Vài lưu ý mở đầu:
1- Theo truyền thống, Giáo lý Vỡ lòng, Giáo lý Thêm sức, Giáo lý Bao đồng được gọi là nền Giáo lý cơ bản, cùng một nội dung, nhưng chỉ ngày càng đào sâu thêm.
2- Đang khi đó, Giáo lý Kinh thánh (học về bộ Kinh thánh), Giáo lý Hôn nhân (học về Bí tích Hôn phối), Giáo lý Trưởng thành (học về Giáo thuyết xã hội) được gọi là nền Giáo lý chuyên biệt, khác nhau về nội dung.
3- Khi trình bày nội dung Giáo lý, không chỉ có chuyện kê ra các các yếu tố, các đề tài, nhưng còn cần cho Giáo lý viên và Giáo lý sinh thấy được sự liên hệ, những mắt xích giữa các yếu tố, các đề tài, nghĩa là cố găng hệ thống hóa, lược đồ hóa nội dung Giáo lý.
Mục tiêu:
LỚN LÊN TRONG CHÚA
Nội dung:
“Sự sống đời đời, đó là họ nhận biết (yêu mến) Cha, Thiên Chúa duy nhất và chân thật,
và nhận biết (yêu mến) Đấng Cha đã sai là Giê-su Ki-tô”
(Tin Mừng Gioan 17,3)
Thiên Chúa ban sự sống tự nhiên (Sáng tạo)
– Thiên Chúa ban cho em thế giới tự nhiên, để sống trong cuộc đời
– Thiên Chúa ban cho em sự sống tự nhiên, để sống như con người
(có hiểu biết, có yêu mến, có ý chí tự do, cùng với tha nhân, trong xã hội)
(nhắm đối tượng là thế giới phàm trần)
(Từ đó có thể viết ra hai bài học: Tạo dựng vũ trụ. Tạo dựng con người)
Thiên Chúa ban sự sống siêu nhiên (Cứu chuộc)
– Thiên Chúa ban cho em sự sống siêu nhiên (sự sống thần linh, sự sống đời đời)
để sống như con Chúa
(có hiểu biết, có yêu mến, có ý chí tự do, cùng với tín hữu, trong Giáo hội)
(nhắm đối tượng là thế giới Thiên Chúa)
(Từ đó có thể viết ra 2 bài học: Tội lỗi [dùng sai ý chí tự do]. Ân sủng [chữa lành ý chí tự do])
HIỂU BIẾT
THIÊN CHÚA – ĐỨC KITÔ
Bằng việc đào sâu
12 điều Kinh Tin kính
Tóm gọn các mạc khải Cựu Ước và Tân Ước
(Phần Tín lý)
(Từ đó có thể viết ra 12 bài học)
YÊU MẾN
THIÊN CHÚA – ĐỨC KITÔ
Bằng việc tuân giữ
10 Giới răn
Tóm gọn các nghĩa vụ đối với Chúa và người
(Phần Luân lý)
(Từ đó có thể viết ra 10 bài học)
NHỜ CHÚA THÁNH THẦN BAN:
ánh sáng (soi chiếu trí hiểu), sức mạnh (thúc đẩy lòng mến)
ánh sáng và sức mạnh (hướng dẫn ý chí tự do)
Bằng việc lãnh nhận 7 Bí tích
Hỗ trợ các chức năng của cuộc sống siêu nhiên
(Phần Bí tích)
(Từ đó có thể viết ra 7 bài học)
Giải thích thêm: Như cuộc sống tự nhiên có 7 chức năng/hoạt động:
Sinh ra, phát triển, dinh dưỡng, chữa lành, truyền sinh, điều hành, kết thúc.
Thì cuộc sống siêu nhiên cũng có 7 chức năng được 7 bí tích hỗ trợ:
Sinh ra (Rửa tội), phát triển (Thêm sức). dinh dưỡng (Mình Thánh Chúa), Chữa lành
(Giải tội), truyền sinh (Hôn phối), điều hành (Truyền chức), Kết thúc (Xức dầu)
Vài lưu ý kết thúc:
1- Về diễn tiến một bài giáo lý (sách cho Giáo lý viên), có thể lấy ví dụ từ bộ Giáo lý của Giáo phân Quy Nhơn: I- Mở đầu. II- Nghe lời Chúa; III- Hiểu lời Chúa; IV- Sống lời Chúa; V- Kết thúc.
2- Việc biên soạn sách Giáo lý là cần thiết, nhưng thiết nghĩ việc huấn luyện Giáo lý viên còn cần thiết hơn. Cần đào tạo một đội ngũ Giáo lý viên chuyên nghiệp (Tông đồ Lời Chúa), có lòng đạo đức sâu xa, kiến thức giáo lý vững chãi, hiểu tâm lý học trò, đủ khả năng sư phạm, đầy nhiệt tâm giảng dạy và thời gian phục vụ ổn định (liên tục trong nhiều năm).
Vài ý kiến thô thiển xin được đóng góp
Linh mục Phêrô Phan Văn Lợi, Tổng Giáo phận Huế.
Cố vấn Ban Giáo lý Giáo phận.
20-01-2021
