Đề tài này tự nhiên hấp dẫn bởi lẽ nhiều người đã từng nghe đồn đại từ lâu nên cũng tò mò cần biết xem nó là cái gì. Có phải là chuyện gợi ra những mê tín dị đoan hoang mang hay là một vấn đề cần được nghiên cứu nghiêm túc? Nào là những lá bùa hộ mệnh, bùa làm ăn do tin tưởng cầu khẩn ơn trên, nhưng lại được các thầy pháp phù thủy lèo lái phù phép để điều khiển âm binh nhằm làm hại người ta qua tà thuật như thiên linh cái, hàn nàm… nào là bùa Ba tư, bùa Ai cập, bùa Mường, bùa Miên, bùa Chàm, Bùa Thái… Quả là mình cũng đang bước vào một khu rừng rậm với đầy khám phá mới lạ mà cũng đầy bất trắc do rắn rết và cạm bẫy giăng mắc!
Soạn giả là một bác sĩ y khoa, là một nhà biên khảo về văn hóa với nhiều bài viết và một số sách đã xuất bản như cuốn “Chiếc Bảo Ấn Cuối Cùng Của Hoàng Đế Việt Nam”, thì chắc chắn không phải là một pháp sư hay thầy bùa tuyên truyền về dị đoan trong sự trị bệnh. Và chính soạn giả đã nói rõ trong sách:
“Trong đường hướng đi vào sự khảo sát bùa chú Việt Nam, chúng ta thiết tưởng phải gột bỏ định kiến coi bùa chú là ‘dị đoan’ mà chúng ta nên có thái độ mở rộng tâm trí mà nghĩ rằng đó là những vấn đề thuộc phần tiềm thức hay linh thể trong lãnh vực của một nền văn hóa cổ xưa, và đường hướng thích nghi nhất là phải điều tra, khảo sát và phân tích cái nền tảng tín ngưỡng của dân Việt Nam ta qua giòng lịch sử triết lý và văn hóa” (trang 34).
Dù đã bày tỏ “chỉ khiêm cung ước mong đây là một bước khảo sát sơ khởi” cần được nhiều người góp ý, soạn giả đã đưa người đọc vào một thế giới u linh với một cái nhìn rộng rãi mang tính nghiên cứu hiểu biết rộng rãi.
Giáo sư Đàm Trung Pháp đã nhận xét: “Đây là một tiêu chuẩn “nặng ký” lắm đối với giáo giới đại học Mỹ khi lựa chọn tài liệu giảng huấn cho sinh viên: Cuốn sách cung cấp cho người đọc nhiều cơ hội phải vỗ đùi mà thốt lên “à ra thế!” mỗi khi đọc được một điều gì mới lạ đáng kể và đáng nhớ (người Mỹ gọi những giây phút hứng thú này là “the aha moments”). Nổi bật trong tiêu chuẩn này là biệt tài phân tích, so sánh, và tổng hợp các ý niệm siêu hình giữa những văn hóa Việt, Trung hoa, Ấn độ, Chàm và Miên, để người đọc có một cái nhìn tổng thể khả tín. Đáng quý thay lời nhận định khiêm cung của tác giả khi ông thấy các công trình đồ sộ của người Trung hoa, Nhật bản, và Tây phương nghiên cứu về pho kinh điển của Đạo giáo: ‘Nhìn lại công trình khảo sát của thiên hạ, chúng ta mới quả thấy mình như chim chích lạc vô rừng sâu’” (trang 19).
BÙA CHÚ, MỘT CHUYỆN CỦA MỌI NƠI VÀ MỌI THỜI ĐẠI
Soạn gỉả đặc biệt giới thiệu một số sách tham khảo trong đó có hai cuốn mang tên “Connaissance du Việt-Nam” của Pierre Huard và Maurice Durand (1954) và “A Dictionary of Chinese Symbols: Hidden Symbols in Chinese Life and Thought” của Wolfram Eberhard (1977). Nhiều người đã bỏ công nghiên cứu tìm hiểu tận gốc vấn đề. Thế giới bùa chú không còn là một “cấm địa” nữa, vì ngay cả các trường đại học lừng danh nhất nước Mỹ mới đây đã cấp phát văn bằng tiến sĩ cho một số sinh viên viết luận án về bùa chú và các đề tài tương tự. Chẳng hạn, sinh viên Bradford Verter đã bảo vệ thành công luận án viết về sự xuất hiện cận đại của “bí đạo” hoặc niềm tin vào huyền bí (occultism), và được Đại Học Princeton cấp văn bằng tiến sĩ về lịch sử tôn giáo năm 1997. Và năm 2000 Đại Học Harvard đã cấp văn bằng tiến sĩ về nhân chủng học cho sinh viên Kori Pekala sau khi người này bảo vệ thành công luận án viết về những phương cách để đánh bại quỷ thần (gồm quỷ thuật, bùa chú, trù ểm, trừ tà) được ghi trong sách kinh Avesta của một tôn giáo cổ (Zoroastrianism) tại xứ Ba Tư. Vì thế cuốn Phù Thuật Việt Nam không phải là trường hợp ngoại lệ, vì là chuyện nhiều người đang đi vào để tìm hiểu để giải mã, tức là “bật mí” những gì vẫn cho là bí mật!
Ngay ở thành phố tôi sinh sống là New Orleans bang Louisiana cũng đầy những sinh hoạt của thế giới u linh bong tối này. Từ những nghi lễ Voodoo nhảy múa gọi hồn kiểu Marie Laveau để phù hộ tình duyên may mắn, đến những người ngồi xem chỉ tay tướng số (palm reader) ở Jackson Square trước nhà thờ chính tòa St Louis bên cạnh quán Café du Monde nổi tiếng với điệu nhạc Jazz rề rà khoáng đạt trong khu vực Pháp (French Quarter).
Phù Thuật Việt Nam như một giới thiệu một lọat hình sưu tầm về bùa chú từ nhiều nơi trên thế giới, có tới 40 hình lá bùa thông dụng. Như những bùa trị bệnh, bùa bỏ thuốc lá, bùa trị trẻ kinh phong, bùa giúp làm ăn phát đạt, bùa trừ ma quái, bùa Lỗ Ban làm nhà, bùa yêu… Rồi đến những bí ẩn ma quái của pháp sư như ”Thái Thượng Lão-quân với cái lò tám góc luyện-đơn, tiền-thân của những phòng thí-nghiệm hóa-học và nguyên-tử của đời nay. Và là người Việt Nam thì phải hiểu rằng, khi nhà Nguyên gốc Mông-cổ đánh nước ta thì có tên phù-thủy Phạm Nhan được phái sang để dọa nạt và lung lạc nhân-tâm mà gài cả một hệ-thống do-thám và phản gián qua những người mê tín; thanh kiếm thần của Hưng Đạo Đại-vương Trần Quốc Tuấn cũng là một sáng-tạo của các pháp-sư bản-quốc để lấy lại lòng tin của các đàn bà con gái, là một lực-lượng lớn của nước. Thanh kiếm sắc bén của Đức Trần Hưng Đạo đã chặt bay cái đầu xương thịt của tên phù-thủy Mông-cổ…”
TỪ NHU CẦU PHÙ THUẬT TÂM LINH
Hình ảnh một đứa bé nằm trong lòng mẹ đang sung sướng nhìn mẹ nói lên cái nhu cầu tâm linh căn bản con người. Nó muốn nối sức sống và tình thương vào lòng mẹ và từ lòng mẹ. Đó là Đạo điển hình nhất, khi hiểu đạo là đường, là cuống nhau, là cái bè, là phương cách, là phù thuật theo nghĩa uyên nguyên nhất. Nó muốn tìm phù trợ ấp ủ từ lòng mẹ, từ nguồn lực sống phát sinh ra nó. Nhà nhân chủng Debleu gọi đó là nhiệm hiệp (mystic participation). Và bác sĩ Herbert Benson trong những cuốn sách nổi tiếng như Sự Đáp Ứng của Thư Giãn (The Relaxation Response), Timeless Healing hay Your Maximum Mind đều khẳng định như một định luật: “Cơ thể con người là một bản sao di truyền tạo ra để tin vào một sự Tuyệt Đối Vô Biên.” (Phù Thuật Việt Nam trang 30). Nói theo ngôn ngữ hiện đại thì con người đã được cài đặt phần mềm (software) có sẵn mã số (code) thành một qui trình trong đó cái tiểu ngã nhỏ bé to vo phải vươn tới cái đại ngã vô biên. Văn hóa người Việt mình thì bảo cái vuông phải đi với cái tròn thì mới tròn đầy toàn mãn được. Chứ lo tìm cách duy vật thì chỉ phá hủy nhân bản mà thôi, con người sẽ trở thành thui chột nằm lì trong bản năng động vật tính không vươn được tới đại ngã là con người đích thức của mình.
Mà đã là con người thì ai mà chả cảm thấy sự giới hạn của chính mình, về bệnh tật, về những chuyện xảy ra bất thường ngoài tầm tay của mình! Ngay cả thời khoa học cao độ hôm nay cũng phải bó tay trước những chuyện như vậy. Mà xã hội nào càng duy vật và vô thần cao độ, thì người ta lại có khuynh hướng tìm về bùa ngải, hay ngược lại, khi con người xuống dốc đến cùng độ thì cũng là lúc được xoay hướng để vươn lên tìm tới nguồn lực từ trên cao phù trợ.
Niềm tin thành đạo sống căn bản của người Việt mình có thể tóm gọn trong hai khía cạnh:
1. Đạo thờ Trời.
Trên đỉnh Núi Tổ Đền Hùng là Kính Thiên Lĩnh Điện, tức điện thờ Trời. Chứ mộ tổ nằm ở phía bên phải xuống thấp một chút. Ở miến Nam nhiều người để Bàn Thiên ở trước nhà. Có thể nói đạo thờ Trời là căn bản của tín ngưỡng Việt Nam có trước khi các tôn giáo du nhập vào. Nên sau này khi đạo Phật đã thịnh thì người bình dân vẫn cầu khẩn qua ca dao: “Lâm râm khấn với Phật Trời.” “Trời cho hơn lo làm,” tức luôn cần ơn trời phù. “Lênh đênh qua cửa Thần Phù, khéo tu thì nổi vụng tu thì chìm.” Đây mới là Phù Thuật theo đúng nghĩa.
Niềm tin của người Việt vào ơn trời được thể hiện rõ nét trong cuộc sống đời thường, chứ không phải là để lý luận hay giữ trên đầu. Vào những dịp như những ngày đầu năm, người ta trẩy hội hái lộc để nhận lộc trời, và chúc nhau những lời chúc may mắn do trời ban. Đó mới là lời chú đích thực mang uy lực từ trời.
2. Đạo Ông Bà, tức thờ cúng tổ tiên.
Hồn của người qua đời vẫn sống gần gũi để phù trợ con cái dòng tộc, đất nước. Vì thế ngoài việc cúng giỗ tổ tiên trong dòng tộc, người Việt rất tôn kính các anh hung dân tộc đã hiển linh như Thánh Tản, Thánh Gióng, Thánh Trần…
ĐẾN PHÙ PHÉP TÀ MA
Ngay từ nhỏ tôi đã từng nghe nói về chuyện thư ếm. Một vài người quen biết bị bệnh ung thư lại cũng phải vái tứ phương đi rước thầy pháp về. Thầy liền phán là do bị thư ếm, rồi qua nhiều ngày và thủ tục tốn tiền, thầy lấy ra được một đống đinh và lưỡi dao từ trong bụng! Nghe thế tôi liền kết luận là trò ảo thuật dùng mánh lới để làm tiền. Vì sau đó bệnh nhân vẫn chết vì bệnh ung thư, mà thầy thì đã biến mất!
Nhưng khi đọc sách “An Exorcist Tells His Story” (Nhà Trừ Quỷ Kể Truyện) của linh mục Gabriele Amorth, một nhà trừ quỉ chính của Roma, thì tôi giật mình thấy chuyện đó có thật. Nghĩa là về chuyện này có loại bị thư ếm thật chứ không phải loại mánh lới làm tiền với những người bị bệnh ung thư trên đây.
Mới đây tôi được xem một video do một linh mục làm lễ nghi trừ tà ở vùng Xuân Lộc. Nạn nhân là một người đàn bà bị thư ếm đang quằn quại vì đau đớn, ngơ ngác như người mất hồn, và khi linh mục này rảy nước thánh và cầu nguyện trừ tà thì chị ta mửa ra một đống đinh và sau đó thì được giải thoát.
Cuốn “Nhà Trừ Quỷ Kể Truyện” (bản dịch từ 179 đến 215) nói rất chi tiết về chuyện bùa ngải và thư ếm của ma thuật khi tác giả trải qua những kinh nghiệm có thực rất rùng rợn. Xin đuợc trở lại chi tiết đề tài này trong những lần khác.
Thì ra quỉ satan đã thu góp những hồn người chết trong tội lỗi mà chưa được siêu thoát trở thành những tà ma, thành đoàn âm binh do chúng sai khiến đi làm hại người ta, tung hoành mở mang nước của bóng tối do chúng điều khiển. Những thầy pháp trong đuờng dây ma thuật tưởng rằng đã dung phù phép để điều khiển được tà ma đi làm hại người khác thì chính họ đã bị quỉ satan nắm cổ điều khiển rồi, vì họ đã liều mạng đi làm hợp đồng với ma quỉ (in pact with satan) qua những nghi lễ thờ quỉ và những ma thuật đen!
TIN VUI GỬI NGƯỜI CẦN ĐƯỢC GỠ BÙA (Chúa nhật 15b)
Quả là một dấu thời đại khi mà Đạo Trời và Đạo Ông Bà của người Việt mình mạnh như vậy, mà bây giờ thay vì tìm phù trợ nơi Chúa Trời, nơi hồn tổ tiên tốt lành, nơi các thiên thần và các thánh cùng thông công, thì rất nhiều người lại đi tìm phù trợ nơi ma quỉ qua các tà thuật. Khi bị chứng bệnh lạ, thay vì đi đến nhà thờ cầu nguyện thì lại đi tin vào mấy ông thầy pháp. Tại sao vậy?
Trong cuốn “Người Trừ Quỷ Kể Truyện” Lm. Gabriele Amorth nói tới thị kiến của ĐGH Lêô 13 vào năm 1886. “Cha Pechenino viết: Một buổi sáng khi ĐGH Lêô 13 dâng thánh lễ như thường lệ, vào lúc ngài đang cám ơn rước lễ, đột nhiên chúng tôi thấy ngài ngẩng đầu lên nhìn chăm chú vào một cái gì đó ở trên phía đầu chỗ chủ tế ngồi. Ngài nhìn một cách hết sức chăm chú và không chớp mắt. Thái độ của ngài hết sức kinh sợ, sắc diện cũng thay đổ nhanh chóng. Có một cái gì đó bất thường đang xảy đến cho ngài. Cuối cùng dường như ngài tỉnh lại, một cách nhẹ nhàng nhưng mạnh mẽ, ngài chống tay đứng dậy đi về phòng riêng. Người trợ tá của ngài hết sức lo lắng ân cần hỏi ngài: ‘Thưa Cha, Cha không được khoẻ? Cha có cần gì không?’ Ngài trả lời, ‘không, không cần gì hết.’ Khoảng nửa giờ sau, ngài gọi thư ký thánh bộ phụng tự đến, trao cho một tờ giấy và truyền phải in ra gửi cho các giám mục khắp thế giới. Giấy gì vậy? Đó là bản kinh chúng ta vẫn đọc cuối mỗi thánh lễ. Kinh cầu Đức Mẹ và lời tha thiết xin tổng lãnh thiên thần Micae cầu xin Thiên Chúa bắt satan giam vào hỏa ngục.”
ĐC Rinaldo Angeli thư ký riêng của Đức Lêô 13 kể lại: “Thực sự ngài đã nhìn thấy qua một thị kiến, ma quỉ đang tụ tập trên kinh thành Roma.” (trang 50-51)
Người ta lấy làm lạ là chỉ thời Chúa Giêsu giảng đạo thì quỉ mới xuất hiện nhiều, rồi qua nhiều thế kỷ ít nói tới. Nhưng từ thế kỷ vừa qua cũng như ngày nay thì ma quỉ lại lộng hành ra mặt! Có thể đây là những điềm báo khi Chúa ra tay thì ma quỉ phải đỡ và gỡ gạc.
“Ma quỉ giận điên lên vì biết rằng nó chỉ còn một ít thời gian.” (Khải Huyền 12:12)
Một điều chắc chắn là Chúa “đã thắng thế gian” (Ga 16:33), và “thủ lãnh thế gian (ma quỉ) đã bị xét xử rồi.” (Ga 16:11)
Và nay Chúa trao quyền năng đó cho các môn đệ của ngài:
“Người ban cho các ông quyền trên các thần ô uế.” “Các ông trừ được nhiều quỉ và xức dầu cho nhiều người đau ốm và chữa họ khỏi bệnh.” Mc 6:6, 13)
Vì thế mà cha Gabriele Amorth đã cảnh giác: “Ma thuật bao gồm một phạm vi rộng lớn các chủ đề. Các sách viết về chủ đề này nhiều đến nỗi đầy ắp cả một thư viện. Ma thuật được thực hành suốt dọc lịch sử loài người và bởi mọi nền văn minh. Ngày nay nhiều người vẫn còn sa vào nanh vuốt của nó. Nhiều linh mục đánh giá quá thấp về sự nguy hiểm của ma thuật. Trong khi họ vẫn nghiêm chỉnh tin vào quyền năng cứu độ của Chúa Giêsu, Đấng đã chết để giải phóng chúng ta khỏi xiềng xích của satan, thì họ lại quên rằng Chúa không bao giờ bảo chúng ta đánh giá thấp về quyền lực của ma quỷ; Ngài không bao giờ bảo chúng ta coi thường ma quỷ hoặc ngưng chiến với nó. Thay vào đó, Thiên Chúa đã ban cho chúng ta quyền năng trừ quỷ và khuyên chúng ta không ngừng chiến đấu chống lại nó là kẻ chuyên “giần sàng” chúng ta. Chính Chúa Giêsu đã trải qua những cơn cám dỗ bởi satan và tỏ cho chúng ta thấy rõ ràng chúng ta không thể làm tôi hai chủ.” (trang 201)
“Chúng ta đã có đặc ân của Chúa Thánh Thần, phép Thánh Thể, Lời Thiên Chúa, sức mạnh danh Chúa Giêsu, sự che chở của Đức Trinh Nữ diễm phúc, sự cầu bầu của các thiên thần và các thánh; thế mà còn đi sợ một kẻ đã bại trận thì chẳng phải là đần độn lắm sao?” (trang 279).
“Hãy đội mũ chiến là ơn cứu độ và cầm gươm của Thần Khí ban cho, tức là Lời Thiên Chúa.” (Eph 6:17)
“Anh em là những người mạnh mẽ; Lời Thiên Chúa ở lại trong anh em, và anh em đã thắng ác thần.” (1Ga 3:8)
KINH GIẢI THOÁT MỌI SỰ DỮ (Từ cuốn Người Trừ Quỷ Kể Truyện)
Lạy Thần Khí của Thiên Chúa chúng con, là Cha và Con và Thánh Thần, Ba Ngôi Cực Thánh, Đức Trinh Nữ Maria Vô Nhiễm, các thiên thần, các tổng thần và các thánh trên thiên đàng, xin ngự xuống trên con.
Lạy Chúa, xin thanh tẩy con, xin uốn nắn con, xin đổ đầy lòng con bằng chính Chúa và xử dụng con.
Xin đuổi xa khỏi con mọi lực lượng sự dữ, xin phá hủy chúng, chế ngự chúng, để con có thể được mạnh khoẻ mà làm những việc lành.
Xin xua đuổi xa con tất cả các thứ thư ếm, bùa ngải, tà thuật, hành ác, trói buộc, những quấy nhiễu của ma quỉ, tà ám gây độc hại, tội lỗi, ghen tương, phản bội, tị hiềm, những sự đau đớn do ma quỉ về thể lý, tâm lý, tinh thần, thiêng liêng. Xin thiêu đốt tất cả những sự dữ này trong hỏa ngục, để chúng không bao giờ đụng chạm đến con hay bất cứ thụ tạo nào trên khắp thế giới nữa.
Nhờ quyền năng của Thiên Chúa toàn năng, nhân danh Chúa Giêsu Kitô Đấng cứu chuộc con, qua sự bầu cử của Đức Trinh Nữ Maria Vô Nhiễm, ta ra lệnh cho tất cả các quyền lực đang quấy nhiễu ta phải lập tức xa khỏi ta, và phải bị đuổi vào lửa hỏa ngục muôn đời, nơi chúng sẽ bị trói buộc bởi các tổng thần Micae, Raphae, Gabrie, các thiên thần bản mệnh, và chúng sẽ bị đạp dập dưới gót chân của Đức Trinh Nữ Maria Vô Nhiễm. Amen.
Lm. Trần Cao Tường
