“Các con có thể uống chén mà ít nữa đây Thầy sắp uống chăng?”.
Tháng 10/1864, được tin 5 người con trai của quả phụ Bixby thiệt mạng, Abraham Lincoln viết một thư chia buồn; lá thư được đánh giá như một kiệt tác! Oái ăm thay, chỉ vài tuần sau, báo chí cho biết, nội các phân hoá, liên minh chia rẽ… Tổng thống bị lừa! Chỉ 2 người chết, 2 người đào ngũ và 1 bị bắt làm tù binh; sau đó, anh về với mẹ. Carl Sandburg, trong cuốn tiểu sử về Lincoln, viết, “Cho dù cả 5 người đều đã chết, hay chỉ 2 hoặc 4 đã bỏ mình; 2 người bỏ đi như đã tử trận, và chỉ 1 trở về từ nhà tù, thì bà mẹ ấy vẫn xứng đáng với khen ngợi và phần thưởng của Lincoln. Tổng thống không bị lừa! Ông chỉ yêu thương theo ‘một cách yêu luôn thua thiệt!’.
Kính thưa Anh Chị em,
Lời Chúa hôm nay cũng tiết lộ ‘một cách yêu luôn thua thiệt’ mà Chúa Giêsu muốn các môn đệ Ngài yêu! Đó không chỉ là uống chén Ngài uống mà Giacôbê và Gioan hoặc các vị tử đạo khác đã uống, nhưng còn là chết đi từng ngày trong phục vụ và những hy sinh lớn nhỏ.
Hôm nay, Chúa Giêsu cũng hỏi mỗi người chúng ta như đã hỏi Giacôbê và Gioan, những người mà chúng ta không biết do ‘mẹ chiều con hay con chiều mẹ’ đến nỗi bà đã đến quỳ gối van vỉ, “Xin truyền cho hai con tôi đây được ngồi một đứa bên hữu, một đứa bên tả Ngài”. Chúa Giêsu ôn tồn trả lời, “Các con có thể uống chén mà ít nữa đây Thầy sắp uống chăng?”. Chén Chúa Giêsu nghĩ đến không chỉ là một cái chết như Ngài, nhưng còn là chén phục vụ, hy sinh; nói đúng hơn, là chết đi chính mình mỗi ngày! Đối với một số người, một chén như vậy có thể kéo theo sự đau khổ thể xác và tinh thần, mà cao điểm là cuộc chiến đau đớn qua việc tử đạo; nhưng với nhiều người, việc theo Chúa còn đòi hỏi một thói quen lâu dài trong đời sống, với tất cả hy sinh hàng ngày trong phục vụ; đó có thể là chiến đấu, thất vọng, nghi ngờ, thất bại, kể cả các cơn cám dỗ và bỏ mình lớn nhỏ. Đó là ‘một cách yêu luôn thua thiệt’ mà Chúa Giêsu muốn.
Chúa Giêsu biết rằng, Giacôbê và Gioan được thôi thúc bởi một lòng nhiệt thành lớn lao đối với Ngài và Nước Trời; nhưng Ngài cũng biết, sự kỳ vọng và lòng nhiệt thành nơi họ đã bị hoen ố bởi tinh thần thế tục. Ở đây, Ngài như muốn nói, ‘Được rồi, nhưng bây giờ, hai anh hãy theo Tôi, học cách yêu thương ‘mất mát’ của Tôi, ‘một cách yêu luôn thua thiệt’. Cha trên trời sẽ nhìn thấy, Ngài sẽ dành phần thưởng cho chúng ta!”. Với Ngài, yêu có nghĩa là gạt bỏ chủ nghĩa ích kỷ, tự quy chiếu vào mình, để phục vụ người khác, “Ai muốn làm lớn, hãy làm người phục vụ!”. Thánh Augustinô đã tổng kết lời dạy đó rằng, “Phục vụ là trị vì với Chúa Kitô! Bạn muốn trở nên vĩ đại? Hãy bắt đầu từ những gì nhỏ nhặt nhất! Bạn định xây một toà nhà hùng vĩ? Hãy nghĩ đến nền móng của sự khiêm tốn! Khi nghĩ đến việc xây một toà nhà đồ sộ, người ta nghĩ đến việc đào móng thật sâu. Và như vậy, bạn buộc phải đi xuống vực sâu!”. Cũng thế, khi được thông phần vào việc xây dựng toà nhà vĩ đại Nước Thiên Chúa, không cách nào khác, bạn phải đi xuống chỗ sâu nhất, bằng ‘một cách yêu luôn thua thiệt’, hạ mình phục vụ như Chúa Giêsu!
Thật thú vị, Giêrêmia trong bài đọc hôm nay, cũng tỏ bày nỗi lòng như một người đã ‘yêu cách thua thiệt’, “Lạy Chúa, xin lưu tâm đến con… họ đào lỗ chôn con. Xin Chúa nhớ lại con đã đứng trước nhan thánh Chúa để biện hộ cho họ!”. Và Giêrêmia chỉ biết cậy trông vào Chúa; Thánh Vịnh đáp ca diễn tả tâm tình của một tôi tớ, “Lạy Chúa, xin lấy tình thương mà cứu độ con!”.
Anh Chị em,
“Các con có thể uống chén mà ít nữa đây Thầy sắp uống chăng?”. Chúa Giêsu thấy trước chén đắng đau thương, nhục hình đang chờ đợi Ngài vì phần rỗi của con người; điều này khẳng định ‘một cách yêu luôn thua thiệt’, ‘mất mát’, của Ngài. Mùa Chay, mùa Giáo Hội mong con cái mình tập trung cái nhìn và con tim vào con người và cách sống của Chúa Giêsu. Khi biết quy về Thiên Chúa và tha nhân, chúng ta sẽ bớt quy vào mình. Đây là một hành trình biến đổi trong từng giây phút, trong từng biến cố, để nên giống Con Thiên Chúa. Hãy luôn nhớ, bạn và tôi, ‘ở đây, lúc này’, đang thông phần vào việc xây dựng toà nhà Nước Thiên Chúa nơi trần gian. Muốn làm được điều đó, hãy cùng Chúa Giêsu đi xuống chỗ sâu nhất, bằng cách hạ mình phục vụ trong yêu thương và khiêm hạ. Đó là ‘một cách yêu luôn thua thiệt’ mà Chúa Giêsu đã nêu gương!
Chúng ta có thể cầu nguyện,
“Lạy Chúa, xin đừng để con phục vụ hoặc yêu thương vì đặc quyền, đặc lợi; xin dạy con biết đi xuống chỗ sâu nhất, để có thể yêu ‘một cách yêu luôn thua thiệt’ như Chúa đã yêu!”, Amen.
(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)
