Một hôm, vào khoảng 12 giờ trưa, vạt nắng vàng ươm trong như pha lê nhưng nóng rát như lửa thiêu, có một phụ nữ người Samari đến lấy nước tại giếng Gia-cóp, và Chúa Giêsu đã có dịp đối thoại với phụ nữ này.
Sau khi thăm hỏi và trò chuyện một lúc, Chúa Giêsu xác định với chị: “Này chị, hãy tin tôi: đã đến giờ các người sẽ thờ phượng Chúa Cha, KHÔNG phải trên núi này hay tại Giêrusalem. Các người thờ Đấng các người không biết; còn chúng tôi thờ Đấng chúng tôi biết, vì ơn cứu độ phát xuất từ dân Do Thái. Giờ đã đến – và chính là lúc này đây – giờ những người THỜ PHƯỢNG ĐÍCH THỰC sẽ thờ phượng Chúa Cha trong thần khí và sự thật, vì Chúa Cha tìm kiếm những ai thờ phượng Người như thế. Thiên Chúa là thần khí, và những kẻ thờ phượng Người PHẢI thờ phượng trong thần khí và sự thật.” (Ga 4:21-24)
Chúa Giêsu muốn nói rằng việc thờ phượng không còn lệ thuộc nơi chốn, mà “đạo tại tâm” mới là điều quan trọng, cần thiết – dĩ nhiên không có ý phủ nhận việc thờ phượng ở nơi tôn nghiêm như nhà nguyện, nhà thờ, đền đài,… hoặc cầu nguyện chung trước bàn thờ Thiên Chúa trong các gia đình. Câu nói “tin đạo chứ không tin người có đạo” thường được người ta dẫn chứng, chắc hẳn cũng đáng để tín nhân chúng ta suy nghĩ nhiều.
Hiện nay, khoảng thời gian những ngày tháng đầu năm 2020, cả thế giới đang “mệt mỏi” sống trong tình trạng nghiêm trọng do virus Corona hoành hành, với những con số lây nhiễm gia tăng tại gần 100 quốc gia, có những nơi ở mức báo động. Rất nhiều hoạt động quan trọng phải hủy bỏ ở nhiều nước, trong Giáo Hội cũng phải hủy bỏ nhiều nghi thức chung – đặc biệt là trong Tuần Thánh sắp tới, mặc dù là “đỉnh cao” của Phụng Vụ Thánh.
Trong cơn đại dịch này, chắc chắn Thiên Chúa thực sự đang cảnh báo nhân loại về nhiều điều. Thời Cựu Ước đã xảy ra tương tự với các loại dịch, các thế kỷ trước cũng vậy, cụ thể là những năm 1720, 1820, 1920. Những con số 20 tròn trịa có vẻ rất đẹp nhưng không hề đẹp theo nghĩa đen. Và năm 2020 cũng thế. Vấn đề đầu tiên hẳn là phải xem lại đức tin của chúng ta. Chiếc khẩu trang bỗng dưng “nổi tiếng” và trở thành vật bất khả ly thân. Nó cũng là lời nhắc nhở về việc nói nhiều, lắm chuyện, gièm pha, xét đoán, không lải nhải khi cầu nguyện,… Nó không chỉ nhắc nhở về cái miệng, lời nói, mà còn liên quan việc giảm bớt các giác quan khác. Đó mới là “tự cách ly” đúng nghĩa, rất phù hợp tinh thần Mùa Chay.
1. TÍNH KIÊU NGẠO. Thói xấu đứng đầu và liên quan cái tôi. Có thể nói rằng nguyên nhân của mọi thứ xấu xa đều do nó. Vì cái tôi quá to lớn nên tưởng mình vĩ đại, và nó choán hết chỗ của những thứ khác, thậm chí là che mắt chúng ta nên chúng ta không mù mà vẫn lòa. Kinh Thánh nói: “Miệng kẻ dại có mầm kiêu ngạo.” (Cn 14:3)
2. THÓI LỘNG HÀNH. Người ta lộng hành vì bất chấp tất cả, không coi ai ra gì, càng có chức quyền càng dễ lộng hành – dù đời hay đạo. Thật vậy, từ ngàn xưa Thiên Chúa đã cảnh báo: “Các ngươi chớ cứng lòng như tại Mơ-ri-va, như ngày ở Ma-xa trong sa mạc, nơi tổ phụ các ngươi đã từng THÁCH THỨC và dám THỬ THÁCH Ta, dù đã thấy những việc Ta làm.” (Tv 95:8-9) Rõ ràng là cứng lòng tin, cứng mãi hóa xơ cứng hoặc chai lì. Bởi vì xơ cứng đức tin nên có thể dẫn tới nguy cơ hóa thành vô thần.
3. PHẠM THƯỢNG. Tình trạng này bởi thói lộng hành. Ngày xưa, Thiên Chúa phán với ông Mô-sê: “Hãy đưa kẻ nói LỜI NGUYỀN RỦA ra ngoài trại. Tất cả những ai đã nghe, phải đặt tay lên đầu nó, và toàn thể cộng đồng phải ném đá nó. Rồi ngươi sẽ nói với con cái Ít-ra-en rằng: Bất cứ người nào nguyền rủa Thiên Chúa của nó, sẽ phải mang lấy tội mình. Ai NÓI PHẠM đến danh Đức Chúa, sẽ bị xử tử: toàn thể cộng đồng sẽ ném đá nó; dù là ngoại kiều hay người bản xứ, nếu NÓI PHẠM ĐẾN THÁNH DANH, sẽ bị xử tử.” (Lv 24:14-16)
4. BẤT CÔNG. Bất kính với người trên thì người dưới chẳng đáng gì, người ta sẵn sàng coi thường công lý, bẻ cong sự thật, và rồi thể hiện sự đối với bất cứ ai: “Khốn cho những ai biến LẼ PHẢI thành ngải đắng và vứt bỏ CÔNG LÝ xuống đất đen.” (Am 5:7) Tất nhiên cái gì cũng có hệ lụy của nó, điều này liên đới điều kia. Kinh Thánh xác định: “Áp bức người yếu thế là sỉ nhục Đấng tạo thành nên họ, thương xót kẻ khó nghèo là tôn kính Đấng dựng nên người đó.” (Cn 14:31) Mọi người là anh chị em với nhau, hoàn toàn bình đẳng, có thể là người bình thường nhưng không tầm thường. Kinh Thánh cho biết: “Ai từ chối chẳng xót thương bè bạn, cũng không kính sợ Đấng Toàn Năng.” (G 6:14) Chúa Giêsu cũng đã nói nhiều về vấn đề tương tự, Ngài nói ngắn gọn là YÊU THƯƠNG, và Ngài gọi đó là Điều Răn Mới.
5. GIẢ HÌNH. Lối sống này do cái tôi to lớn. Giới kinh sư và biệt phái “nổi trội” về lĩnh vực này. Chắc chắn chúng ta không ưa thích họ, thế nhưng chúng ta vẫn đi vào “vết mòn” của họ: Quá chăm chút ngoại tại – hình thức, không coi trọng nội tại – tinh thần; chú ý số lượng mà lại khinh suất chất lượng. Sự gì phải đến đã đến!
Chắc chắn chúng ta lo không nổi, sợ không xong, chạy không thoát. Chỉ có Thiên Chúa mới có thể giải cứu nhân loại trong cơn đại họa này, nghĩa là phải thực sự tín thác vào Ngài. Với đức tin tinh ròng, chúng ta biết sợ chính mình, như Thánh Vịnh gia van nài: “Xin cũng giữ cho tôi tớ Ngài khỏi kiêu ngạo, đừng để tính xấu này thống trị con. Như thế con sẽ nên vẹn toàn không còn vương trọng tội.” (Tv 19:14) Đồng thời noi gương hoàng hậu Ét-te quyết tâm và dứt khoát: “Con sẽ không bái lạy một ai, ngoại trừ Ngài, lạy Chúa, và con sẽ không làm thế vì kiêu ngạo.” (Et 17đ)
Thật lớn lao về niềm tin của người phụ nữ Samari: “Tôi biết Đấng Mê-si-a, gọi là Đức Kitô, sẽ đến. Khi Người đến, Người sẽ loan báo cho chúng tôi mọi sự.” (Ga 4:25) Ngài đã đến, và Ngài đang hiện diện và đồng hành với chúng ta trên mọi nẻo đường lữ hành trần gian này: “Lạy Chúa Giêsu, con tín thác vào Ngài!”
Lời xưa chưa cũ, và chẳng bao giờ lỗi thời. Bởi vì Thiên Chúa đã nói thẳng: “Chúng có ăn chay, cầu khẩn, Ta cũng chẳng thèm nghe tiếng; có dâng lễ toàn thiêu và lễ phẩm, Ta cũng chẳng tỏ lòng xót thương, vì Ta sắp dùng gươm đao, đói khát và ôn dịch mà tiêu diệt chúng.” (Gr 14:12) Mệnh lệnh này phải được thi hành không riêng gì trong Mùa Chay, mà suốt cả cuộc đời này. Nhờ vậy mà có thể thay đổi chính số phận của mình.
Ngược lại, tất cả chỉ là công dã tràng. Bởi vì Thiên Chúa quyết định: “Vất vả bao nhiêu cũng vô ích! Khối han rỉ vẫn không bong ra khỏi nồi, dù đã bị lửa thiêu. Vì tội ô uế của ngươi tày trời; Ta muốn thanh tẩy ngươi, nhưng ngươi lại không để cho thanh tẩy sạch mọi ô uế. Ngươi sẽ không được thanh tẩy cho đến khi Ta trút hết cơn thịnh nộ xuống trừng phạt ngươi.” (Ed 24:12-13) Thật đáng sợ biết bao!
Lạy Thiên Chúa toàn năng và giàu lòng thương xót, xin giải cứu chúng con và toàn thế giới. Amen.
TRẦM THIÊN THU
Mùa Chay – 2020
