Cha Phaolô Nguyễn Thanh Hoan đã được thụ phong linh mục vào năm 1965. Khi ngài gặp Mahoney vào năm 1968, cả hai đều phục vụ ở Đông Hà, chỉ cách biên giới giữa miền Bắc và miền Nam Việt Nam khoảng 10km.
Vị linh mục chánh xứ đã sớm bị Việt Cộng giết, và vì thế Cha Hoan đã trở thành quản xứ. Vai trò mới của ngài là đi khắp mọi làng chung quanh để cử hành các bí tích. “Cha Phaolô thực sự đã có được sự bình an của Chúa”, Mahoney nói. “Ngài chỉ chu toàn bổn phận của mình, và dường như không rời bỏ khi nhà thờ bị nả đạn… ngài chỉ lo chu toàn công việc của mình, chỉ vậy thôi”.
“Ngài chỉ nói là, nhà thờ hư rồi, hãy sửa đi, cứ tiếp tục sử dụng nó. Chúng ta cần một nhà thờ, chúng ta cử hành thánh lễ ở đó, chúng ta sẽ tiếp tục có thánh lễ ở đó, chúng ta hãy sửa chữa nó và tiếp tục đi tới”.
Lúc đó Mahoney là một sĩ quan đảm trách dân sự vụ ở Đông Hà, phối hợp giữa Thuỷ quân Lục chiến và cộng đồng địa phương. Một ngày nọ, vị linh mục hỏi Mahoney để xây dựng một trại trẻ mồ côi, bởi vì rất nhiều trẻ em đã bị mất cả cha lẫn mẹ trong cuộc chiến.
Mahoney đã mua một số toà nhà không sử dụng từ căn cứ quân sự, và trong năm đó Cha Hoan đã mở trại trẻ mồ côi Bồ Câu Trằng (White Dove Orphanage). “Ngài luôn làm việc rất nhiều với người nghèo, bên cạnh các nhiệm vụ thường xuyên của một linh mục”, Mahoney nhớ lại.
Năm 1972, Cha Hoan đã cùng với hàng ngàn gia đình và trẻ em mồ côi di tản đến vùng lân cận của Thành phố Sài Gòn khi nơi đang ở bị cộng sản xâm chiếm.
Năm 1994, khi đến thăm miền Bắc Việt Nam, ngài gặp rất nhiều người nam và nữ muốn theo đuổi đời sống tu trì, nhưng không có địa điểm nào cho họ. Vì vậy, Cha Hoan đưa họ vào miền Nam, thành lập Tu đoàn Bác ái Xã hội. Tu đoàn hiện có 180 nữ và 50 nam tu sĩ, và vào tháng Giêng sắp tới sẽ có 3 phó tế và sẽ được thụ phong linh mục vào mùa hè.
Đức cha Hoan suy nghĩ rất đơn giản, Mahoney nhớ lại lời ngài nói: “Chúa không muốn tôi ở trong tù.”
“Cộng sản là một sự trì trệ”, Đức cha nói, “nhưng điều đó không thay đổi kết quả… Tình yêu của Thiên Chúa là một sức mạnh không thể ngăn cản”. Mối quan hệ của ngài với chính quyền càng lúc càng được cải thiện.
Một viên chức nhà nước từng ngăn chặn nỗ lực của Đức cha Hoan mở một trung tâm y tế đặc biệt, sau này đã gọi ngài và xin ngài đến một ngôi làng khai thác đá để cử hành Thánh lễ. “Ông ấy nói: ‘Đây là khu vực khai thác đá và đã có rất nhiều người chết ở đó, nhưng không ai trong số họ là người Công giáo’. Vì vậy, ngài đến dâng Thánh lễ cho người Công giáo và những người khác có thể nhìn thấy”.
“Vì vậy, giờ đây Đức cha Hoan và chính quyền ở đó có vẻ hoà dịu với nhau”, Mahoney nói.
Mahoney hiện đang giúp Tu đoàn Bác ái và Xã hội và người bạn Giám mục của mình bằng cách giúp họ gây quỹ để xây dựng nhà ở cho các tu sĩ và những nhu cầu khác. Chỉ trong năm vừa qua, tu đoàn đã phục vụ chăm sóc sức khoẻ cho 142.000 người, và cung cấp nước sinh hoạt cho 56.000 người Việt nghèo khổ.
“Thiên Chúa đã dùng những người mà chính người đó không biết mình đang được Thiên Chúa sử dụng, và người ấy chắc hẳn đã hoàn toàn thiếu niềm tin vào Ngài. Khi bạn hỏi một sĩ quan bộ binh giúp bạn có một ngôi nhà… Tôi ước là tôi có thể nói cho bạn biết phản ứng của tôi là: ‘Thiên Chúa sẽ liệu việc đó’, nhưng việc đó đã không xảy ra.
“Nhưng quả nhiên Thiên Chúa đã lo liệu. Nếu Thiên Chúa có thể sử dụng tôi là một sĩ quan bộ binh không có một thứ gì vào năm 1968, thì giờ đây, Ngài có thể sử dụng tôi”, Mahoney kết luận.
Những ai quan tâm đến việc giúp đỡ tu đoàn này có thể liên hệ với Tu viện Đức Mẹ Tapao ở Biloxi, Hoa Kỳ, qua trang mạng www.bacaixahoi.org.
Nguyễn Hùng
Emty
