Thánh Gioan trình bày cho chúng ta trình thuật nằm ở trọng tâm của Tin Mừng. Chúa Giêsu, người đã bị đóng đinh, đã được sống lại. Chúng ta quan sát lúc Maria Mácđala, Phêrô và một môn đồ giấu tên khám phá ra rằng ngôi mộ của Chúa Giêsu bấy giờ trống không; dấu hiệu bề ngoài và hữu hình cho thấy Chúa Giêsu đã chiến thắng sự chết và một cuộc sáng tạo mới đã bắt đầu. Và chúng ta là những nhân chứng cho giây phút Maria gặp Chúa Phục sinh của mình. Sự đau buồn của bà chuyển thành niềm vui và bà mang đến cho chúng ta tin mừng đã được loan truyền trong suốt thời gian qua: “Tôi đã thấy Chúa” (Gioan 20:18).
Phần này của Tin mừng Gioan là một vở kịch mở ra ba màn đặc biệt; một câu chuyện về những người đang tìm kiếm, về nỗi buồn và nỗi sợ hãi, về hành động, sự ngạc nhiên và niềm vui. Và đó là một câu chuyện đưa chúng ta trở lại phần mở đầu của Tin mừng.
Cảnh mở ra khi một bóng người đơn độc bước qua bóng tối. Maria Mácđala đã vượt qua nỗi sợ hãi của mình để đi đến thi thể của người thầy và người bạn của mình. Tất cả các trình thuật tin mừng về thời điểm này khác nhau về một số điểm. Nhưng điều nhất quán là ngày giờ và chính Maria Mácđala là người đầu tiên đi đến mộ.
Khi Maria Mácđala phát hiện ra rằng tảng đá đã được đẩy ra, bà ấy vội vàng đi đến kết luận. Nhận thức của bà về những gì đã xảy ra là ai đó đã vào và đánh cắp thi thể. Nhưng tác giả không cho chúng ta biết liệu bà ấy có vào hay thậm chí có nhìn vào mộ hay không. Bà ấy có thực sự biết rằng xác của Chúa Giêsu không có ở đó không? (Bao lâu thì chúng ta đi đến kết luận về hành động của Thiên Chúa trong cuộc sống của chúng ta?) Tuy nhiên, bà ấy chạy về để nói với Phêrô những gì bà ấy tin rằng đã xảy ra.
Hành động thứ hai là sự thay đổi đối với kinh nghiệm của Phêrô và người môn đồ giấu tên vốn chỉ được xác định một cách hấp dẫn là “người mà Chúa Giêsu thương mến”. Trong những năm qua, đã có nhiều gợi ý về việc hai người này có thể đại diện cho ai: Kitô hữu Do Thái và dân ngoại, Kitô hữu theo Phêrô và Kitô hữu theo Gioan. Có thể nào người đệ tử yêu dấu được giấu tên bởi vì, như một học giả Kinh thánh đã gợi ý, người này là đại diện cho chúng ta?
Giống như Maria, họ chạy. Người đệ tử giấu tên, có lẽ trẻ hơn, đến trước. Vì anh ta có thể là đối tác cấp dưới, anh ta đợi cho đến khi đối tác cấp cao, Phêrô, đến. Anh ấy (hoặc có thể là bà Maria ấy) để cho Phêrô bước vào đầu tiên. Vào bên trong, Phêrô phát hiện ra rằng ngôi mộ thực sự trống rỗng. Và không giống như Ladarô đã chết bốn ngày, là người vấp ngã khi ra khỏi ngôi mộ vì bị cản trở bởi khăn liệm của mình: “chân tay còn quấn vải, và mặt còn phủ khăn” (Gioan 11:44), các tấm vải vẫn còn trong mộ. Các chi tiết thật là hấp dẫn. Tác giả mô tả vị trí của các tấm vải liệm, nhưng cũng lưu ý rằng tấm vải che đầu của Chúa Giêsu đã được cuộn lại và đặt nơi một phần khác của ngôi mộ. Chúng ta nên lưu ý rằng ngôi mộ thực sự trống rỗng khi Phêrô và sau đó là môn đồ khác bước vào. Không có thiên thần; không có sứ giả thiên đàng.
Gioan cho chúng ta biết rằng môn đồ yêu dấu “đã thấy và đã tin”. Nhưng anh ấy đã tin điều gì? Có thể là anh ta tin Maria là đúng – ai đó đã đánh cắp xác của Chúa Giêsu. Hay anh ta tin những gì Chúa Giêsu đã nói trong đêm ăn cuối cùng cùng nhau của họ, rằng Chúa Giêsu đã “thắng thế gian!” (Gioan 16:33)
Hành động hai kết thúc khi cả hai về nhà. Không có tiếng reo hò của niềm vui, không có sự ăn mừng. Sự trống rỗng của ngôi mộ dường như vẫn chưa tạo ra sự khác biệt. (Có bao nhiêu người trong cộng đoàn giáo hội của bạn sẽ không cảm thấy sự vui mừng, niềm hy vọng hoặc sự tin chắc vào sáng Phục sinh hôm nay?)
Trọng tâm quay trở lại Maria đang đứng bên ngoài ngôi mộ. Lần này, bà ấy khóc, bước vào ngôi mộ. Dường như cả Phêrô và môn đồ đều không đưa ra lời an ủi hay khích lệ nào cho Maria. Nhưng Maria không tìm thấy một ngôi mộ trống. Trong khi thi thể của Chúa Giêsu không có ở đó, giống như những trình thuật của tin mừng nhất lãm có hai thiên sứ. Để đáp lại câu hỏi gần như vô lý của họ, (tất nhiên bà ấy phải khóc,) Maria lặp lại cách giải thích của bà ấy về tình huống; vụ trộm xác người bạn thân.
Cuối cùng, bà lặp lại câu hỏi một lần nữa với một người đàn ông mà bà tin là người làm vườn. Điều này có thể không phải là một sự hiểu biết vô lý như nó có vẻ. Có thể là Gioan đang cho chúng ta manh mối về cách chúng ta có thể hiểu chuyện gì đã xảy ra. Hai điều vốn dĩ khiến chúng ta quay trở lại phần đầu của sách Tin mừng khuyến khích chúng ta xem xét điều này, không phải là phần cuối của câu chuyện, mà là một sự khởi đầu mới.
Đầu tiên, trong phần mở đầu theo sách Tin mừng Gioan, những lời đầu tiên của Chúa Giêsu là một câu hỏi nhắm thẳng vào các môn đồ của Gioan Tẩy giả. “Các anh tìm gì thế?” (Gioan 1:38) Và tại đây, khi bắt đầu cuộc sáng tạo mới này, Chúa Giêsu hỏi Maria cùng một câu hỏi, “Bà đang tìm ai?” (Gioan 20:15) Một sứ vụ mới đang bắt đầu, một câu chuyện mới. Chúa Giêsu có hỏi chúng ta cùng một câu hỏi vào sáng Phục sinh hôm nay không? Chúng ta đang tìm kiếm cái gì? Chính khi Chúa Giêsu gọi bà bằng tên, Maria đã nhận ra Rabbouni yêu quý của bà. Chúa Giêsu có đang gọi tên chúng ta không? Và khi các môn đồ của Gioan kêu gọi vị Rabbi này, Ngài đã mời họ “Hãy đến mà xem” (Gioan 1:39). Chúng ta có được kêu gọi để thấy những điều mới mẻ mà Thiên Chúa đang làm trong cuộc sống của chúng ta và trong thế giới của chúng ta không?
Thứ hai, không giống như các sách Tin mừng nhất lãm bắt đầu vào lúc bình minh, câu chuyện của Gioan bắt đầu trong bóng tối, không có ánh sáng. Đây là người viết, khi mở đầu sách Tin mừng của ông ấy, không phải đưa chúng ta đến máng lừa, mà là chính sự mở đầu của sự sáng tạo, “Lúc khởi đầu”. Phải chăng Gioan đang đưa chúng ta trở lại bóng tối nguyên thủy khi “Đất còn trống rỗng, chưa có hình dạng, bóng tối bao trùm vực thẳm” (Sáng thế ký 1: 2). Tác giả lặp lại lời tuyên bố của Phaolô rằng trong cái chết và sự phục sinh của Chúa Giêsu, chúng ta đang trải nghiệm một cuộc sáng tạo mới, “Cái cũ đã qua, và cái mới đã có đây rồi ” (2 Côrintô 5:17)
Và chúng ta đang ở đâu? Trong một khu vườn. Không hề hay biết, Maria đã xác định chính xác Chúa Giêsu là người làm vườn đang mang đến một thế giới mới, một cuộc sống mới và một công trình tạo dựng mới, như Ngài đã làm trước đây:
“Nhờ Ngôi Lời, vạn vật được tạo thành,
và không có Ngài,
thì chẳng có gì được tạo thành.
Điều đã được tạo thành
ở nơi Ngài là sự sống,
và sự sống là ánh sáng cho nhân loại.
Ánh sáng chiếu soi trong bóng tối,
và bóng tối đã không diệt được ánh sáng.”
(Gioan 1: 3-5).
Trong câu chuyện sáng tạo đầu tiên, Thiên Chúa đuổi Eva và Ađam ra khỏi vườn. Nhưng trong cuộc sáng tạo mới này, Chúa Giêsu sai Maria ra khỏi vườn lòng đầy vui mừng. Bà ấy được sai đi để nói với mọi người rằng bóng tối vẫn chưa thắng được Ngôi Lời vốn đã mặc lấy xác phàm, Đấng đã sống giữa chúng ta. Bà đã nhìn thấy Vị Thầy của mình, và bây giờ bà hiểu rằng bà đã nhìn thấy
“… vinh quang của Ngài,
vinh quang mà Chúa Cha ban cho Ngài,
là Con Một đầy tràn ân sủng và sự thật.”
(Gioan 1:14)
“Tôi đã thấy Chúa” (Gioan 20:18). Thông điệp của Maria cho chúng ta thấy sự khởi đầu mới mà Thiên Chúa đã chuẩn bị cho tất cả chúng ta.
Phêrô Phạm Văn Trung chuyển ngữ
theo https://www.workingpreacher.org.
