Kính gửi Cộng đồng Dân Chúa tại Việt Nam
Anh chị em rất thân mến trong Đức Kitô,
Hội đồng Giám mục Việt Nam họp Hội nghị Thường niên kỳ II-2012 tại Toà Giám mục Thanh Hoá, từ ngày 8 đến 12-10-2012. Từ Hội nghị này, chúng tôi xin gửi đến anh chị em lời chào chan chứa tin yêu và hi vọng. Nguyện xin ân sủng Đức Giêsu Kitô Chúa chúng ta, tình yêu của Chúa Cha và ơn thông hiệp của Chúa Thánh Thần ở cùng tất cả anh chị em.
Trong thư này, chúng tôi muốn chia sẻ với anh chị em một vài thông tin về những sinh hoạt của Giáo Hội toàn cầu cũng như Giáo hội Việt Nam, đồng thời cùng anh chị em suy tư về Năm Đức Tin như Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI kêu gọi.
Thông tin
1. Như anh chị em đã biết, vào ngày 15-8-2012, Lễ trọng kính Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời, Giáo hội Công giáo Việt Nam đã long trọng tổ chức Nghi thức Đặt Viên Đá Đầu Tiên xây dựng Vương cung Thánh đường tại Trung tâm Hành hương Đức Mẹ La Vang. Đây là một công trình lớn, chỉ có thể hoàn thành nhờ ơn Chúa và sự cộng tác của mọi thành phần Dân Chúa, trong nước cũng như hải ngoại. Nhờ lời cầu nguyện và sự giúp đỡ của anh chị em, hy vọng trong tương lai không xa, chúng ta có thể hoàn tất công trình xây dựng Đền thờ này, như mái nhà thân thương của Đức Mẹ La Vang, luôn rộng mở đón tiếp mọi người hành hương đến cùng Mẹ, không phân biệt lương giáo.
2. Trong những ngày này, Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI cũng triệu tập Thượng Hội đồng Giám mục Thế giới họp tại Rôma, từ ngày 7 đến 28-10-2012, về đề tài Tân Phúc Âm hoá để thông truyền đức tin Kitô giáo. Hội đồng Giám mục Việt Nam đã cử hai giám mục tham dự. Các ngài sẽ thay mặt chúng tôi để lắng nghe, học hỏi những kinh nghiệm truyền giáo của các Giáo Hội địa phương trên toàn thế giới, đồng thời chia sẻ với Thượng Hội đồng kinh nghiệm sống đức tin của Dân Chúa tại Việt Nam.
3. Ngoài ra, nhân dịp kỷ niệm 40 năm thành lập, Liên Hội đồng Giám mục Á Châu sẽ tổ chức Đại hội tại Toà Giám mục Xuân Lộc từ ngày 18 đến 24-11-2012. Đại hội sẽ cử hành lễ bế mạc tại Vương cung Thánh đường Đức Bà Sài Gòn vào ngày lễ Chúa Kitô Vua Vũ Trụ, 25-11-2012. Xin anh chị em cầu nguyện cho Đại hội được tiến hành tốt đẹp, phát huy sự hiệp thông giữa các Giáo Hội địa phương tại châu Á và đẩy mạnh việc loan báo Tin Mừng trên châu lục mênh mông này.
Năm Đức Tin
4. Trong Hội nghị Thường niên kỳ II này, với ý thức trách nhiệm chăm sóc đời sống đức tin của Dân Chúa, chúng tôi đã suy nghĩ về hồng ân đức tin và việc sống đạo ngày nay. Từ những suy nghĩ đó, chúng tôi muốn chia sẻ với anh chị em đôi điều.
Nhân dịp kỷ niệm 50 năm khai mạc Công đồng Vatican II và 20 năm xuất bản Sách Giáo lý của Hội thánh Công giáo, qua Tự sắc Cửa Đức tin (Porta Fidei), Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI đã công bố quyết định mở Năm Đức Tin, bắt đầu từ ngày 11-10-2012 đến ngày 24-11-2013, lễ Chúa Kitô Vua Vũ Trụ. Mục đích của Năm Đức Tin là giúp các tín hữu tái khám phá hành trình đức tin trước cuộc khủng hoảng sâu sắc về đức tin Kitô giáo trong thế giới ngày nay[1].
5. Tại Việt Nam, phần đông các tín hữu vẫn trung thành dự lễ Chúa Nhật, kể cả ngày thường. Đa số các gia đình Công giáo vẫn là cái nôi nuôi dưỡng và thông truyền đức tin cho con cái. Tuy nhiên, nơi một số người, việc giữ đạo chỉ theo tập tục và thói quen, chưa trở thành xác tín cá nhân và động lực cho những chọn lựa quan trọng trong đời sống. Nơi một số người khác, đời sống đức tin quá thiên về tình cảm, chỉ giới hạn vào một số thực hành nghi lễ và luân lý. Ngoài ra, do ảnh hưởng của thời đại đề cao lối sống vật chất và hưởng thụ, nhiều người trẻ Công giáo ngày nay cảm thấy bị lung lạc trong đời sống đức tin, nhiều đôi vợ chồng trẻ không còn ý thức trách nhiệm thông truyền đức tin cho con cái.
Vì thế, cùng một nhịp bước với Giáo Hội toàn cầu, Năm Đức Tin phải là cơ hội thuận lợi cho mọi thành phần Dân Chúa tại Việt Nam củng cố đức tin của mình, hoán cải và đổi mới đời sống, trở về với Chúa là Đấng Cứu độ duy nhất của thế giới[2]. Khi chúng ta tái khám phá niềm vui đức tin, chúng ta sẽ hăng say dấn thân cho công cuộc Tân Phúc Âm hoá[3] loan báo Tin Mừng cho 93% người Việt Nam chưa biết Chúa, đem tinh thần Phúc Âm thấm nhập mọi lĩnh vực đời sống, góp phần xây dựng một xã hội lành mạnh theo những giá trị Tin Mừng và truyền thống văn hoá của dân tộc[4].
6. Một đức tin toàn diện phải bao gồm các mặt: tuyên xưng, cử hành, sống và làm chứng. Phải tuyên xưng đức tin Kitô giáo cách trọn vẹn và với niềm xác tín, đồng thời phải cử hành đức tin ấy trong phụng vụ, đặc biệt nơi Bí tích Thánh Thể là chóp đỉnh và nguồn mạch đời sống Kitô hữu. Ngoài ra, đức tin ấy còn phải được thể hiện trong cuộc sống, một đời sống phù hợp với nội dung tuyên xưng và có khả năng làm chứng trước mặt mọi người về vẻ đẹp của đức tin[5].
Để đạt được mục tiêu trên, Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI nhấn mạnh đến tầm quan trọng của Sách Giáo lý của Hội thánh Công giáo. Thật vậy, để chấp nhận và sống đức tin cách trưởng thành, mỗi tín hữu cần phải hiểu rõ những nội dung đức tin[6]. Sách Giáo Lý trình bày cách hệ thống những nội dung cơ bản của đức tin Công giáo, cung cấp một tổng hợp phong phú những giáo huấn mà Giáo Hội đã đón nhận, ân cần gìn giữ và loan báo cho mọi người suốt 2.000 năm qua[7]. Vì thế, Sách này là chuẩn mực chắc chắn để giảng dạy và là dụng cụ đích thực nâng đỡ đức tin[8]. Do đó trong Năm Đức Tin, mọi thành phần Dân Chúa đều được mời gọi học hỏi và đào sâu nội dung cơ bản của đức tin được trình bày trong Sách Giáo Lý[9]. Bản dịch tiếng Việt Sách Giáo lý của Hội thánh Công giáo đã được Hội đồng Giám mục Việt Nam hiệu đính và phát hành từ 2 năm nay và được đón nhận cách tích cực.
Cùng với Sách Giáo Lý, chúng ta còn phải quan tâm đến những văn kiện của Công đồng Vatican II. Các văn kiện này là ánh sáng chỉ đường cho việc canh tân đích thực của Giáo Hội trong thế giới ngày nay. Trong thời gian qua, chúng tôi đã tiến hành việc hiệu đính bản dịch những văn kiện Công đồng và chính thức phát hành vào dịp khai mạc Năm Đức Tin. Ước mong Sách Giáo Lý và những văn kiện Công đồng sẽ được tiếp nhận cách thấu đáo hơn nơi mọi thành phần Dân Chúa[10].
7. Năm Đức Tin cũng mời gọi chúng ta nhìn lại hành trình đức tin trong lịch sử rất lâu dài: từ Đức Maria và Thánh Cả Giuse đến các Thánh Tông đồ, các vị tử đạo và vô số tín hữu đã sống và làm chứng cho đức tin trong mọi môi trường[11]. Tại Việt Nam, làm sao chúng ta có thể quên tấm gương sống động của Các Thánh Tử Đạo và biết bao người “đã làm chứng cho Đạo yêu thương bằng đời sống thấm đẫm tinh thần cầu nguyện và bằng cả sự hiến dâng mạng sống”[12]? Nhờ ôn lại lịch sử, chúng ta biết trân trọng hơn gia sản đức tin mà các bậc tiền nhân để lại, đồng thời can đảm giữ vững và làm chứng cho Tin Mừng trong mọi hoàn cảnh.
Cách riêng, trong hoàn cảnh xã hội ngày nay, đức tin của người Công giáo cần được thể hiện qua việc thực thi bác ái. Đức Tin và Đức Mến cần đến nhau và hỗ trợ cho nhau: “Chính đức Tin giúp chúng ta nhận ra Chúa Kitô và chính tình yêu Chúa thôi thúc chúng ta chạy đến phục vụ Chúa mỗi khi Người trở thành người thân cận của chúng ta trên nẻo đường cuộc sống”[13]. Được Lời Chúa soi sáng và tình yêu Chúa thấm nhập trong suy nghĩ cũng như hành động, chúng ta sẽ trở nên những chứng tá đáng tin trong xã hội ngày nay[14].
Giáo hội Việt Nam cử hành Năm Đức Tin
8. Để thực hiện những mục tiêu trên, chúng tôi đề nghị một số điểm cụ thể:
Hội đồng Giám mục Việt Nam sẽ long trọng cử hành Thánh lễ Khai mạc Năm Đức Tin tại Nhà thờ Chính toà Thanh Hoá, ngày 12-10-2012. Các giáo phận sẽ khai mạc Năm Đức Tin vào ngày 18-10, lễ kính Thánh sử Luca. Các giáo xứ sẽ cử hành lễ khai mạc vào Chúa Nhật Truyền Giáo, 21-10. Tuy nhiên, mỗi giám mục có thể chọn thời điểm thích hợp theo nhu cầu và hoàn cảnh của địa phương.
Trong suốt Năm Đức Tin, các giáo phận sẽ đưa ra những sáng kiến mục vụ, nhằm giúp các tín hữu củng cố và đào sâu đức tin, hoán cải và đổi mới đời sống, nhiệt thành và hăng say loan báo Tin Mừng.
Đồng hành với các giáo phận, chúng tôi ước mong các Uỷ ban trực thuộc Hội đồng Giám mục cố gắng cung cấp những tư liệu cần thiết trong lĩnh vực của mỗi uỷ ban, để mỗi giáo phận tuỳ nghi sử dụng cho những hoạt động mục vụ.
9. Cách riêng, chúng tôi muốn ngỏ lời với các linh mục, tu sĩ, và các bậc cha mẹ trong gia đình công giáo.
Giáo dục đức tin là trách nhiệm gắn liền với thừa tác vụ linh mục đến nỗi “các linh mục mắc nợ với mọi người về việc thông truyền cho họ chân lý Phúc Âm mà các ngài đã nhận được từ nơi Chúa”[15]. Do đó, trong sự hiệp thông với giám mục và linh mục đoàn giáo phận, anh em linh mục hãy dành thời giờ, năng lực và nhiệt tâm cho công việc hết sức quan trọng và cần thiết này, đặc biệt trong việc giảng Lời Chúa và dạy giáo lý cho thiếu nhi và giới trẻ. Anh em cần quan tâm hơn nữa đến việc đào tạo đội ngũ giáo lý viên, những người trực tiếp cộng tác với chúng ta trong việc thông truyền đức tin cho thế hệ trẻ.
Tu sĩ là “những người mong muốn bước theo Đức Kitô gần gũi hơn, dâng hiến bản thân cho Thiên Chúa là Đấng đáng mến trên hết mọi sự, và theo đuổi sự trọn hảo của Đức Mến để phục vụ Nước Trời”[16]. Vì thế, hơn ai hết, anh chị em là chứng nhân đức tin bằng chính đời sống hiến dâng và bằng công việc tông đồ trong nhiều môi trường và lĩnh vực khác nhau. Ước mong Năm Đức Tin sẽ tạo một đà lực mới cho đời sống chứng tá và sứ vụ loan báo Tin Mừng mà anh chị em đã cam kết.
Trong suốt lịch sử mấy trăm năm của Giáo hội Công giáo tại Việt Nam, gia đình vẫn là cái nôi thông truyền đức tin cho con cái, là trường dạy giáo lý đầu tiên cho thế hệ trẻ, là nơi đào tạo những Kitô hữu vững mạnh trong đức tin và gương mẫu trong đời sống đạo đức. Ngày nay, dù phải đối diện với nhiều lo toan trong cuộc sống, xin anh chị em cố gắng duy trì và phát huy truyền thống tốt đẹp này của gia đình công giáo. Hãy xây dựng gia đình mình thành ngôi nhà thờ phượng Chúa, trường dạy đức tin, và mái ấm tình thương. Đây là phương thế cụ thể và hữu hiệu nhất để anh chị em góp phần vào công cuộc Tân Phúc Âm hoá mà Chúa Giêsu đã trao phó cho Giáo Hội và từng người chúng ta.
Kết luận
10. Kết thúc thư này, chúng tôi mời anh chị em hướng lòng lên Đức Maria. Mẹ có phúc hơn mọi người nữ vì đã tin rằng Lời Chúa phán cùng Mẹ sẽ được thực hiện (x. Lc 1,42). Trong ngày Truyền Tin, Mẹ dạy chúng ta sống đức tin khiêm tốn và vâng phục: “Tôi đây là nữ tỳ của Chúa. Xin Chúa thực hiện nơi tôi điều thiên sứ truyền” (Lc 1,38). Bằng những bước chân vội vã lên đường thăm viếng bà Elisabeth, Mẹ thúc đẩy chúng ta sống đức tin dấn thân loan báo Tin Mừng, đem niềm vui cứu độ đến cho mọi người. Dưới chân thập giá, Mẹ nêu gương cho chúng ta về đức tin chứa chan hy vọng.
Nhờ Mẹ và với Mẹ, chúng ta hãy bước vào Năm Đức Tin với tâm tình tạ ơn về hồng ân đức tin đã lãnh nhận, vui tươi phấn khởi và nỗ lực sống Tin Mừng, góp phần xây đắp nền văn minh tình thương và sự sống trên quê hương đất nước chúng ta.
Làm tại Toà Giám mục Thanh Hoá, ngày 11 tháng 10 năm 2012
+ Cosma Hoàng Văn Đạt + Phêrô Nguyễn Văn Nhơn
Giám mục Bắc Ninh Tổng Giám mục Hà Nội
Tổng Thư ký HĐGMVN Chủ tịch HĐGMVN
––––––––––––––––––––––––––––
[1] Cửa Đức tin, số 2.
[2] Ibid., số 4 & 5.
[3] Ibid., số 7.
[4] Thư Chung 2010, số 32.
[5] Cửa Đức tin, số 9.
[6] Ibid., số 10.
[7] Ibid., số 11.
[8] Ibid., số 12.
[9] Ibid., số 11.
[10] Ibid., số 5.
[11] Ibid., số 13.
[12] Thư Chung 2010, số 48.
[13] Cửa Đức tin, số 14.
[14] Ibid., số 15.
[15] Presbyterorum Ordinis, số 4.
[16] Sách Giáo lý của Hội thánh Công giáo, số 916.
