Tính loài người quen ỷ lại, cái gì mượn hoặc sai người khác làm được, là ta không muốn làm. Có những hạng người chỉ quen miệng sai khiến, không khi nào, hoặc rất ít khi, họ chịu bắt tay vào công việc gì; từ những việc to tát, đến những việc nhỏ mọn… nhất nhất cái gì cũng sai hoặc mượn người khác làm thay.
Nhưng việc gì thì việc, chứ đến việc “ăn thay” thì quả là không ai mượn được: có đời nào Bạn ăn thay cho tôi mà tôi lại no được?
Trên đường thiêng liêng cũng có những thứ không ai làm thay được. Thứ ấy là thứ gì? Thứ ấy là Triều thiên của mỗi người. Mỗi người có triều thiên của mình, chính mình phải kết lấy, không thể cậy người khác kết thay. Triều thiên ấy quý hay không, đẹp nhiều hay đẹp ít, có đầy hạt trai đá ngọc hay không, có sáng chói ngần nào, là tùy ta có biết tô điểm cho nó hay không.
Nhưng mua đâu được những thức tô điểm triều thiên của mình? Bạn phải sắm cho thật nhiều vàng, vì có vàng thì Bạn sẽ mua được các thứ hạt trai, đá ngọc ấy. Vàng ấy là gì?
Truyện thần thoại có kể: Bà tiên nọ có một cái gậy, hễ chọc cái gậy ấy vào vật gì, thì vật ấy tức khắc biến ra vàng. Chắc Bạn ước được cái gậy ấy.
Nhưng Bạn chớ quên, cái gậy ấy có thể làm hại cho Bạn, vì nó có thể làm cho cơm Bạn ăn hóa vàng, nước Bạn uống hóa vàng… thì Bạn chết mất.
Về đàng thiêng liêng, ta không cần nhờ đến gậy của bà tiên, ta có một thứ gậy làm cho tất cả việc ta làm, hóa thành vàng. Gậy ấy là lòng mến. Vậy Bạn muốn có thật nhiều vàng để sắm triều thiên, thì Bạn hãy chịu khó vì lòng mến.
Vậy cũng như vàng vật chất ở đời không phải tự nhiên người ta có, nhưng người ta phải sắm nó, và phải vất vả chịu khó mới sắm được. Vàng mến cũng vậy. Phải cố công chịu khó mới sắm được, và mỗi người phải tự sắm lấy cho mình, chứ không ai sắm thay được cho ai. Đấy là chỗ khác với vàng vật chất, vì thứ vàng này còn có thể sắm thay người khác. Cũng vì thế vàng Mến khó sắm hơn, và Chúa bắt như vậy.
Bạn phải lấy gì mà sắm, mà mua vàng Mến ấy? Bạn phải sắm. Nghĩa là phải mua nhất là bằng sự đau khổ. Chúa muốn cho ta sắm vàng ấy, thì Chúa cũng đã chịu khổ trước. Đến lượt ta, ta muốn sắm cho ta, thì ta cũng phải làm cho Chúa, nghĩa là chịu đau khổ. Phi đau khổ, chúng ta khó sắm được triều thiên chúng ta.
Bạn thân ái, Bạn muốn sắm triều thiên ấy không? Hẳn là có, Bạn có muốn cho triều thiên Bạn được sáng láng chói lòa, được xinh đẹp mỹ miều không? Hẳn là có. Vậy thì Bạn hãy dùng sự đau khổ mà mua cho nhiều vàng, vàng ấy sẽ giúp Bạn sắm những hạt trai, những đá ngọc, một mai sẽ giát vào triều thiên Bạn. Mỗi ngày, mỗi việc, mỗi sự hy sinh nhỏ mọn, phải là một viên ngọc giát vào triều thiên ấy.
Tôi muốn nói, Bạn không được để qua ngày nào mà không chịu hết các sự khó, để triều thiên Bạn được nhiều hạt ngọc, nghĩa là được thêm vinh quang, hạnh phúc trước mặt Chúa. Tôi lấy một ví dụ. Một cậu học trò làm một bài toán. Một bài toán có biết bao con số phải viết. Có bài dài đến một trang giấy, hoặc hơn nữa. Nhưng cậu học trò không nản lòng. Cậu không nói: Thôi, nhiều con số thế này, thì bỏ bớt ra cho tiện. Cậu biết bỏ đi không được, vì mỗi con số đều quan hệ đến cả bài toán. Bỏ một con số, là có thể làm tổn hại đến cả bài, càng bỏ nhiều càng hỏng.
Đời ta cũng vậy. Mỗi ngày là một phần bài toán Chúa đã ra cho ta làm. Câu trả lời đúng, tức là điều kiện để được triều thiên Chúa đã hứa thưởng ta. Những con số tỉ mỉ chi chít làm đi làm lại trong bài toán tức là những sự khó chúng ta chịu hàng ngày. Nếu mọi con số đều quan hệ đến cả bài, nhất là đến câu trả lời, thì mỗi sự khó chúng ta chịu, cũng quan hệ đến cả đời ta, nhất là đến triều thiên Chúa bắt ta kết sau này. Bỏ một sự khó không chịu cho nên, tức là bỏ mất con số trong bài toán. Ta bỏ nhiều sự khó, tức là bỏ nhiều con số, tức là làm hỏng triều thiên ta. Mà hỏng triều thiên ấy ta mong gì khác nữa?
Đã đành, đó chỉ là một ví dụ, để so sánh, nhưng nó cũng không xa sự thực bao nhiêu.
Vậy Bạn thân mến, xin Bạn chịu khó làm xong bài toán Chúa đã ra cho Bạn. Bạn hãy kiên tâm, hãy nhẫn nại, viết cho hết các con số trong bài toán ấy và cặn kẽ làm cho đến cùng, vì nếu Bạn sơ suất bỏ quên, hoặc viết sai một con số, tức là bài toán của Bạn có thể đi đến chỗ hư hỏng. Sáng ngày dậy, Bạn hãy bảo mình: “Hôm nay tôi phải lo làm bài toán của tôi cho tử tế. Mỗi sự khó tôi chịu, là một hạt ngọc giát vào triều thiên của tôi, cũng như mỗi con số là một điều kiện cần thiết để tôi làm xong bài toán của tôi”
“Lạy Chúa, con xin nhất định làm xong bài toán của con, dù phải bóp trí nặn óc, con cũng vui lòng, miễn đến cuối ngày, nhất là đến cuối đời, con nộp bài cho Chúa, và sẽ được Chúa phê cho ba chữ: Tối ưu hạng.”
Trước khi kết luận bài này, tôi xin kể Bạn nghe vài câu truyện.
Có lẽ Bạn muốn thấy một điềm lạ, như thày ẩn tu nước Đan Mạch đã được. Thày ấy bị đau đớn quá sức, và bị đã lâu ngày. Để thêm sức mạnh cho Thày, Chúa cho Thày thấy nhiều thiên thần trên thiên đàng đang mải miết chạm một triều thiên bằng vàng và triều thiên ấy sắp xong. Bệnh nhân hỏi: “Triều thiên của ai thế?” Có tiếng đáp: “Triều thiên của con đấy! – Khi nào xong?- Khi nào con chịu khó đã đủ”. – Thầy hiểu bài học ấy, và để triều thiên của mình được hoàn thành, Thày đã nhẫn nại chịu khó đến chết.
Tôi xin hỏi Bạn: Bạn sẽ cảm tưởng thế nào với cảnh này. Sau khi Bạn tắt nghỉ, Chúa mở trước mắt Bạn sách Hằng sống và bảo Bạn: “Này con xem, hết các sự đau đớn con chịu đều đã được ghi chép bằng nét vàng. Nay là giờ lĩnh thưởng, con hãy đến chiếm ngai đã dọn sẵn thưởng con”. Bạn lên… và thoáng thấy một ngai lộng lẫy. Bạn hỏi: “Có phải tòa kia không, lạy Chúa? – Chưa phải, con hãy lên cao hơn”. Bạn sẽ ngạc nhiên và hỏi: “Lạy Chúa, con đã làm gì cho đáng những sự vinh hiển ấy?”. Chúa đáp lại: “Là vì con đã đau khổ nhiều và đã biết chịu đau khổ”. Tôi xin hỏi lại: Đứng trước cảnh tượng ấy, Bạn nghĩ thế nào?
Và sau đây là vài truyện nữa, trước khi kết luận hẳn truyện này.
Hôm ấy là ngày lễ Đức Mẹ Hồn Xác lên Trời. Một bà công tước nói với hai cô con gái: “Hai con hãy mặc những áo đẹp nhất, mang triều thiên vàng, chúng ta sẽ cùng nhau đi lễ tại Nhà Thờ Đức Bà”. Hai cô công chúa trang điểm như mẹ bảo. Vào nhà thờ, họ quỳ trước một tượng Chuộc tội. Nhìn thấy Chúa chịu treo mình đầy những thương tích và hấp hối, cô em liền hạ triều thiên trên đầu xuống với tất cả các thứ nữ trang, rồi xuống quỳ trên nền gạch. Bà Mẹ thấy thế, tỏ vẻ không bằng lòng. Cô con liền nói: “Mẹ xem kìa, trước mặt con là Chúa Giêsu hiền lành nhân hậu, đầu đội mũ gai nhọn sắc, thân người trần trụi đầy những máu. Còn con, con chỉ là một loài thụ sinh hèn hạ, không lẽ con dám ở trước mặt Người, đầu đội triều thiên vàng và đầy những hạt trai… Làm thế, tức là con làm sỉ nhục Người”. Nói rồi cô khóc lóc thảm thiết và tình yêu tự Trái Tim Chúa đã bắn ra đâm thủng tim cô. Cô bé lớn dần… cô đã vui lòng từ bỏ triều thiên vàng, để nhận lấy triều thiên gai Chúa trao cho… về sau, cô đã biến thành Bà thánh Elizabeth, Hoàng hậu nước Hung-Ga-Ri.
Phải, muốn được triều thiên bất diệt trên nơi hằng sống, từ đời này, ta cũng phải bắt chước Chúa, và các tôi trung của Người, ta hãy vui vẻ nhận lấy triều thiên gai, với tất cả các sự đau khổ trong cuộc đời ta.
Vua Carolô thứ năm nước Pháp, một hôm muốn thử hoàng tử, thì bảo đặt trên bàn triều thiên và vương trượng của Vua, còn trên bàn khác thì đặt một cái gươm. Vua cho gọi hoàng tử đến và bảo hoàng tử chọn. Vua ngạc nhiên biết mấy, khi thấy hoàng tử không nhìn gì đến triều thiên và vương trượng, lại chọn thuẫn và gươm. Vua hỏi? “Sao thế?”. Hoàng tủ đáp: “Nhờ cái này mà được cái kia, nhờ thuẫn và gươm, người ta chiếm được triều thiên và vương trượng.”
Chúa cũng xử với Bạn như thế, Chúa dọn sẵn triều thiên cho Bạn trên trời, nhưng khi Bạn còn sống, thì Bạn phải nhận lấy thuẫn và gươm mà chiến đấu. Ngày nào Bạn thắng trận, sau khi đã nhẫn nại chịu đau khổ, ngày ấy Bạn sẽ được lĩnh triều thiên. Gươm đau khổ chính là khí cụ để Bạn chiếm triều thiên hạnh phúc. Tô điểm triều thiên Bạn, đó phải là nguyện vọng tha thiết của đời Bạn, cũng như tô điểm triều thiên tôi, phải là nguyện vọng tha thiết của đời tôi. Chúng ta hãy giúp nhau bằng sự cầu nguyện và hy sinh, để triều thiên chúng ta được đúng với kích thước và khuôn mẫu Chúa đã chỉ cho mỗi người.
Chúc Bạn thành công.
Lm. Nguyễn Văn Tuyên, DCCT
