Một lúc nào đó buồn xâm chiếm cõi lòng. Tâm hồn thật trống vắng. Hiện tại là một vùng tối loay hoay mãi không tìm được lối ra. Những thất bại đắng cay liên tục hiện đến. Chúng vây quanh hồn tôi như mây mù giăng bắt đỉnh núi, như sóng triều dương dồn dập đổ nhào trên cuộc đời đơn côi đã dãi dầu sương gió. Nhìn về tương lai, không có gì đáng vui, không một bàn tay chào đón, không một tia hy vọng để bám víu. Tiến tới làm chi. Quá khứ thật xa vời, thất bại chất thành núi, đắng cay hờn tủi chưa phai; ê chề, phụ bạc còn rành rành ra đó. Có chi để tự hào, hãnh diện với anh em. Càng nghĩ càng thấy sợ, thấy ớn lạnh cho đời. Phải chăng hơi lạnh đang xâm chiếm tâm can. Tôi cố gắng vươn lên, nào có được. Tâm thần sao yếu đuối. Tinh thần sao nhu nhược. Sức sống sao rã rời. Âm nhạc không thức tỉnh lòng người. Muốn nghe rồi lại tắt. Giọng rên rỉ ỉ ôi nhừa nhựa làm đời thêm tê tái, lạnh ngắt. Những sợi buồn trải rộng, trải rộng mãi như tràn ngập căn phòng quen thuộc. Tôi khoá cửa ra đi nhưng quay đầu trở lại. Đi đâu? Hướng vô định. Trở lại phòng, căn phòng nhàm chán. Buông mình xuống ghế; ghế chẳng êm. Uống nước; nước vô vị, giúp ích chi cho đời. Với tay châm thuốc; thuốc đắng mềm môi, khô chát cuống họng. Ngụm khói bay điên cuồng trong cái tĩnh mịch của căn phòng như muốn thoát ra khỏi vòng cương toả của sự sống vô nghĩa. Gọi điện thoại tới anh em tôi. Ai trả lời? Họ đi làm cả. Quay tới, quay lui, cũng chỉ mình tôi. Tôi đâm ghét đời, tôi ghét người, ghét vật quanh tôi và tôi ghét chính tôi.
Thoáng nhìn trong gương thấy thiếu vắng nụ cười. Khuôn mặt thằng đáng ghét. Càng nhìn càng thấy thô bỉ. Nó không tội tình gì để thù oán nhưng cũng chẳng có nét nào để đáng thương. Tôi dửng dưng với tôi, không vồn vã, chào đón, tay bắt mặt mừng nhưng đối xử như kẻ xa lạ, như người dưng nước lã. Tôi thấy tôi xa lạ, khó hiểu. Làm sao để tôi trốn thoát tôi hay làm sao để trốn được nỗi buồn? Tôi giũ bỏ nó, tôi trốn chạy, tôi xua, tôi đuổi, tôi ruồng rẫy, tôi chửi mắng, xỉ vả, chửa xéo, chửi xiên. Cái buồn vẫn đấy. Vẫn mày chai mặt đá đeo đuổi tấm thân tôi. Nỗi buồn và tôi không còn biên giới. Làm sao để tách nó ra? Tâm hồn tôi xao xuyến tìm lý lẽ biện hộ cho buồn. Không giải thích được tại sao. Không có lý. Đuổi buồn không đi; tôi vời nó đến. Lạ thay, buồn đứng xa xa, chờn vờn trước mặt như vẽ ra muôn câu hỏi khơi dậy lương tâm tôi. Bao câu hỏi chất vấn hồn tôi. Tôi quay cuồng đứng lên như người say từ bữa tiệc tàn, như tội nhân lê gót ra từ phòng thẩm vấn. Như thí sinh không dò thấy tên mình trên bảng ghi kết quả. Như mục đồng lạc mất chiên non dưới nắng già nơi rừng vắng. Như lính thất trận lao đao trốn chết trong rách rưới tả tơi. Tại sao thế? Mỗi câu trả lời dồn tôi vào chân trời vắng. Nó vẽ ra con người thật của tôi. Bao nhiêu đê tiện của kiếp làm người hiện lên rõ ràng để cảnh giác nhược điểm cuộc đời.
Với bạn bè
Lối sống của tôi đẩy bạn bè xa tôi.Tình bạn tàn úa rơi lã chã tựa lá mùa thu. Bạn quen ra đi không lời từ giã, không ai muốn ngoảnh mặt lại để phải thêm một lần làm nhân chứng. Họ ra đi như trốn chạy, như vừa giũ bỏ được của nợ và rảo bước đến vùng đất đầy hy vọng. Tai sao thế? Tôi không chơi đẹp với anh em. Muốn rộng lượng mà không tự bỏ tính bủn xỉn của mình. Của anh em thì sao cũng được, còn của tôi một xu cũng có giá trị. Tôi thích thâu lợi nhưng không muốn chi ra, muốn thu nhưng không thích gieo vãi, vun trồng. Muốn làm thật ít nhưng lợi thật nhiều. Thích ra giọng thầy đời để quên đi cái trí khôn nông cạn như bấc đèn của mình. Thích làm anh cả trong thời kỳ con măng sữa. Muốn tỏ ra người cương trực, thật thà, rành mạch đồng thời thích ăn nói quanh co, bớt một thêm hai cho có nhiều chi tiết ly kỳ để chiếm ưu thế. Thích thuyết trình nơi công cộng mà quên béng đi tật ăn nói cà lăm. Tôi tự thú nhận là tôi không có khả năng trình bày vấn đề mạch lạc, khúc chiếc nhưng tôi trông cậy vào sự thông minh của khán giả và hy vọng họ thấu hiểu những gì tôi muốn nói. Con người của tôi là thế đấy. Tôi cô đơn và tôi lên tiếng: lỗi đó tại tôi.
Với tôi
Bạn bè xa lánh, tôi nổi quạu với chính tôi. Tôi cho tình đời phụ bạc, đời quả đắng cay. Tình quá phủ phàng. Đời tôi chưa sinh ra đã mang nợ. Món nợ không vay nhưng phải trả. Giá chẳng rẻ chi. Mạng của một đời, một người. Tôi dù sống vô danh nhưng cũng có giá trị một mạng người. Tôi cô đơn, tôi sợ người và bám chặt lấy chính tôi. Thu mình vào vỏ ốc cô đơn. Tạo cho mình đảo nhỏ lạc giữa biển đời. Tôi ghét cuộc đời, ghét chính tôi. Sợ kiếp làm người và tôi chán ghét cuộc đời đơn côi.
Cuộc đời, sống chẳng ích chi. Chết cũng bằng thừa. Thế sao đời lại có tôi ! Song thân dệt bao hy vọng. Nào ước, nào mơ, nào mong, nào chờ. Ngày đón con vào đời hồi hộp chờ chực tin vui. Tôi sinh ra bao bàn tay chào đón. Tin vui loan khắp người quen. Câu chúc, lời ca mở lối vào tương lai sáng lạn. Hình ảnh tương lai chập chờn trong trí tưởng. Cuộc đời tươi như cánh hoa mới nở. Tiếng mẹ ngọt ngào đong đưa trên vành nôi. Bàn tay mẹ nâng niu, vỗ về sớm tối. Hơi thở mẹ thơm tho dìu con vào giấc ngủ. Nụ cười tươi chào đón khi thức giấc trưa hè. Lời thì thầm, tay chỉ chỏ, xem con ngủ ngon ghê. Cám ơn mẹ hiền chăm sóc đời con. Con lớn lên nhờ công mẹ đong đưa, ẵm bế. Cám ơn cha cuốc bẫm, cày sâu, vun trồng, bón tỉa. Mong đời con sẽ đẹp, sẽ vui. Đời đẹp tựa giấc mơ. Mong ngày khôn lớn. Xin hỏi rằng cây nào có trái khi nhánh chẳng đâm nụ, cành chẳng đâm hoa. Cám ơn thầy, tình thầy trò nghĩa nặng, ơn sâu. Cám ơn thầy công lao uốn nắn, rèn cặp. Bạn bè với sách đèn, câu ca dao tục ngữ. Mong trò thành đấng trượng phu, gồng gánh ơn thái bình trong thiên hạ. Thầy vui vẻ đi khoe công trình tập luyện. Trường hãnh diện đề cao tên vàng chói lọi.
Xin cám ơn tất cả bạn bè. Những mái đầu xanh không bao giờ thù oán. Chỉ biết giận hờn qua giọt nước mắt ấm. Sống ngây thơ, vui tận mạng. Vui quá đến chơi càn. Đầu tư cả cuộc đời mong tìm buổi chiều vui. Xin nhớ đến các bạn ra đi không trở lại. Người bỏ dở cuộc chơi. Kẻ mau chán cuộc đời. Đi tìm chỗ thảnh thơi: không danh, không lợi, không biết đến sầu đời.
Xin nhớ đến những bạn đang tản mát đó đây; đang chạm trán cuộc đời. Trong số đó có tôi. Ước mơ ngày gặp lại để tiếp tục cuộc chơi. Hay không, ngày ấy đã qua rồi.
Xin cám ơn tuổi trẻ Việt Nam. Sanh ra cùng thế hệ. Lớn lên nhờ sữa mẹ, ngọt mềm môi. Thác đi trong tiếng nấc ngậm ngùi. Những người con đang còn khát sống. Sống, chưa một lần thăm quê hương tôi. Chưa sinh ra, bản án đã ký rồi. Chiến tranh là thế đấy. Này anh bạn trẻ, chết sớm làm chi. Hãy đứng đó ta ngó cuộc đời. Nhìn bàn cờ chúng nó đang chơi. Anh bạn lắc đầu, không được đâu, trong chiến tranh có lắm kẻ chết giùm. Vì màu cờ, vì quê hương tổ quốc. Đáng khen thay. Thắp nén hương xin cúi đầu bái lạy. Hy sinh cho chủ thuyết, thật đáng thương thay. Ai chả là người. Sao lại phải chết thay.
Bây giờ:
Những lời ước xôn xao. Những câu ví von ngọt ngào. Nhưng lời chúc sang sảng hôm nao. Để lại gì? Tấm thân buồn tàn tạ. Có đôi vai gầy, yếu đuối, kẹp cứng cái cổ cò. Có khuôn mặt buồn so. Có đôi môi dầy buồn không thèm hát. Còn đâu tiếng hát líu lo, tiếng cười thủy tinh khi vui. Tiếng khóc dòn gọi mẹ khi vắng bóng. Tiếng đón cha reo vui mỗi chiều về. Tiếng ho sặc sụa vì miếng cơm quá lớn và tiếng đánh vần i, a rộn rã dưới ánh đèn đêm. Tôi nghe tựa bản nhạc buồn rót thấu tim tôi. Đôi tai và con tim chưa một lần thù oán. Cớ sao những sợi buồn cứ rót vào tai. Giọt tình buồn nhảy múa trong tim để hồn tôi biến thành tên đồng lõa. Tôi thương hại hồn tôi. Một tâm hồn muốn thống hối mà chẳng tìm được lối ra. Tôi vẫn còn đôi mắt. Đôi mắt nâu buồn không thích chốn lao xao. Nơi có nắng ban mai nhảy múa. Có bướm vàng tỏ tình với hoa và những hạt sương đêm đong đưa trên ngọn cỏ, cành cây. Hỡi đôi mắt nai tơ. Ngươi đủ sức nhìn thấu cuộc đời hay màu nâu của ngươi chỉ biểu lộ một màu nâu nhạt vàng lá úa. Ngươi đừng nhìn những vật quanh ngươi. Hãy nhìn vào chính ngươi để biết rằng ta vẫn còn sức sống. Để tìm một lối thoát cho cuộc đời. Để dẫn hồn người đi ra ngoài ngõ tối. Để trả lại cho cuộc sống hôm nay. Để tìm đôi tay vun xới cuộc đời. Ta vẫn còn một vầng trán tươi. Thời gian chưa ghi lại vết sầu đời. Vầng trán ơi, ngươi còn nợ đời nhiều sương gió. Đừng vì thế mà sợ. Sau lưng ngươi còn bộ óc. Nó đang học kinh nghiệm cuộc đời. Buồn có chi mà đáng sợ. Có nỗi buồn nào không phai. Mầm cô đơn nào không chết yểu. Tình sầu nào tồn tại mãi trong tim?
Có hỏi sao tôi viết đời buồn. Tôi viết đời buồn vì đời chẳng như mơ. Vì đời có nhiều cơn cám dỗ. Vì có nỗi khổ cô đơn và yếu đuối. Vì đời có những bờ môi biết nói dối. Những con mắt nâu đắm đuối tìm nơi u tối. Những nụ hôn chứa đầy giả dối. Những con tim không sống cho đời. Chỉ biết ôm tiền để sống đơn côi. Và đời, có những tên đểu như tôi.
Bộ óc ơi, hãy bừng lên. Nhận ánh sáng mặt trời. Xoá đi bao tăm tối. Ngươi phải sống anh dũng. Sống xứng đáng kiếp người. Sống hùng, sống mạnh. Xoá tan thành quách của đơn côi. Không còn tiếng khóc ỉ ôi. Không còn tiếng thở dài não nuột sầu đời. Hãy ngẩng mặt nhìn đời. Cất đầu cao, mắt sáng, môi nở nụ cười và hứa với chính tôi: TÔI PHẢI ĐI TÌM BẠN – KHÔNG ĐỂ BẠN TÌM TÔI. Buồn, LỖI ĐÓ TẠI TÔI.
Sống nhàn rỗi làm chi, để cho sầu chiếm đoạt. Sao không đầu tư vào cuộc sống. Xin đừng ngó cuộc đời. Đứng bên lề xã hội. Đời sầu buồn đâu cần nhân chứng. Bạn đứng đó sẽ phí cuộc đời. Thời gian chẳng ngừng trôi. Đứng ngó mãi, đời cũng thế thôi. Đừng nhân danh chủ thuyết “Câu cá chờ thời” mà bỏ lửng cuộc chơi. Xin bắt tay với anh em, đi tìm một thú đam mê. Lãng phí thời gian thế đủ rồi. Ngần ngại gì mà không tìm chân lý.Tuổi trẻ và tài năng cần song hành tiến bước. Hãy bước ra chào đón cuộc đời. Có bạn, Có tình người. Đừng nghĩ rằng sống lâu là có bạn. Tuổi đời chỉ bố thí kinh nghiệm thôi. Sống lâu giàu kinh nghiệm. Muốn được sống thảnh thơi. Xin rộng tay ôm đón mọi người.
Lm Vũđình Tường
(viết năm 1987, Parkville, Victoria, Úc Đại Lợi)
Nguồn: Tiếng Chuông