Legio Mariae tiếng Việt gọi là Đạo Binh Đức Mẹ là đoàn thể giáo dân phát xuất tại Dublin do ông Frank Duff (1889 – 1980) thành lập. Legio có mặt tại Việt nam vào năm 1947 và phiên họp chính thức đầu tiên được tổ chức vào ngày 12 tháng 8 năm 1948 do cha Giuse Maria Trịnh Như Khuê chánh xứ Hàm Long (Hà Nội) làm Linh giám.
Với mục đích là để Thánh hóa hội viên bằng việc cầu nguyện và làm việc Tông đồ dưới sự lãnh đạo của giáo quyền, tích cực cộng tác vào hành động của Đức Maria để cứu các linh hồn. Legio Mariae là tổ chức có tính thống nhất trên toàn thế giới. Do đó tên gọi của các đơn vị cũng như kinh nguyện đều được sử dụng bằng tiếng La Tinh. Đơn vị căn bản gọi là Praesidium. Khi có từ 02 Praesidia của 02 Giáo xứ trở lên thì được phép thành lập Hội Đồng Curia. Trên cấp Curia gọi là Comitium. Trên cấp Comitium là Regia. Trên cấp Regia là Senatus. Trên cấp Senatus là HĐ Concillium đặt trụ sở tại thủ đô Dublin của nước Ái Nhĩ lan. Về tên của các kinh nguyện cũng được gọi theo tiếng La Tinh trong đó bản kinh Tessera bao gồm Kinh Khai Mạc, lần hạt năm chục Kinh Mân Côi, Kinh Catena và Kinh Bế Mạc. Bổn phận của hội viên hoạt động là phải dự phiên họp hàng tuần, công tác 02 giờ một tuần và đọc Kinh Catena hàng ngày. HV Tán Trợ thì phải đọc bản kinh Tessera hàng ngày. Tính thống nhất của Legio Mariae còn thể hiện trong việc quản trị; từ đơn vị căn bản là Praesidium cho tới các cấp Hội Đồng mỗi đơn vị đều có bốn chức vụ = Trưởng – Phó – Thư Ký – Thủ Quỹ là các Ủy Viên có trách nhiệm điều hành mọi phận vụ của Legio.
Legio Mariae là đạo binh của Đức Mẹ gồm có ba ngành đó là hội viên Hoạt Động, hội viên Tán Trợ và hội viên Junior. Đạo binh này hiện nay đã lan tràn trên khắp thế giới với hàng triệu hội viên đang hoạt động. Thế nhưng khởi đầu của nó lại rất khiêm tốn chỉ do một giáo dân là anh Phan Đức khi đó đang là công chức của Bộ Tài Chánh Ái Nhĩ Lan đứng ra kêu gọi một số chị em; có người là giáo viên có người là nội trợ v.v…quây quần với nhau xung quanh tượng Đức Mẹ Vô Nhiễm nơi một căn phòng nhỏ để cùng nhau cầu nguyện lần hạt Kinh Mân Côi.
Có ơn Chúa và Đức Mẹ dẫn dắt Legio Mariae Trà Cổ cũng có bước khởi đầu như vậy. Praesidium đầu tiên được thành lập tại Túc Trưng từ năm 1956 ( ? ) mang Thánh hiệu Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp do anh Phero Nguyễn Thái Dương làm trưởng và cha Giuse Đoàn Như Bách làm Linh giám
Sau một thời gian gián đoạn vì thời cuộc Legio được tái lập tại Trà Cổ I (Suối Đỉa – Trảng Bom) do cha Giu Se Vũ Sĩ Hiệp khi ấy ngài là Linh giám tiên khởi của HĐ Comitium Xuân Lộc. Riêng tại GX Trà Cổ có 02 Praesidia hoạt động đó là:
1/- Praesidium Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp do anh Giu Se Phạm Thái Rinh làm trưởng
2/- Praesidium Đức Mẹ Dâng Mình Vào Đền Thờ do anh An Tôn Nguyễn Văn Phòng làm trưởng
Cũng như các hội đoàn khác Legio Mariae không tránh khỏi những bước thăng trầm. Sau biến cố năm 1975 Legio Mariae chỉ hoạt động trong âm thầm và tại hạt Phú Thịnh Legio mới chỉ được tái lập khi thành lập Curia do cha cố Gioan Vũ Anh Thuấn làm Linh giám. Phiên họp đầu tiên vào ngày 18 tháng 3 năm 1991 tại nhà anh An Tôn Nguyễn Văn Phòng có 15 anh chị hiện diện đại diện cho 03 giáo xứ = Trà Cổ, Tân Bình, Bắc Hòa và anh Gioan Kim Phạm Văn Tỉnh trưởng HĐ Comitium Xuân Lộc chủ sự để bầu ra BQT với thành phần như sau:
Trưởng Phero Martino Nguyễn Minh Hán GX Trà Cổ
Phó Đa Minh Nguyễn Văn Phái GX Bắc Hòa
Thư ký Giuse Phùng Văn Hóa GX Tân Bình
Thủ Quỹ Anna Nguyễn Thị Ký GX Trà Cổ.
Từ bước sơ khởi đó Curia Phú Thịnh đã phát triển có thể nói là vượt bậc như ngày nay. Có 05 Curiae mới đã được tách ra từ Curia Phú Thịnh. Hơn nữa cũng từ Curia gốc này mà đã được HĐ Senatus Việt Nam nâng cấp thành Comitium Phú Long hoạt động trong phạm vi hai giáo hạt Phú Thịnh và Long Thành hiện nay do anh An Phong Sô Nguyễn Thanh Cường GX Trà Cổ là trưởng Hội Đồng.
Cha Giuse Nguyễn Anh Hùng chánh xứ Trà Cổ làm Linh giám.
Sau khi thành lập được 02 năm; BQT HĐ Comitium với lý do là các đơn vị trực thuộc quá đông nên đã đề nghị và được cha Linh giám chấp thuận cho tách 12 Praesidia để thành lập Curia Trà Cổ với thành phần Ban Quản Trị như sau:
Trưởng Giu Se Maria Nguyễn Minh Giáp
Phó Maria Trần Thị Liễu
Thư Ký Giu Se Maria Phùng Văn Hóa
Thủ Quỹ Anna Nguyễn Thị Phụ
PT/ Thư Ký Giu Se Trần Đức Vinh
PT/ Thủ Quỹ Maria Hoàng Thị Ly.
Tính đến nay Legio Mariae có mặt tại xứ Trà Cổ thân thương này đã ngoài năm mươi năm. Trong khoảng thời gian ấy có nhiều anh chị hội viên các cấp đã được Chúa gọi về nhưng rồi lại có những thế hệ trẻ trung tràn đầy nhiệt huyết tiếp nối. Cảm tạ hồng ân Thiên Chúa, tất cả là nhờ ở nơi mỗi người đã biết thực hiện phương châm “ Qua Mẹ Maria để đến với Chúa Giêsu” (Par Mariam Ad Jesum) ./.
Phùng Văn Hóa