TÌNH YÊU ĐÍCH THỰC
Có hai loại tình yêu: yêu để thoả mãn khoái lạc riêng mình hoặc yêu vì lợi ích kẻ khác; loại thứ nhất thuộc về tình yêu nhục thể, loại thứ hai thuộc về tình yêu thiêng liêng. Tình yêu nhục thể thì chỉ giúp ta biết được tha thể trong một giây phút được gọi là sinh học, còn tình yêu thiêng liêng thì giúp ta biết được người kia mọi lúc. Trong tình yêu nhục thể, hạnh phúc riêng mình thường được xem trọng hơn là lo lắng cho kẻ kia, còn trong tình yêu thiêng liêng thì lo cho kẻ kia lại là cơ hội giúp mình phụng sự.
Đã có thời gian, thế giới hiện đại này từng bị phỉnh gạt lừa dối khi gán cho tình yêu một ám ảnh mơ hồ nào đó nhan nhản trên các chương báo quảng cáo, phủ trùm lên các kỹ nghệ điện ảnh; các tay soạn kịch giật gân phải giải quyết các mối tình tay ba bằng cách cho một người tự sát, viết thành các tiểu thuyết bán thật chạy, mô tả tình yêu như là thứ hương quyến rũ mà các tay mơ không với tới được, là thứ tăng thêm “gia vị” cho tính hài hước của con người. Như thế tình yêu trở nên tầm thường đầy nhục cảm đến nỗi những kẻ thực sự yêu đương cũng hầu như ngại không dám dùng từ ngữ này. Giờ đây thì tình yêu lại được sử dụng hầu như duy nhất để diễn tả “phái này”, “phái nọ” chứ không phải diễn tả một nhân vị: diễn tả những hạch nội tiết chứ không phải ý chí, và được tập trung vào sinh vật học chứ không phải nhân cách học! Ngay cả khi thứ tình yêu đó được nguỵ trang thành sự mê mẩn thì chẳng qua chỉ là ước muốn gia tăng tính vị kỷ của riêng mình mà thôi.
Tình yêu nhân loại chỉ là phôi thai của tình yêu Thượng Đế. Người ta đã nhận thấy điều này manh nha từ Platon. Theo ông ta, mục đích của tình yêu là tạo nên bước khởi đầu giúp ta tiến đến tôn giáo. Platon mô tả thứ tình yêu dành cho những con người xinh đẹp được biến đổi thành thứ tình yêu dành cho các linh hồn tốt đẹp và rồi dành cho tình yêu công chính, yêu sự thiện và cuối cùng là yêu Thượng Đế, nguồn mạch của những thứ tình yêu đó. Vì thế, tình yêu nhục cảm chỉ là cây cầu chúng ta bước qua chứ không phải là trụ cột để ta dựa vào đó mà ngồi nghỉ; nó không phải là một phi trường mà là một phi cơ; nó phải luôn luôn dẫn ta đến một nơi chốn nào đó thẳng lên và cao hơn. Mọi thứ tình yêu nhục cảm đều khiếm khuyết cần được bổ túc kiện toàn cho sung mãn, bởi vì mọi tình yêu đều được ví như chuyến bay đi tìm Vĩnh Cửu. Nơi mọi hình thức tình yêu nhục cảm đều hàm ẩn lời mời gọi hướng tới tình yêu Thiên Chúa giống như mặt nước hồ phản chiếu ánh trăng. Chỉ có lý do duy nhất khiến con người yêu mến các tạo vật khác là bởi vì tình yêu ấy có thể dẫn họ đến tình yêu đấng Tạo Hoá. Tựa như thực phẩm là để nuôi xác thân, xác thân để phục vụ linh hồn. Vật chất phục vụ tinh thần thế nào thì xác thịt cũng phải hướng đến vĩnh cửu như thế. Đó là lý do tại sao người ta thường khám phá ngôn ngữ dành cho thần thánh ngay nơi ngôn ngữ tình yêu của con người chẳng hạn các từ như “Thờ phụng”, “Thiên thần”, “Tôn thờ”…
Đấng Cứu Thế đã không dập tắt các ngọn lửa hồng trong tim kiều nữ Mađalêna nhưng đã biến đổi các ngọn lửa ấy để chúng tìm được đối tượng mới để yêu thương. Lời tán dương Chúa dành cho người phụ nữ để dầu xức lên chân Đấng Cứu Thế của cô, nhắc cô luôn nhớ rằng tình yêu mà cô đã từng dành để tìm kiếm lạc thú cho riêng nó có thể biến đổi thành mối tình sẵn sàng chết cho kẻ mình yêu. Vì lẽ đó Ngài đã bàn luận đến việc an táng Ngài ngay lúc mà trong tâm trí cô nàng bừng dậy niềm khát khao sống mãnh liệt nhất.
Kế hoạch Thiên Chúa thường dùng là sử dụng tình yêu nhục thể làm bệ đá dẫn đến tình yêu Thiên Chúa, vì thế nơi một tâm hồn biết sống điều độ thì luôn luôn tình yêu nhục thể sẽ giảm dần theo thời gian để nhường bước cho tình yêu mang tính tôn giáo tăng lên. Đó là lý do tại sao trong các cuộc hôn nhân đích thực, đôi bạn sẽ ngày càng yêu mến Thiên Chúa hơn, điều này không có nghĩa là hai vợ chồng ít yêu nhau hơn mà chỉ có nghĩa là càng ngày họ càng yêu mến Chúa hơn. Tình yêu chuyển đổi từ khoái cảm ngoại hình đến những chiều kích nhân vị sâu thẳm nhuốm đầy thần khí.
Ít mà thấy được điều gì đẹp hơn nỗi đam mê mà một người đàn ông dành cho một phụ nữ từng cưu mang bầy con cái của ông như là hiện thân của chính tình yêu hai người, được biến thành “nỗi đam mê sâu sắc, trầm bình, không hoen ố” mà anh ta dành cho Thiên Chúa…
>> Mục Lục
