Legio Mariae là đoàn thể giáo dân, được Hội Thánh phê chuẩn và đặt dưới quyền chỉ huy hùng mạnh của Đức Maria Vô nhiễm, trung gian các ơn, đẹp như mặt trăng, rực rỡ như mặt trời, và oai hùng như cơ binh dàn trận đối với Satan và đạo quân của nó. Họ họp thành hiệp hội để phục vụ trong trận chiến mà Giáo hội không ngừng giao tranh với thế gian và quyền lực tội ác.
“Hậu quả của sa ngã làm cho suốt đời sống con người, cá nhân hay tập thể, thành cuộc chiến đấu gay gắt giữa thiện và ác, giữa ánh sáng và bóng tối” (GS 13)
Hội viên Legio nguyện trở nên xứng đáng với Nữ Vương Thiên Đàng cao cả, nhờ trung tín, đức độ và lòng dũng cảm. Legio Mariae tổ chức theo lối binh đoàn, đặc biệt theo lối quân đội Rôma, mượn luôn cả danh xưng của nó. Tuy nhiên binh đoàn và vũ khí của người Legio Mariae không thuộc về thế gian này.
Đạo quân này hiện nay rất đông đảo, nhưng khởi đầu rất khiêm tốn. Không có dự tính trước để lập hội, Legio đột khởi. Do đó không có chuẩn bị luật lệ, kế hoạch chi cả. Một người đưa ý kiến, và chiều nọ một nhóm nhỏ họp lại với nhau, không ai ngờ mình trở nên dụng cụ của Đấng quan phòng khả ái. Quang cảnh hội họp khi đó không khác những buổi họp Legio ngày nay trên khắp thế giới. Tượng Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội (theo mẫu Đức Mẹ hay làm phép lạ) ngự giữa cử tọa, trên mặt bàn trải khăn trắng giữa hai ngọn nến sáng và hai bình hoa tươi. Cách bài trí này tạo bầu không khí rất phong phú là sáng kiến của một người trong nhóm tình nguyện đầu tiên. Cách bài trí này kết tinh tất cả những gì mà Legio Mariae nhằm đạt tới. Legio là một đạo quân. Trước khi họ tụ họp, thì Đức Mẹ, Nữ Vương của họ đã đứng chờ, niềm nở tiếp nhận những ai mà Mẹ biết sẽ đến theo Mẹ. Không phải họ đón nhận Đức Mẹ, chính Đức Mẹ đã đón nhận họ. Từ đó, với Đức Mẹ họ ra đi chiến đấu, và biết rõ khi kết hợp với Đức Mẹ thì sẽ thành công và bền vững.
Cử chỉ tập thể đầu tiên của họ là quỳ gối xuống. Những chiếc đầu xanh nghiêm chỉnh cúi xuống. Họ khẩn cầu, thỉnh nguyện với Chúa Thánh Thần, tiếp đến họ lần hạt, những bàn tay làm lụng vất vả suốt ngày cầm chuỗi lần, một lối tôn sùng giản dị nhất. Đọc kinh xong, mọi người ngồi lên : trước tượng Đức Mẹ (biểu chứng tình Mẹ hỗ trợ) họ cùng nhau khởi sự bàn định những phương pháp tốt nhất để làm đẹp lòng Chúa và làm cho mọi người trên trần gian yêu mến Chúa. Từ cuộc trao đổi ý kiến đó, Legio Mariae hiện nay đã xuất hiện với tất cả những đặc điểm nói trên.
Lạ thay ! Nếu chỉ nhìn vào những người tầm thường với những phương tiện rất giản dị của họ, thì ai có thể dự đoán đến vận mạng đang chờ đợi họ ở ngày mai ? Chính trong nhóm họ, ai có thể tưởng rằng mình đang thiết lập một tổ chức, sau này là một lực lượng mới trên thế giới, nếu quản lý đúng quy chế và kiên quyết, tổ chức này nhờ Đức Mẹ, sẽ có khả năng thông truyền sức sống, sự ngọt ngào và niềm hy vọng cho các dân tộc. Thế mà sự việc xảy ra đúng như vậy.
Lần đầu quân sơ khởi của hội viên Legio Mariae đã diễn ra tại căn nhà Maria: đường Phanxicô, thành Dublin, Ái Nhĩ Lan, lúc 8 giờ tối, ngày 7 tháng 9 năm 1921, áp lễ Sinh Nhật Đức Mẹ. Vì đơn vị đầu tiên này nhận tước hiệu Đức Mẹ Từ Bi, nên tổ chức này, trong một thời gian, được gọi là “Hội đoàn Đức Mẹ Từ Bi”.
Việc chọn ngày trên đây có vẻ bất ngờ, một ngày xem ra không thích hợp bằng ngày hôm sau. Chỉ mấy năm sau, với muôn vàn chứng cớ biểu lộ tình từ mẫu của Mẹ Maria, người ta mới nhận thấy, trong ngày Sinh Nhật đó, chính bàn tay Đức Mẹ ban cho Legio Mariae sự nâng niu âu yếm nhất. Kinh Thánh rằng : “Qua một buổi chiều và buổi sáng đó là ngày thứ nhất” (St 1,5), do đó tổ chức, mà mục đích trên hết và trường cửu là họa lại hình ảnh Mẹ Maria trong chính tổ chức của mình để làm vinh danh Chúa hơn và đưa Chúa đến với mọi người, thì sinh nhật đó phải đượm nhuần hương vị đầu Sinh Nhật của chính Đức Mẹ, hơn là hương vị cuối ngày lễ.
“Đức Maria là Mẹ các chi thể của Chúa Kitô, tức là tất cả chúng ta, vì do đức mến mà Đức Mẹ đã sinh các tín hữu cho Hội thánh. Đức Maria là khuôn sống động đúc nên Thiên Chúa làm người. Đúng vậy, vì chỉ trong Đức Mẹ, Thiên Chúa làm người trở thành một con người đầy đủ về mặt tự nhiên, mà vẫn không thiếu nét nào về bản tính Thiên Chúa ; cũng chỉ nơi Đức Mẹ mà con người, nhờ ơn Chúa Kitô, mới được tạo dựng nên giống hình ảnh Thiên Chúa, tùy mức độ mà khả năng của bản tính loài người có thể thu nhận“. (T. Augustinô)
“Legio Mariae diễn tả khuôn mặt đích thực của Hội thánh Công giáo“. (Đức GH. Gioan XXIII)
