Lạy Chúa, giờ đây và mãi sau này con xin trong mọi giây phút của đời sống và mọi miền tư tưởng của con đều được Chúa hiện diện và, “Chỉ Mình Con Với Ngài Mà Thôi”. Amen!
Ước vọng xa xăm …!
Một thoáng Xã Đoài… 24/10/2015
Peter Thái Hùng
Nguồn: Lam Hồng