Đôi hoa tai lấp lánh hai hạt ngọc nhỏ, sáng màu sao trời, nằm ngoan hiền trong bàn tay người thiếu nữ. Người thiếu nữ biết mình sẽ đẹp hơn nếu đeo đôi hoa tai ấy lên đôi tai mịn màu da tuổi dậy thì. Xoa xoa vành tai, nhưng mỗi lúc đầu gai nhọn châm vào da thịt, nàng lại thấy đau buốt. Nhìn mặt mình trong chiếc gương bạc, nàng thấy mình như một đoá hoa lưu ly. Hẩy nhẹ mớ tóc xoã ngang vai ra sau lưng rồi nhìn vào vành tai còn trống trơn. Ướm thử đôi hoa lên vành tai. Chiếc khuyên vàng nổi trên làn da trắng. Hạt kim cương óng ánh như giọt sương ngũ sắc. Nàng đẹp. Người thiếu nữ mỉm cười. Nhưng làm sao để đeo đôi bông ấy được? Người thiếu nữ nhìn cành gai. Nhọn quá. Mỗi khi định bấm chiếc gai vào vành tai, nàng lại nhăn mặt. Đau đớn.
Nắng gắt hơn mọi ngày. Yêsu ngồi nghỉ, mồ hôi thấm ướt chiếc áo mẹ may cho thưở nào. Ba mươi tuổi đời, tuổi của chàng trai mới bóc lớp vỏ thanh niên để chuyển mình thành cây tre bước ra gánh vác việc làng. Giờ sắp đến. Chung quang nôn nao về một ngày bất định. Những ngày trước mặt sẽ là tang chế. Mặt đất chuyển về đôi chân sắp bước tới một cuộc động đất kinh hoàng. Chân người thanh niên trẻ Yêsu không vững. Cố mà giữ khỏi nghiêng ngả. Mơ hồ đã có máu và nước mắt, mồ hôi và cát. Tâm tư người thanh niên ba mươi tuổi đời ngộp thở cho những quyết định vô cùng táo bạo. Mây đang vần vũ trên bầu trời tâm hồn, lối nghĩ nào cũng là kẹt cứng khô cằn. Âm vọng từ đường xá đi vào, từ con tim thở ra, những âm vọng sắc như dao nhọn. Không còn văn chương và thơ. Không còn trăng mềm và đãi ngộ của đất trời. Đã đến ngõ làng vào Jêrusalem. Tiếng thở chần chừ: Lạy Cha, nếu được xin cất chén đắng này khỏi con.
Đường Nước Trời cũng giống như người thiếu nữ và đôi hoa tai. Lối ở phía trước nhan sắc. Nơi đó, mây trời đang chờ đợi hơi sương của đất. Tình trời như đôi hoa tai sẽ làm người con gái thêm đẹp. Tình đát là bàn tay vẫy gọi, là chân đi tới. Nhưng làm sao lãnh nhận tình trời, cũng ngư người thiếu nữ làm sao đeo được đôi bông tai lên tai nếu không đủ can đảm bấm chiếc gai nhọn qua vành tai chờ đợi.
Yêsu đã một thưở mơ tình trời giao hoà cùng tình đất, đã có lúc ngại ngần vì khổ đau. Nhưng Yêsu đã bấm cành gai nhọn. Vòng gai trên đầu Yêsu đã sáng ngời mũ quân vương thắng trận. Muốn có vẻ đẹp phải chấp nhận đớn đau.
Người thiếu nữ lại ướm khuyên vàng với vòng tai mình trong ước mơ thèm muốn. Đôi tai vẫn trống trải đợi chờ. Tất cả hệ tại đôi tay can đảm và lòng muốn thiết tha của nàng. Những sợi tóc thánh thiện đang nôn nao đợi, những sợi tóc mai mong manh chờ. Lại nhìn mình trong dáng gương thật trong. Một nỗi cô đơn nào đó thoang thoảng trên khuôn mặt xinh. Vẫn u hoài một thiếu vắng nào đó trên khuôn mặt đẹp. Nàng biết nỗi u hoài ấy, nàng thấy cái thiếu vắng ấy chính là thiếu vắng của đôi hoa tai. Nhưng cành gai nhọn quá. Nàng có thể chần chừ cho giây phút trang điểm. Nhưng thời gian không đợi chờ nàng. Cứ nhìn mình trong gương và cành gai, nhưng không vì thế mà cành gai thông cảm bớt sắc đau.
“Lạy Cha, đừng theo ý con, nhưng theo ý Cha”. Trăng đêm ấy là trăng nhỏ màu. Ánh trăng chênh chếch không dám nhìn thẳng. Giữa những cành ôliu già sần sùi gắng gượng, Yêsu đã phó mình trong tay Cha, hoàn tất cho một yêu thương nhất định. Chỉ có tình yêu mới đẩy tảng đá che mồ mà bước vào. Đất đã lở cho lửa thiêu đốt những lưỡng lự ngái ngủ. Hệ luỵ điêu linh người thanh niên Yêsu đã anh dũng lãnh nhận. Đêm Giêtsimani. Đêm nghiệt ngã. Cành gai nhọn đã trùm lên đầu đau đớn. Đêm linh thiêng. Đau đớn của thập giá và vinh quang của phục sinh là nhan sắc mà mất một mà là mất cả hai. Lời nguyện xin vâng là chuyến đi tìm nhan sắc xuyên qua rừng gai dầy. Đôi hoa tai sẽ nhạt duyên nếu không gắn trên vành tai người con gái. Và cất giấu đôi hoa thì khuôn mặt người thiếu nữ cũng bình thường lặng lẽ mà thôi.
Người thiếu nữ nhìn cành gai nhọn trong tay thon nhỏ. Tiếng gọi của cành gai là nhan sắc ở đằng sau. Trong tim người thiếu nữ có bài ca của lới thánh vịnh thênh thang. Người thiếu nữ hiểu rằng không phải nhan sắc trong gương mà mình muốn nhận mũi nhọn của cành gai. Đằng sau nhan sắc là tình yêu mà nàng đang chờ. Đôi hoa tai chỉ là tiếng thơ cho một giọng ngâm rất ấm mà nàng đang rủ Hoàng Tử Bình An của nàng vào thơ. Người thiếu nữ, trước ranh giới, không phải gian nan và nhan sắc nữa mà là giữa bến đau thương và bờ đậu hạnh phúc. Nhan sắc chỉ là bậc thang cho chân đi vào hoàng cung với Người Yêu Muôn Thưở. Bởi đó, lựa chọn đưa đôi hoa lên vành tai bây giờ là lựa chọn thử thách của Thiên Đàng và Sự Chết. Hiểu được chiều sâu của nét đẹp con gái thì đôi hoa tai xàng duyên sắc như thế nào. Tuy thế, sự hiểu biết ấy chẳng làm cho cành gai bớt nhọn và bớt đau thương. Đường về Thượng Trí vẫn chẳng tuỳ thuộc trí hiểu mà là ý chí.
Yêsu không xin luật trừ cho vòng gai tử nạn. Cha Ngài cũng im lặng. Trong ý sâu nhất của linh hồn, Yêsu đã hiểu, và giục giã hồi chiêng trống, Yêsu vào tình sử. Trọn vẹn. Có ngại ngùng nhưng không thiếu thiết tha.. Có thách đố nhưng không vắng bóng lòng dũng cảm. Yêsu đi trọn đường trần. Gió bay muôn hướng bũng vãi ánh sáng phục sinh xuống khắp nhân gian. Trầm trầm rừng hương ca tụng một trái tim thanh niên, rất cao sang, rất thánh.
Người thiếu nữ ngồi đây, phân vân trên tay cành gai nhọn với đôi hoa tai tuyệt đẹp. Đôi má xuân thì đang thèm muốn. Ngoài kia đời đang chờ tiếng sáo bay lên. Lời mời gọi về đường nhân đức cũng vây, là lựa chọn không thể từ chối từ can đảm mà có chiến thắng vượt qua. Trái tim người thanh niên đang tìm nét đẹp cho êm lòng, cho khơi nguồn sáng tạo trong cuộc đời thiếu nữ. Đức Kitô cũng đang chờ chân bước tới của kẻ muốn theo Ngài làm môn sinh.
Làm sao để người thiếu nữ đeo được đôi hoa tai ấy? Nàng biết có câu trả lời ở bên kia bờ. Nhưng từ bên này qua bờ bên kia có cách biệt bởi dòng sông thương đau của cành gai. Đường về thánh thiện cũng thế thôi. Liệu kẻ theo Đức Kitô có dám chèo qua dòng sông, rẽ gai bước tới?
Tác giả Nguyễn Tầm Thường, sj.