Cơn nắng trưa hè khiến tôi thèm khát một bóng mát. Phải nói là thèm khát mới diễn tả đúng tâm trạng lúc đó. Trời nắng chan hòa từ đầu đến chân chỗ nào cũng nắng. Phà vào lòng bàn tay không khí nóng như hơi ống đồng thoát ra từ lỗ mũi. Cổ khô, chân mỏi, đầu gối muốn quỵ xuống, lê từng bước, từng bước, mệt mỏi, khớp xương châu thân rã rời. Trước mắt sao nổ chập chờn, lòe loẹt như đom đón. Bụng bảo dạ nếu ngồi xuống đây không đủ sức đứng lên. Hơn nữa giữa đồng trống gió nóng vẫn thổi, cổ vẫn khát, ngồi xuống ích chi. Bước chân cao thấp kéo lê thân ngất ngưởng.
Đấng cứu tinh xuất hiện, trước mặt là một tàng cây, còn xa lắm nhưng trong tầm mắt. Tinh thần phấn chấn đôi chút. Tôi lết thân về hướng mong đợi. Tàn cây mỗi lúc lớn dần. Không cao lắm nhưng có bóng râm. Khi tới nơi tôi lao mình vào gốc cây nằm nghỉ. Cơn khát hoành hành dữ dội, cổ khô rát, nước miếng keo lại thành sợi trắng quyện vào lưỡi. Người bắt đầu run, từng cơn, từng cơn run như người lên kinh phong. Thiếp đi tôi không còn biết trời trăng chi nữa. Tiếng ai đó đánh thức tôi dậy. Anh kề chai nước uống dở vào môi. Hơi nước khơi dậy lòng khát sống. Tôi ực từng ngụm nhỏ, nước ngấm vào đến đâu cái mát tỏa lan đến đó. Mắt tôi nhìn thấy chập chờn con người đó, không rõ lắm. Phải lâu lắm cơ thể mới hồi phục, có lẽ đến cả nửa tiếng sau. Mồ hôi bắt đầu rịn ra, cơ thể tỉnh hẳn. Tôi cám ơn anh bạn và bắt đầu để ý đến tàn cây.
Đây là một cây cổ thụ hàng trăm tuổi cũng nên. Toàn thân nó bị cháy, ruột rỗng tuếch đen ngòm. Nơi nôi nằm chính là cái cửa miệng bị cháy, chỉ còn một phần ba thân cây sót lại. Nó cao đến hơn chục thước. Lạ lùng thay phần vỏ sót lại chỉ còn một phần ba thế mà nó không chết, nó vẫn sống sót sau cơn hỏa hoạn, dấu cháy đen thui còn rõ, nứt nẻ lỗ chỗ. Một phần ba sống sót đó đã giúp tôi sống sót. Thân nó sứt sẹo cùng mình từ trên xuống dưới. Những chỗ sâu, mọt đục khoét cây chảy nhựa thành vầng khô quéo che kín bảo vệ vết thương và chữa lành. Phần thân sống vẫn cố gắng chu toàn bổn phận của cây. Hàng năm lá già rụng xuống, lá non thay thế, cây vẫn đâm bông, sinh trái đúng mùa, dù không nhiều hoa, lắm trái vì sức già, thân liệt, nhưng vẫn đóng góp cho sự sinh tồn. Tàn nó vẫn mang lại bóng mát cho muông thú tạm trú trưa hè, thân nó vẫn là chỗ cho chim muông làm tổ và thân nó vẫn cung cấp thực phẩm cho loài côn trùng. Hôm nay nó lại ban cho tôi một giấc ngủ. Cây bị thương, cây khô hai phần ba chết đứng thế mà nó vẫn cố sống, sống xanh tốt, sống chu toàn bổn phận loài cây sinh nộc, nảy mầm.
Nhìn đến thân cây, tôi liên tưởng đến thân phậm hẩm hưu của mình. Bề ngoài tôi còn tươi tỉnh hơn thân cây rất nhiều. Không phải chỉ một phần ba còn sức sống mà toàn thân còn sức sống. Căn bệnh ung thư đang rình rập. Móng vuốt nó cào cấu từng tế bào nhưng chưa tệ như ruột cây trống rỗng. Toàn cây cổ thụ bị ung thư từ trong ra ngoài, không nơi nào sót thế mà nó vẫn sống, sống tươi và vẫn còn sinh ích cho muông thú, côn trùng, vẫn hoàn thành nhiệm vụ của loài cây sinh bông kết trái. Căn bệnh nội thương của tôi nặng thật, kéo cuộc đời tôi chìm xuống, tâm can yếu nhược, niềm đau chan hòa châu thân, ngày nọ kéo dài qua ngày kia. Toàn thân tôi chưa tàn tệ như tàn cổ thụ nhưng í chí muốn sống trong tôi đã tàn, tâm thần yếu liệt, tinh thần ham sống mỏi mòn, tính hoạt bát biến dần hằn rõ trên khuôn mặt mệt mỏi. Hết nhìn đến cây lại nhìn đến mình. Tôi ao ước được sống như cây cổ thụ. Dù bệnh tật vẫn cố gắng sinh ích cho đời dù chỉ một ngày còn sống. Bệnh nội thương nguy hiểm thật, nó làm chết rã thân xác này. Thân xác này chưa chết nhưng tâm lí yếu nhược phụ họa cho căn bệnh. Chán đời, cô đơn, so sánh và thương hại chính mình là yếu tố chính đóng góp cho tự hủy diệt. Loài cây không so sánh hơn thiệt, không tính toán lợi hại, không đếm tháng ngày, cứ vươn và vươn mãi. Loài cây chỉ có một mục đích duy nhất. Mục đích đó giúp nó tồn tại. Bảo vệ mạng sống còn sót lại bằng mọi giá, cố sống dù sống gắng gượng nó cũng cố. Dù có phải chết nó cũng chết đứng không quỵ lụy, khuất phục trước bất cứ thế lực nào, ngoại trừ bão tố.
Tôi nhìn lên tàn cây lần nữa, từ gốc đến thân và ngọn cây đang vươn cao. Tôi nhìn đến mình rồi vươn vai đứng dậy. Người tôi lao chúi đi, mặt mũi quay cuồng, tôi cố gắng gượng bước đi, miệng tự nhủ dù bệnh tật tôi cố vươn lên như cây cổ thụ kia. Thêm vài bước đi tôi chúi té nằm sấp trên mặt đất miệng kề đống phân chuột khô từng viên, hơi thở mạnh từ miệng mũi phát ra luồng gió đủ mạnh đẩy các viên phân khô lăn đi, lăn lại theo làn gió nóng phát ra từ mũi. Anh bạn tôt cho nước uống lúc trước đến bên định đỡ tôi đứng dậy. Tôi năn nỉ làm ơn cho nằm thêm chút nữa. Tôi xoay người nằm ngửa phóng tầm mắt cao lên bầu trời xanh, có vẩn mấy đám mây trắng. Trong đám mây trắng xa xôi đó mắt tôi nhìn thấy hình ảnh một người đang khom lưng vác thập giá. Không tin vào mắt mình. Tôi dơ tay vuốt mắt, hơi day day ngón tay vào mắt rồi nhìn lại. Đúng thật, hình ảnh một người đang còng lưng vác thập giá. Hai mắt tôi gắn chặt đến hình ảnh đó. Lạ lùng thay mây vẫn bay, vẫn bay hình ảnh người vác thập giá đó đang từ từ té xuống, té rất chậm, té theo tốc độ bay của mây. Tôi quan sát rõ từng cử chỉ, từng động tác của người té xuống. Thảm thương lắm, khi cây thập giá đè hẳn lên người thì cũng là lúc hình người tan biết trong cụm mây trắng. Rồi kìa, đầu người đang nhô ra từ cụm mây, ngẩng cao mãi, ngẩng cao mãi, đầu cây thập tự cũng nhô lên và bắt đầu di chuyển.
Hình ảnh sống động đó ban cho tôi sức mạnh. Lúc quan sát hình người đang cố gắng gượng đứng lên trong cụm mây. Sức mạnh nào kéo tôi đứng dậy. Tôi không hay chỉ ý thức được mình đang đứng ngóng trông đám mây. Bây giờ tôi đã có sức mạnh từ hình ảnh đó, tôi bước đi chậm rãi, dù không vững lắm nhưng lòng thanh thản vô cùng. Lòng không vướng bận, day dứt vì số phận, vì cơn bệnh, vì so sánh, vì tủi thân. Tất cả những tư tưởng đó biến sạch. Tôi sung sướng bước đi cẩn trọng từng bước, từng bước nhưng cảm thấy nhẹ nhõm vô cùng vì đã trút bỏ được những tư tưởng kéo đời tôi chùng xuống. Nhìn lại thấy mình tin Chúa qua lí thuyết theo Chúa vì thói quen.
Lm Vũđình Tường
Nguồn: Tiếng Chuông